Udawaczka ze zwichniętym skrzydłem

Na początek orzechówka. To krewna wrony, sroki i gawrona. Spotykana w górach, także w świerkowych lasach północno-wschodniej Polski. Dla miłośnika górskich wycieczek wyekwipowanego w lornetkę doskonałe warunki do jej obserwacji panują nad Morskim Okiem.

Tu orzechówki krążą pomiędzy stolikami w poszukiwaniu pozostawionych przez turystów resztek. Lepiej jednak ich nie dokarmiać, by nie odzwyczaiły się od naturalnego pokarmu – nasion limby. Chowając je, przyczyniają się do „rozsiewania” tej wysokogórskiej sosny.

[srodtytul]Samiec do pomocy[/srodtytul]

Wytrawny górski turysta może jednak niechętnie zapuszczać się w zatłoczone rejony Morskiego Oka. Wybiera więc wyższe partie gór.

W Tatrach i Karkonoszach, a przy sprzyjającym szczęściu również na Babiej Górze i w Bieszczadach, może liczyć na spotkanie z płochaczami halnymi.

Są tylko trochę większe od wróbli, ale śmiało mogłyby być symbolem polskich gór – obok niedźwiedzia, kozicy i świstaka. Choć przeważnie żyją w parach, w okresie lęgowym mogą tworzyć niewielkie stada. Wtedy samce spoza pary (tak!) pomagają rodzicom w wykarmieniu młodych. Podobnie jak orzechówki, również płochacze coraz mniej boją się ludzi i chętnie przebywają w sąsiedztwie górskich schronisk, gdzie łatwiej o coś do jedzenia.

[srodtytul]Rude czuby i bokobrody[/srodtytul]

Nad wodą, kiedy akurat nie trzeba obsługiwać żaglówki czy intensywnie wiosłować, warto rozejrzeć się dookoła i podpatrywać ptaki zamieszkujące jeziora.

Latem nie powinno być problemów z zobaczeniem rodzin perkozów dwuczubych. Jak wskazuje nazwa, ich charakterystyczną cechą są dwa rude czuby na głowie, a dodatkową ozdobę stanowią „bokobrody” tej samej barwy. Żadnego z tych atrybutów nie mają pisklęta, które łatwo poznać po czarno-białych pasach na głowie i szyi. Choć potrafią samodzielnie pływać, często korzystają z „darmowego autobusu”, jakim są plecy mamy albo taty. To chroni je przed atakami wielu wrogów, m.in. drapieżnych ryb.

Podczas rejsów po jeziorach można także dojrzeć kormorany. Te czarne ptaki najłatwiej zobaczyć na drzewach lub wystających z wody pniakach, gdy wystawiają się w stronę słońca z szeroko rozpartymi skrzydłami. Muszą to robić, bo w przeciwieństwie do innych ptaków wodnych ich piór przed przemoknięciem nie chroni specjalna wydzielina gruczołu kuprowego.

Kormoranów w ciągu kilku ostatnich dekad znacząco przybyło. I to niestety w wielu miejscach prowadzi do konfliktu między nimi a rybakami i wędkarzami.

Aż trudno uwierzyć, że tuż po wojnie Mazury były jedynym w Polsce miejscem, gdzie kormorany przystępowały do rozrodu.

Na brzegach zbiorników wodnych mamy też szansę ujrzeć stojące czaple siwe. Choć polują głównie na ryby, nie gardzą płazami, małymi ssakami czy pisklętami. Specjalna budowa szyi sprawia, że nieruchoma czapla potrafi w ułamku sekundy energicznie ją wyprostować. Dziób działa wtedy jak harpun.

W przeciwieństwie do kormoranów i czapli, których w Polsce nie brakuje, coraz trudniej spotkać kolejnego amatora ryb – rybołowa. To spokrewniony z orłami drapieżnik, o charakterystycznym biało-brązowym upierzeniu. Niestety jest nielegalnie tępiony, głównie przez właścicieli stawów rybnych.

[srodtytul]Krzyczący towarzysz [/srodtytul]

Szukając miejsca do rozłożenia leżaka na plaży, warto zwrócić uwagę, czy nie towarzyszy nam głośno krzyczący biały ptak. Ma wąskie, zaostrzone na końcu skrzydła. To najprawdopodobniej rybitwa. Nad Polskim morzem mamy szansę na spotkanie jednego z trzech gatunków. Zapewne w pobliżu ma gniazdo i obawia się o jego bezpieczeństwo. Ma ku temu podstawy, ponieważ gniazdo jest po prostu dołkiem wygrzebanym w piasku. A jaja do złudzenia przypominają kamyki, jakich pełno na plaży.

Może zdarzyć się też tak, że podczas poszukiwań miejsca do opalania natkniemy się na brązowo-czarno-białą sieweczkę. Będzie biegać przed nami po piasku, jakby wyraźnie chciała nas odciągnąć. Może w tym celu udawać, że ma zwichnięte skrzydło. Ona również niepokoi się o przyszłość swojego przychówku.