Elektryczne hulajnogi, rowery i deskorolki w większości z uwagami Inspekcji Handlowej

Kontrolerzy IH sprawdzili w II kwartale 2019 r. 20 przedsiębiorców, w tym:  9 placówek detalicznych, 8 sklepów wielkopowierzchniowych i 3 sprzedawców hurtowych.  Pod lupą znalazło się  41 rodzajów wyrobów. Celem kontroli było sprawdzenie, czy dostępne na rynku  elektryczne środki transportu niedrogowego, niepodlegające homologacji, spełniają wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i nie stwarzają niebezpieczeństwa dla użytkowników.

Okazało się, że nieprawidłowości dotyczyły prawie 88 procent sprawdzonych produktów. W 11 przypadkach kontrolerzy stwierdzili niedołączenie do wyrobu deklaracji zgodności, a w 15 przypadkach - jej nieprawidłowe sporządzenie (brak opisu maszyny, brak nazwy i adresu producenta, brak odniesienia do właściwej dyrektywy, niewskazanie norm zharmonizowanych zastosowanych w procedurze oceny zgodności, brak dwóch ostatnich cyfr roku oznaczających rok, w którym umieszczono znak CE, brak danych osoby upoważnionej do sporządzenia deklaracji w imieniu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela).

Czytaj też: Jaką drogą podążą elektryczne hulajnogi?

Z kolei kontrola zgodności z zasadniczymi wymaganiami wykazała:

• w 32 przypadkach nieprawidłowe sporządzenie instrukcji obsługi (brak instrukcji w języku polskim, brak wymaganych ostrzeżeń, brak informacji niezbędnych do bezpiecznego użytkowania maszyny, brak opisu zastosowania maszyny zgodnego z przeznaczeniem),

• w 28 przypadkach niewłaściwe oznakowanie maszyn (brak nazwy i adresu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, brak określenia maszyny, brak roku budowy).

Kontrola prawidłowości oznakowania CE, potwierdzającego domniemanie zgodności z wymaganiami, w jednym przypadku wykazała oznakowanie niezgodne ze wzorem.

W przypadku niezgodności o charakterze formalnym, które można łatwo wyeliminować, inspektorzy IH występowali do przedsiębiorców, odpowiedzialnych za wprowadzenie wyrobów do obrotu, z wnioskiem o podjęcie dobrowolnych działań naprawczych - łącznie 34 razy.

Były jednak także 4 przypadki skierowania do organów ścigania zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku ze stwierdzeniem wprowadzenia do obrotu wyrobu niespełniającego zasadniczych wymagań.

Jak informuje Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, fakt, że pierwsza kontrola elektrycznych środków transportu niedrogowego, niepodlegających homologacji,  wykazała tak wysoki odsetek nieprawidłowości, świadczy o niskiej świadomości obowiązujących uregulowań prawnych wśród przedsiębiorców wprowadzających te wyroby do obrotu.

- Stwierdzone niezgodności miały charakter formalny i były możliwe do wyeliminowania w ramach dobrowolnych działań naprawczych, należy jednak podkreślić, że np. brak jasno sformułowanej informacji o sposobie korzystania z maszyn, może prowadzić do ich niewłaściwego użycia i w konsekwencji obrażeń. Prowadzenie regularnych kontroli w tym zakresie wydaje się uzasadnione.

Raport UOKiK nie ogranicza się do podania wyników kontroli. Zawiera także porady dla konsumentów, jak kupować  elektryczne środki transportu niedrogowego. Urząd zastrzega, że  ocena ich jakości i bezpieczeństwa może być dla przeciętnego konsumenta dość trudna, gdyż wbrew pozorom, są to urządzenia o niejednokrotnie bardzo skomplikowanej konstrukcji.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na to, czy na urządzeniu znajduje się znak CE o następującym kształcie:

Znak ten pozwala domniemywać zgodność danego wyrobu lub procesu jego wytwarzania z zasadniczymi wymaganiami określonymi w stosownych przepisach. Brak znaku na maszynach albo znak o innym kształcie oznacza zwykle brak przeprowadzenia przez producenta właściwej procedury oceny zgodności.

Warto także zwrócić uwagę na ewentualne dodatkowe atesty. Chociaż nie są one obowiązkowe, to informacja o ich uzyskaniu jest świadectwem dbałości producenta o bezpieczeństwo wyrobów. Najbardziej znanym symbolem bezpieczeństwa jest niemiecki znak „GS" (skrót od „Geprüfte Sicherheit" – potwierdzone bezpieczeństwo). Również znaki takie, jak TÜV (Technischer Überwachungsverein), VDE (Verband der Elektrotechnik Elektronik Informationstechnik) czy też Znak Zgodności z Polską Normą, umieszczone na wyrobie świadczą o sprawdzeniu poziomu bezpieczeństwa urządzenia przez niezależną od producenta jednostkę.

Kolejnym ważnym elementem wymagającym sprawdzenia jest stan urządzenia. Sprawdźmy, czy na obudowie nie ma pęknięć, wgnieceń czy innych uszkodzeń, lub czy obudowa nie jest luźna oraz czy starannie ją zamontowano. Istotne jest mocowanie przewodów, przełączników i osłon. Nie powinny być luźne lub źle dopasowane.

W dalszej kolejności należy sprawdzić, czy do maszyny dołączono deklarację zgodności w języku polskim, zawierającą przede wszystkim opis identyfikujący wyrób oraz oświadczenie, że maszyna spełnia wszystkie odpowiednie przepisy dyrektywy 2006/42/ WE w sprawie maszyn. Na urządzeniu powinny znajdować się naniesione w sposób widoczny, czytelny i trwały m.in. następujące informacje:

• nazwa i adres producenta,

• oznaczenie serii lub typu maszyny,

• informacje niezbędne do bezpiecznego użytkowania oraz dotyczące typu maszyny. Do wyrobu powinny być dołączone instrukcje obsługi w języku polskim warunkujące jego bezpieczne użytkowanie. Instrukcja powinna zawierać m.in.: