IPN, NCK i NBP stawiają na gry planszowe

Wcielić się w rolę powstańca z Warszawy, lotnika walczącego w bitwie o Anglię, rycerza spod Grunwaldu czy właściciela salonu mody – takie możliwości dają gry planszowe przygotowane przez różne instytucje publiczne. Swoje gry wypuściły Instytut Pamięci Narodowej, Narodowe Centrum Kultury i Muzeum Powstania Warszawskiego. Do tego grona dołączył Narodowy Bank Polski.

– Można powiedzieć, że zapanowała moda, by do edukowania wykorzystywać gry – mówi „Rz” Karol Madaj z Biura Edukacji Publicznej IPN, który przygotowuje dla instytutu gry o tematyce historycznej.

– Pamiętam, jak kiedyś dzieci biorące udział w konkursach organizowanych przez IPN dostawały w nagrodę książki, np. o działalności Urzędu Bezpieczeństwa na Rzeszowszczyźnie. To była porażka. Dlatego wpadliśmy na pomysł, by przygotować gry planszowe, które będzie można dawać jako nagrody. Tak powstały „Awans” i „Pamięć39” – mówi Madaj.

Gra w „Awans” służy przybliżeniu młodzieży polskich stopni wojskowych z 1939 r. Grając kartami z naramiennikami od szeregowca do marszałka, gracze poruszają się po planszy przedstawiającej szczeble wojskowej hierarchii. Z kolei w „Pamięci” przybliżone są wydarzenia z kampanii wrześniowej 1939 r.

– Gry nie są zbyt skomplikowane. Jednak z tego, co wiem, podobają się dzieciom. Na wielu piknikach edukacyjnych IPN całymi godzinami się w nie gra – opowiada Madaj.

– Grałam w „Awans” i „Pamięć ‘39”. Są fajne – mówi 11-letnia Marysia Młocka z Grodziska Mazowieckiego. – Jednak bardziej podobali mi się „Mali powstańcy”, bo ta gra jest najbardziej rozbudowana, dużo się w niej dzieje i może grać w kilka osób. Grałam z moimi czterema siostrami. Zachęcam też wszystkie koleżanki, które do mnie przychodzą – dodaje.

„Mali powstańcy” to gra przygotowana przez wydawnictwo Egmont we współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego i ZHP. Jest próbą przeniesienia na planszę funkcjonowania Harcerskiej Poczty Polowej, która działała w czasie powstania. W grze każdy z graczy przejmuje kontrolę nad zastępem harcerzy. Celem jest dostarczenie jak największej liczby rozkazów.

– Pomysł na grę narodził się po jednej z wizyt w Muzeum Powstania Warszawskiego – mówi Filip Miłuński, jej autor.

Gra zbiera na portalach poświęconych planszówkom znakomite recenzje. Podobnie jak przygotowana przez IPN „303”, która przenosi grających w czas „Bitwy o Anglię”. Jeden z graczy dowodzi RAF broniącym Wielkiej Brytanii, a drugi atakuje niemiecką Luftwaffe. Zadaniem lotnictwa Trzeciej Rzeszy jest zbombardowanie Londynu, a alianckiego – powstrzymanie agresora.

– Promocja gry odbyła się jesienią w Brukseli. Pierwszą partię na specjalnie przygotowanej planszy wielkości stołu pingpongowego rozegrał przewodniczący PE Jerzy Buzek i jeden z generałów NATO – opowiada Madaj. – Gra wzbudziła spore zainteresowanie. Mieliśmy wiele pytań z różnych krajów.

Jest dostępna w trzech językach – polskim, czeskim i angielskim – jakimi mówili lotnicy z dywizjonu 303.

Dostępna jest też kolejna gra IPN: „Kolejka” przybliżająca trudną sytuację ekonomiczną lat 80. Zadaniem gracza jest wysłać swoją, złożoną z pięciu pionków, rodzinę do określonych sklepów na planszy i kupić wszystkie towary z listy zakupów. Nie jest to łatwe, gdyż półki są puste. W sklepach można kupić m.in. buty Relaks, wodę toaletową Przemysławkę czy herbatę Popularną.

To nie koniec. Karol Madaj zastanawia się nad stworzeniem gry poświęconej bitwie lotniczej o Warszawę we wrześniu 1939 r. i drugiej – poświęconej polskiej konspiracji w trakcie II wojny światowej.

Historii poświęcone są też gry przygotowane przez Narodowe Centrum Kultury. – „Wroniec” opowiada o stanie wojennym, „Zaczęło się w Polsce” prowadzi gracza przez wydarzenia od 1939 do 1989 r., a „Grunwald” pozwala wcielić się w rolę rycerzy uczestniczących w tej jednej z największych średniowiecznych bitew – mówi „Rz” Michał Laszczkowski, rzecznik „NCK”.

NBP udowadnia, że gry edukacyjne mogą mieć też tematykę ekonomiczną. Na rynek trafiła gra „Pret-a-Porter” przygotowana przez bank centralny. Gracze wcielają się we właściciela firmy z branży odzieżowej i rozpoczynają walkę o sukces przedsiębiorstwa. – Przy okazji można się sporo dowiedzieć o mechanizmach rządzących gospodarką i funkcjonowaniem przedsiębiorstw – mówi „Rz” Marcin Staniewicz, szef Departamentu Edukacji Ekonomicznej NBP.

Grę przygotował jeden z najlepszych fachowców od tworzenia gier planszowych w Polsce Ignacy Trzewiczek.

– Nasza gra jest nieco trudniejsza niż zwykłe gry edukacyjne. Dlatego jest przeznaczona raczej dla młodzieży z gimnazjów, liceów i studentów. Zachęcamy jednak, by grać w nią całymi rodzinami – podkreśla Staniewicz.