Czary odeszły z Tuskiem - rozmowa Andrzejem Olechowskim

Rz: Zgrzyta pan zębami, patrząc dzisiaj na swoje „dziecko" – Platformę Obywatelską?

Andrzej Olechowski, współzałożyciel PO, ekonomista, były minister finansów oraz spraw zagranicznych:

O Platformie myślę z niepokojem i troską. ?A to dlatego, że jest jedyną siłą, która mogłaby uniemożliwić powrót do władzy PiS, a równocześnie jest dzisiaj w stanie, który tego nie zapewnia. Bardzo bym chciał, żeby Platforma się zrewitalizowała. Rząd Ewy Kopacz jest dobrym wstępem do projektu rewitalizacji PO, choć jego realizacji nie gwarantuje.

Jak ocenia pan nowy rząd?

Jego głównym zadaniem jest zapewnienie Platformie pozycji, z której wygra następne wybory, a to jest bardzo trudne zadanie.

Na równi stawia pan dobro Platformy i kraju?

Tak to wygląda z mojej perspektywy. Moim zdaniem przeszłe rządy PiS były szkodliwe i przyszłe też byłyby szkodliwe. Z perspektywy kraju jest ważne, żeby ktoś stanął PiS skutecznie na drodze.

Ewa Kopacz jest tego gwarantem?

Nikt nie jest gwarantem. Przestał nim być też Donald Tusk. Stąd jest dzisiaj konieczne poszukiwanie formuły, która zapewni Platformie zwycięstwo w kolejnych wyborach.

Czy dzisiaj Platforma może być bardziej pańską partią, niż kiedy rządził nią Tusk?

To pytanie, czy PO może być dzisiaj partią obywatelską? To już nie jest możliwe, bo jednak ta partia stała się typowa, standardowa i trudno doszukiwać się w niej jakichś szczególnych elementów obywatelskich. Może gdyby bardziej jednoznacznie stanęła po stronie praw obywatelskich dla wszystkich, w tym mniejszości, mogłaby odzyskać ten przymiotnik.

Jak może odzyskać poparcie społeczne?

Istotnym komponentem przywództwa politycznego jest nadzieja. Polityk musi dawać nadzieję na rozwiązanie czy zmianę, których pragnie znaczna grupa wyborców. Rząd Ewy Kopacz musi zacząć działać tak, by te nadzieje się ziściły. Wtedy PO wygra wybory. Nie chodzi jednak o nadzieję na większe dodatki na dzieci, nie o takich projektach mówimy. Rząd musi zasygnalizować, co chce zmienić, i zacząć to robić. Ma rok, żeby pokazać, że jest wiarygodny. To go odróżni od PiS, który może obiecywać różne rzeczy, ale nie może pokazać swojej wiarygodności.

Co powinno być w programie na najbliższy rok?

Rząd Ewy Kopacz ma być rządem na pięć lat. Jeśli potraktuje swoją misję jako roczną, nie będzie to mądre. Potrzebne jest wystąpienie programowe, które powie, co chcą zrobić przez następne pięć lat.

Jak ważne będzie dzisiejsze exposé?

Będzie ważne, jeśli zainteresuje młodych wyborców oraz ten elektorat wielkomiejski, modernizacyjny, obyty ze światem, który się do niej zraził.

Czym ma przyciągnąć?

Nie przyciągnie czarami, bo te odeszły z Donaldem Tuskiem, zatem musi przyciągnąć merytorycznie. Każdy oczywiście ma swoją listę spraw, które trzeba w Polsce zrobić. Na mojej są: wiarygodny system emerytalny (w obecny nikt nie wierzy), nowy system finansowania wyższych uczelni (muszą gruntownie się zreformować), nowy kodeks podatkowy (obiecany przez ministra Mateusza Szczurka, ale bez konkretów), cyfryzacja państwa i euro.

Pojawiają się opinie, że Ewa Kopacz powinna grubą kreską odciąć się od swojego poprzednika.

To są rady ludzi nieżyczliwych Ewie Kopacz. Donald Tusk pozostanie ważnym elementem polskiej polityki, ponieważ będzie współtworzył politykę unijną, a ta dzisiaj określa 50 proc. działalności polskiego państwa. Próba odcinania się od niego, ignorowania go byłaby żałosna i szkodliwa.

Co pan czuje, patrząc na poczet ministrów spraw zagranicznych III RP i widząc Grzegorza Schetynę jako swojego następcę?

Widzę podkreślenie wagi tego urzędu. Przychodzi na to stanowisko polityk wagi ciężkiej z doświadczeniem przewodniczącego komisji sejmowej. Widzę standardową praktykę partii politycznych – jednego ze swoich liderów obsadza na jednym z najważniejszych stanowisk.

Zna pan jakieś dokonania czy inicjatywy Schetyny jako przewodniczącego sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych?

Nie znam, co nie znaczy, że ich nie było.

Dokąd powinien się udać z pierwszą wizytą zagraniczną? Sam powiedział, że będzie chciał się udać do Brukseli i spotkać się z szefem Rady Europejskiej.

Myślę, że to nie jest jego wybór. Kalendarz wizyt ministra spraw zagranicznych jest już ustalony na najbliższy miesiąc.

A gdzie powinna się udać z pierwszą wizytą zagraniczna Ewa Kopacz?

Ja rekomendowałbym spotkania z sąsiadami, czyli z panią Merkel, następnie z naszymi sąsiadami południowymi. Premier Kopacz powinna też odbyć rozmowę telefoniczną z premierem Miedwiediewem.

Czy Radosław Sikorski jako marszałek Sejmu to trafiona nominacja?

Marszałek Sikorski będzie zapewne ważną osobą przy definiowaniu sporu z PiS. Stara kontrowersja dotycząca Smoleńska wiązała się ściśle z osobami Tuska i Kaczyńskiego. Kiedy Tuska brakuje, ona przestanie rozpalać Polaków. W związku  tym konieczne jest otwarcie innej płaszczyzny. On zapewne będzie jedną z tych osób, które zdefiniują tę nową platformę sporu.