O miłości prawie wszystko

[b]Prof. Maria Beisert:[/b] Panie Łukaszu, pan jest zmartwiony?

[b]Rz: Dowiedziałem się, że prędzej czy później miłość musi się skończyć.[/b]

Skąd tak radykalny wniosek?

[b]Z teorii Roberta Sternberga (amerykański psycholog, twórca trójczynnikowej koncepcji miłości – red.).[/b]

Rzeczywiście jego koncepcja nie nastraja zbyt optymistycznie.

[b]Ludzie zakochują się w sobie, poznają, żeby móc ze sobą żyć, a kiedy już się siebie nauczą, wszystko musi się rozpaść.[/b]

Dla mnie to też było przerażające. Wydawałoby się, że im dłużej ludzie ze sobą żyją, tym zażyłość i intymność powinny być między nimi większe. Tymczasem one w pewnym momencie maleje.

Kiedy ich poziom spadnie zbyt nisko, ludzie albo się rozchodzą, albo żyją ze sobą z poczucia obowiązku.

[b]Można temu zapobiec?[/b]

Zwrócił pan uwagę na to, że w opisie intymności czymś, co ją burzy, jest rutyna? Myślę, że ludziom, którzy wiodą ciekawy tryb życia, którzy codziennie mają dawkę nowych bodźców, rutyna nie grozi.

[b]To znaczy, że szanse na udany związek mają tylko te osoby, które prowadzą życie pełne wrażeń?[/b]

Nie chodzi o to, żeby to byli ludzie z wybitnymi osiągnięciami.

Chodzi na przykład o to, by idąc ulicą, cieszyć się, że dzisiaj jest inne światło, ciekawie odbijające się od śniegu. To jest wieczna umiejętność widzenia rzeczy od nowa. Taka umiejętność cieszenia się życiem i dostarczanie partnerowi tego uczucia jest właśnie tym, co ratuje związek przed rutyną i rozpadem. Przy czym rutyna niesie też dużo dobrych rzeczy, np. daje poczucie bezpieczeństwa.

[b]Które jest niezbędne do rozwoju.[/b]

Rutyna jest bazą, na której można budować – siebie i związek. Jako powtarzalność jest czymś okropnym, natomiast jako baza jest konieczna i pożądana. To jest jak chodzenie po linie. Z jednej strony grozi nam popadnięcie w powtarzalność, a z drugiej w niestabilność. Musimy znaleźć złoty środek pomiędzy tymi dwoma dążeniami. Ja to zawsze nazywam rozwiązaniem autorskim. Dlatego że nie ma czegoś takiego jak jeden punkt między dwiema skrajnościami, który jest punktem zalecanym. Nie wierzę w uniwersalny złoty środek.

[b]Z czym ludzie najczęściej kojarzą miłość?[/b]

Z namiętnością, oddaniem drugiej osobie, z pozytywnymi stanami, takimi jak ekscytacja i radość. Z romantycznością w wersji hollywoodzkiej.

[b]Czyli czerwone serduszko, pocałunki w deszczu i seks na niedźwiedziej skórze?[/b]

To wszystko są symbole, które zaaplikowała nam Ameryka. Walentynki są świętem na wskroś amerykańskim sprowadzonym do prostego symbolu.

[b]Te symbole są kierowane do nas – dorosłych, ale komunikowane jak do dzieci.[/b]

Przekazuje się nam komunikat: jeśli chcesz być kochany, zrób tak: a) pocztówka, b) serduszko, c) różyczka, i to na pewno zapewni ci gorące uczucie. Amerykański pragmatyzm próbuje tłumaczyć rzeczy, które nie sprowadzają się do rzeczy pragmatycznych. Amerykanie są społeczeństwem nastawionym na efektywność i szybkość. Jednak podchodząc w ten sposób do miłości, gubimy to, co jest w niej potrzebne – czas, refleksję i złożoność. Poczucie, że nie wszystko jest pod naszą kontrolą. Pragmatyzm daje skarlałe pojęcie miłości, która jeszcze na dodatek żąda intymności.

[b]To znaczy?[/b]

W mediach pokazuje się miłość jako produkt, to raz. A dwa – jako produkt, który się kupuje i sprzedaje w sytuacjach publicznych. Ludzie publicznie opowiadają, co jest im w miłości potrzebne, spowiadają się ze swoich uczuć, opowiadają o swoim partnerze. A to wcale nie sprzyja głębokiemu uczuciu. Dlatego że jest sprzeczne z intymnością. Dlatego że miłość zawiera w sobie wyłączność.

[b]Ale kochając, chce się o tym mówić światu. Przecież rozpiera nas radość.[/b]

A niekoniecznie, wie pan? Jedni rzeczywiście mają taką tendencję, żeby tę miłość pokazać światu. Drudzy chcą ją ukryć i nie udostępniać nikomu. Oczywiście to są skrajne postawy. Ani jedna, ani druga nie jest zalecana. Ale miłość jednak zakłada wyłączność.

Czy romantyczna, czy nieromantyczna łączy partnerów, a inni nie mogą być w to włączeni.

Dlatego że to, co łączy parę, jest wyjątkowe, dostępne tylko im.

[b]W takim razie ludzie, którzy wszem i wobec upubliczniają swoją miłość, naprawdę kochają czy tylko kreują swój wizerunek?[/b]

Niektórzy rzeczywiście mogą tylko się kreować albo udawać, że kochają. Mogą również nie wiedzieć, co tak naprawdę znaczy kochać. Mogą nie umieć kochać.

[b]Kochać można się nauczyć, tak jak jazdy na rowerze?[/b]

Umiejętności społeczne to też rzecz praktyczna.

[b]Pani jest w stanie tego nauczyć?[/b]