Flanka wschodnia NATO: Bazy stałe, ale wojska rotacyjne

– Spodziewam się, że w deklaracji wieńczącej szczyt madrycki znajdzie się opis zagrożeń dla Europy po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, z którego będzie płynął jasny wniosek, że zobowiązania z 1997 r. nie mają już racji bytu – uważa Jonatan Vseviov.

Decyzja o stałej obecności wojsk alianckich na flance wschodniej leży jednak przede wszystkim w rękach Amerykanów. Zdaniem szefa Kolegium Połączonych Szefów Sztabów gen. Marka Milley’a należy spodziewać się powstania stałych baz, w których wojska amerykańskie przebywałyby na zasadach rotacyjnych. O ile jednak do tej pory taki układ był dyktowany zobowiązaniami wobec Rosji, o tyle teraz decydującym czynnikiem są koszty. To, co nazywa się „stałą obecnością” sił Stanów, oznacza, że żołnierze przebywają na obczyźnie dwa–trzy lata. Mają wówczas prawo ściągnąć współmałżonków i latorośle, co pociąga za sobą znaczące koszty. System rotacyjny ogranicza czas misji zamorskiej do 6–12 miesięcy. To system, który Amerykanie stosują m.in. w Korei Południowej czy na Bliskim Wschodzie, gdzie wpływy Rosji rzecz jasna nie sięgają.

Chiny priorytetem

Budżet NATO na 2023 r. sięgnie 773 mld dol., najwięcej w historii. Zastępca sekretarza obrony Kathleen Hicks powiedziała jednak w czasie przesłuchania w Kongresie, że choć inwazja na Ukrainę wymusiła znacznie większe zaangażowanie Stanów w obronę Europy, to priorytetem pozostaje stawienie czoła wyzwaniu Chin. Jednak zdaniem gen. Milley’a pierwsze dwa miesiące wojny pokazały, że choć Kreml ma trudności z odpowiednim użyciem swoich aktywów, to potencjał wojskowy Rosji pozostaje ogromny. Ale jednocześnie Pentagon jest bardzo zadowolony ze skuteczności amerykańskiej pomocy Ukrainie, co pcha Waszyngton do dalszej współpracy z krajami Europy Środkowej, także tymi z NATO.

– Nie przyszło wam do głowy, że Rosja nie zdołała opanować Ukrainy, bo nieśliśmy pomoc wojskową Ukraińcom, bo nieśli ją nasi sojusznicy – pytał wyraźnie rozdrażniony republikańskich senatorów sekretarz obrony Lloyd Austin w minionym tygodniu w Kongresie.

Pod koniec ubiegłego tygodnia grupa natowskich okrętów, w tym z Holandii i Niemiec, rozpoczęła manewry na Bałtyku. Pakt oświadczył, że mają charakter rutynowy.