Krakowskie Sukiennice zwyciężyły w kategorii zabytek. Po trzyletnim remoncie (wspartym 20 mln zł z Norweskiego Mechanizmu Finansowego) odzyskały pełny blask. Najstarsza galeria miasta przeszła pierwszą gruntowną modernizację po 60 latach. W Nowych Sukiennicach – oddziale Muzeum Narodowego – od kilku miesięcy można znów podziwiać arcydzieła polskiej sztuki XIX wieku. Obecnie w klimatyzowanych salach. A na tarasach (dawniej zamkniętych) – odpocząć w kawiarni z widokiem na Rynek i kościół Mariacki. Powstały także trzy nowe sale multimedialne, w których na dotykowych ekranach pokazywana jest historia Sukiennic.
Jak do Mekki
Centrum Nauki Kopernik w Warszawie – całkowicie nowa inwestycja (z najwyższym dofinansowaniem – 207 mln zł z UE) – zostało laureatem w kategorii obiekt turystyczny. Zaprojektowane przez pracownię RAr 2 Laboratorium Architektury Gilner Kubec dobrze wkomponowuje się w nadwiślański krajobraz. To zapowiedź dalszych planów zagospodarowania bulwarów. Budynek był nominowany do prestiżowej europejskiej nagrody Miesa van der Rohe. Wewnątrz na powierzchni 20 tys. mkw. mieści sześć wystaw stałych z 500 eksponatami, często interaktywnymi. Są też sale laboratoryjne, konferencyjne oraz planetarium. To w Europie jeden z najnowocześniejszych ośrodków tego typu. Pokazuje związki nauki z kulturą i życiem codziennym. Od otwarcia wycieczki ciągną do niego jak do Mekki. Podczas polskiej prezydencji będzie miejscem międzynarodowych spotkań.
Zapisane wierszami
Opole dzięki dofinansowaniu 6 mln zł z UE gruntownie przebudowało Miejską Bibliotekę Publiczną (główna nagroda w kategorii rewitalizacja). Opolscy architekci Małgorzata i Andrzej Zatwarniccy stworzyli jedną z najnowocześniejszych bibliotek w Polsce. Budynek składa się z dwóch połączonych prostych brył harmonizujących z zabudową centrum. Jedna część kryje się za starą XIX-wieczną elewacją w szarej tonacji. Druga powstała w duchu modernizmu. Ma grafitowe ściany, pokryte włókno-cementowymi płytami, „zapisane" na całej wysokości wierszami Edwarda Stachury po polsku i angielsku. Wiersze wybrał Andrzej Zatwarnicki, przypominając, że Stachura był kultowym pisarzem czasów jego młodości.
Wnętrza można aranżować zależnie od potrzeb. Szarości skontrastowano z energetyzującą czerwienią. Jest miejsce nie tylko na czytelnię, wypożyczalnię i magazyny, ale również salę konferencyjną i kawiarnię. Przeszklona część ścian od strony parku pozwala spacerującym zajrzeć do wnętrza biblioteki, a czytelnikom kontemplować widok Starego Miasta nad brzegiem Młynówki. Budynek znajduje się na linii dawnych murów miejskich. Balkony na narożniku symbolicznie przypominają, że kiedyś stała tu baszta, ważny punkt obserwacyjny.
Nagroda internautów
Internauci przyznali swoją nagrodę za adaptację zabytkowych ruin dworu Kossaków w Górkach Wielkich w województwie śląskim na cele kulturalne (dofinansowanie z UE blisko 1,5 mln zł). W latach 20. posiadłość należała do pisarki Zofii Kossak-Szczuckiej, autorki „Legnickiego pola" i cyklu „Krzyżowcy". Bywali tutaj: malarz Wojciech Kossak, brat pisarki, Jan Parandowski, Maria Dąbrowska, Melchior Wańkowicz, Witkacy. Po wojnie opuszczony dwór zniszczał.