Bez banków nie będzie zrównoważonego rozwoju

Materiał powstał we współpracy z Santander Bank Polska

Biznes w coraz większym stopniu i coraz szybszym tempie przechodzi zrównoważoną transformację. Jaka jest reakcja banków?

Wraz z dynamiczną transformacją biznesową w kierunku zrównoważonego rozwoju banki reagują szybko i skutecznie, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na usługi finansowe zgodne z zasadami ESG.

Odpowiedź banków na tę zmianę jest wielowymiarowa. Po pierwsze banki dostosowują swoje strategie biznesowe, aby jeszcze lepiej adresować aspekty zrównoważonego rozwoju. Inicjatywy te obejmują zarówno zmiany wewnątrz banku, jak i oferowanie nowych produktów i usług finansowych wspierających cele ESG.

Po drugie, banki zacieśniają współpracę z klientami, oferując im nie tylko rozwiązania finansowe, ale także zaawansowane doradztwo w zakresie zrównoważonego rozwoju. W ten sposób banki wspierają firmy w identyfikacji, analizie i realizacji projektów zgodnych z zasadami ESG, przyczyniając się do przyspieszenia transformacji w ich biznesach.

Po trzecie, banki angażują się w różnego rodzaju partnerstwa z instytucjami rządowymi, organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami, żeby wspólnie opracować strategie dotyczące zrównoważonego rozwoju oraz promować innowacyjne rozwiązania w obszarze finansów zrównoważonych.

Zaangażowanie banków w zrównoważoną transformację biznesu jest niezbędne, dodatkowo tworzy szanse na budowanie silniejszych relacji z klientami oraz promowanie rozwoju gospodarczego w zgodzie z kryteriami ESG.

Co konkretnie banki robią dla takich firm?

Sektor bankowy jest niezbędny, aby napędzać transformację polskiej gospodarki. W Santander Bank Polska od lat aktywnie działamy w tym zakresie. W ramach Pionu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, który obsługuje największe spółki i instytucje finansowe, skupiamy się na aranżowaniu, koordynowaniu i udzielaniu zrównoważonego finansowania, zarówno w formule finansowań celowych, jak i kredytów z przeznaczeniem na cele ogólne. W ramach pierwszej kategorii nasza działalność koncentruje się na finansowaniu inwestycji w odnawialne źródła energii, w tym projekty z dziedziny morskiej energetyki wiatrowej. W tym obszarze osiągnęliśmy pozycję jednego z liderów rynkowych. Jesteśmy wśród banków finansujących pierwszą transakcję morskiej farmy wiatrowej realizowanej przez PKN Orlen S.A. oraz Northland Power.

W drugiej kategorii, finansowań na cele ogólne, jesteśmy wiodącym bankiem w Polsce aranżującym kredyty i obligacje w formule sustainability-linked, czyli opartymi o cele powiązane ze zrównoważonym rozwojem. Byliśmy bankiem, który zaaranżował pierwsze finansowanie tego typu w Polsce dla Energa S.A. oraz pełnił rolę wiodącego koordynatora ESG dla pierwszej polskiej emisji obligacji typu Sustainability-linked zgodnej z zasadami ICMA dla Cyfrowego Polsatu.

Czy wsparcie obejmuje wyłącznie rozwiązania finansowe, czy również analizę i doradztwo przy konkretnych projektach?

Podejmujemy różnorodne działania, aby wesprzeć przedsiębiorstwa w realizacji ich celów zrównoważonego rozwoju. Poza dostarczaniem finansowania, banki udzielają wsparcia także w postaci analiz i doradztwa przy konkretnych projektach. Pomagają klientom nie tylko w identyfikowaniu, ocenie i realizacji projektów zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju ale również w monitorowaniu ich postępów.

