Jazz i ludowe inspiracje na nowych polskich płytach

Krytyk Marek Dusza rekomenduje nowe płyty polskich wykonawców: Grażyny Auguścik, tria Michała Tokaja, duetu Myrczek & Tomaszewski oraz wznowienie albumu Michała Urbaniak.

Aktualizacja: 21.11.2014 18:37 Publikacja: 21.11.2014 18:21

Jazz i ludowe inspiracje na nowych polskich płytach

Jazz/Folk

Grażyna Auguścik Orchestar „Inspired by Lutosławski", For Tune, CD, 2014

Mieszkająca w Chicago wokalistka Grażyna Auguścik jest miłośniczką polskiej muzyki ludowej, czemu dała wyraz już na wydanej w 2000 r. płycie „To i hola" nagranej z Urszulą Dudziak. Półtora roku temu przygotowała na zamówienie Elżbiety Pendereckiej program „Inspired by Lutosławski", który miał premierę podczas Festiwalu im. Ludwika van Beethovena. Grażyna Auguścik Orchestar to połączone pod wodzą wokalistki trzy zespoły: Trio Jana Smoczyńskiego, Atom String Quartet i Janusz Prusinowski Trio. Aranżacji podjął się pianista Jan Smoczyński, który album perfekcyjnie zrealizował w swoim Tokarnia Studio.

Odwołanie się do inspiracji Witolda Lutosławskiego to przede wszystkim hołd dla jego „ludowych" kompozycji jak np. „Bukoliki", miniatury dla dzieci oparte na ludowych melodiach kurpiowskich. Auguścik i Smoczyński w równym stopniu inspirowali się Lutosławskim, jak i oryginalnymi, zasłyszanymi tematami naszej muzyki ludowej. Tradycyjne brzmienie tria Janusza Prusinowskiego w otwierającym album tryptyku „Owiesek" jest znakomitym wstępem do partii wokalnej wokalistki, która raptownie łączy swą interpretację z jazzową stylistyką tria Jana Smoczyńskiego. Gdyby wyrwać z kontekstu temat „Taneczne 4", można by pomyśleć, że to polska muzyka filmowa z lat 60. Natomiast „Taneczne 4" z powodzeniem można wykonać na festiwalu rockowej awangardy. Polska muzyka ludowa okazała się wyjątkowo inspirująca dla współczesnych twórców, a dla słuchaczy może stać się odkryciem.

Jazz

Michał Tokaj Trio „The Sign", Hevhetia, CD, 2014

Pianistę Michała Tokaja kojarzymy przede wszystkim z zespołem towarzyszącym wokalistce Adze Zaryan. Już na jej debiutanckiej płycie „My Lullaby" był autorem aranżacji i współproducentem. Pierwszy autorski album „Bird Alone" wydał w 2004 r. i otrzymał za niego nagrodę Fryderyka w kategorii Jazzowy Album Roku. Tokaj współpracuje owocnie z wokalistą Grzegorzem Karnasem, czeskim kontrabasistą Jaromirem Honzakiem i amerykańskim saksofonistą Bennie Maupinem.

- „The Sign" jest zapisem przeżyć, doświadczeń i przemyśleń towarzyszących mi podczas ostatniej dekady - zwierza się Michał Tokaj. Znajdziemy na nim dziewięć kompozycji pianisty i zamykający album temat Darka Oleszkiewicza „Awakening". Trio Michała Tokaja z kontrabasistą Michałem Barańskim i perkusistą Łukaszem Żytą nasyca swą muzykę emocjami i pozwala delektować się brzmieniem akustycznych instrumentów. Pomiędzy dynamicznymi kompozycjami „The Sign" i „Off Modal" wysłuchamy urokliwych ballad: „Magdalena" , „The End of the Song" i „Aging". Zmienne nastroje spotkamy w „Harmony in the Clouds", gdzie Michał Tokaj zwalnia tempo by je raptownie przyspieszyć, co ciekawie buduje dramaturgię utworu i zachęca do intrygujących improwizacji. Motoryczny rytm w „Blues Folk" to efekt inspiracji naszą muzyką ludową.

Jazz

Myrczek & Tomaszewski „Love Revisited", For Tune, CD, 2014

Wokalista Wojciech Myrczek i pianista Paweł Tomaszewski przedstawili premierowy program złożony ze standardów na festiwalu Bielska Zadymka Jazzowa w lutym tego roku. Młodzi polscy jazzmani z czułością podeszli do sztandarowych tematów „amerykańskiego śpiewnika" wywołując aplauz publiczności. Sami zastanawiali się, czy zdołają namówić jakąś wytwórnię, żeby wydała ich album. A jednak, znana z awangardowych produkcji wytwórnia For Tune zdecydowała się wzbogacić swoje portfolio albumem z popularną muzyką, przyjazną dla szerszego kręgu słuchaczy.

Wojciech Myrczek wygrał Shure Montreux Jazz Voice Competition 2013, a dodatkowo otrzymał nagrodę publiczności. To jeden z najciekawszych głosów, jaki pojawił się w na europejskiej scenie w ostatnich latach. Warto posłuchać jak z akompaniamentem Pawła Tomaszewskiego śpiewa znane standardy m.in.: „My One And Only Love" i „Unforgettable" wnosząc w nie młodego ducha. W „My Romace" zawadiacko scatuje prowadząc dialog z fortepianem. Album zamyka rewelacyjna interpretacja „All Blues" Milesa Davisa. Myrczek rozpoczyna ją scatem naśladując kontrabas, a Tomaszewski prowadzi linię melodyczną trąbki Milesa. To album dla wszystkich, świetny na świąteczny prezent.

Fusion

Michał Urbaniak „Atma", UBX Records/Warner, CD, 1974/2014

Czterdzieści lat temu Michał Urbaniak nagrał w studiu Columbia Records w Nowym Jorku swój pierwszy, w pełni amerykański album „Atma". Po sukcesie wydanej wcześniej za oceanem płyty „Fusion", nagranej jeszcze w Europie, Amerykanie dali mu najlepsze studio i wolną rękę w doborze repertuaru. A ten inspirowany był naszą muzyką ludową. Płytę otwiera rytmiczna „Mazurka" z wyraźnym motywem granym przez Michała Urbaniaka na skrzypcach z elektryczną przystawką. Funkowy rytm basówki Pawła Jarzębskiego i fortepian elektryczny Wojciecha Karolaka nadają jednak modne wówczas brzmienie fusion.

Do tańca porywa góralska melodia „New York Batsa", a Urszula Dudziak śpiewa świetne wokalizy. Cały zespół był uskrzydlony amerykańskim sukcesem, płyty Urbaniaka stały w witrynach sklepów, sypały się oferty koncertowe i propozycje współpracy ze znanymi amerykańskimi muzykami. A jednak nasz skrzypek postawił na swój polski zespół. Dokooptowano tylko grającego na instrumentach perkusyjnych Raya Mantillę. Dzięki takim tematom jak „Butterfly" tej muzyki słucha się z zainteresowaniem i dziś. Szkoda, że nie udało się sięgnąć do oryginalnych taśm i odświeżyć brzmienia.

Kultura
Muzeum Narodowe w Krakowie otwiera jutro wystawę „Złote runo – sztuka Gruzji”
Kultura
Muzeum Historii Polski: Pokaz skarbów z Villa Regia - rezydencji Władysława IV
Architektura
W Krakowie rozpoczęło się 8. Międzynarodowe Biennale Architektury Wnętrz
radio
Lech Janerka zaśpiewa w odzyskanej Trójce na 62-lecie programu
Kultura
Zmarł Leszek Długosz