Dobrym przykładem będzie tu pełnienie przez bank roli koordynatora ESG dla transakcji zrównoważonej. Działając w tej roli przeprowadzamy klienta przez cały proces pozyskania tego typu finansowania. Wskazujemy jakie są najlepsze praktyki rynkowe, jakie są rozwiązania w zakresie zrównoważonego finansowania, strukturyzujemy taką transakcję, opracowujemy z klientem cele ESG lub analizujemy zrównoważone projekty które mają być sfinansowane w ramach tej transakcji. Ponadto pomagamy przy tworzeniu materiałów marketingowych, wspieramy dialog z rynkiem i koordynujemy prace w zakresie komponentu ESG jeśli w finansowaniu bierze udział więcej instytucji finansowych.

Korzystając zarówno z lokalnych jak i globalnych doświadczeń i wiedzy, w Santander Bank Polska zapewniamy finansowanie zgodne z najlepszymi praktykami rynkowymi. Jest to szczególnie istotne w kontekście coraz bardziej istotnego ryzyka greenwashingu. Może ono pojawić się w niewłaściwie ustrukturyzowanych finansowaniach zrównoważonych ze szkodą nie tylko dla instytucji finansujących ale również dla klienta.

Jakie projekty dotyczące zrównoważonej transformacji sektor finansowy uznaje za najbardziej interesujące?

Najbardziej interesujące inicjatywy związane ze zrównoważoną transformacją obejmują projekty w obszarach takich jak energia odnawialna, efektywność energetyczna, zielone budynki czy transport ekologiczny. Banki angażują się coraz chętniej w te projekty i realizują tym samym swoje własne cele postawione w strategii zrównoważonego rozwoju.

Patrząc w przyszłość, jako Santander przygotowujemy się również do rozpoczęcia finansowania projektów z obszaru nowych technologii energetycznych takich jak magazyny baterii czy instalacje wodorowe.

Jak traktujecie firmy wytwarzające istotny ślad węglowy? Wsparcie? Odcięcie od finansowania?

Podejście banków do finansowania firm wytwarzających istotny ślad węglowy może być zróżnicowane. Niektóre instytucje finansowe podejmują wysiłki w celu wspierania tych firm w procesie transformacji, poprzez inwestowanie w projekty redukcji emisji lub udzielanie finansowania na rozwój czystych technologii. Jednakże, wraz z rosnącą świadomością ekologiczną, niektóre banki mogą ograniczać finansowanie dla firm generujących wysokie emisje CO2, aby ograniczyć ślad węglowy swojego portfela kredytowego. W Santander Bank Polska zdefiniowaliśmy szereg wrażliwych aktywności gospodarczych, w przypadku których nie angażujemy się w nowe projekty zarówno w obszarze finansowania jak i oferowania innych usług bankowych. Zgodnie z naszą strategią, najpóźniej od 2030 roku zaprzestaniemy finansowania spółek energetycznych, których przychód pochodzący z produkcji energii z węgla przekracza 10 proc. oraz zakończymy świadczenie usług kredytowych wobec producentów węgla energetycznego. Z drugiej strony wspieramy klientów w procesie transformacji w formie wszechstronnego finansowania odnawialnych źródeł energii i rozwoju adekwatnych produktów finansowych.

Czym są zielone obligacje? W jaki sposób bank uczestniczy w funkcjonowaniu tego instrumentu finansowego?

Zielone instrumenty są najpopularniejszą formą finansowania projektów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Emitowane zarówno przez instytucje publiczne, jak i prywatne podmioty, zielone obligacje finansują wyłącznie inwestycje w projekty które generują pozytywny wpływ na środowisko, mam tu na myśli takie kategorie projektów jak energia odnawialna, efektywność energetyczna, czysty transport czy zielone budynki.

Banki odgrywają istotną rolę w funkcjonowaniu rynku zielonych obligacji i uczestniczą w nim na kilka sposobów. Po pierwsze, banki często pełnią rolę pośredników i doradców, pomagając emitentom i inwestorom w procesie emisji i nabywania zielonych obligacji. Ponadto banki mogą działać jako emitenci zielonych obligacji, emitując te instrumenty finansowe na rynku kapitałowym w celu pozyskania środków na finansowanie projektów zielonych. Po trzecie, banki mogą również działać jako inwestorzy i nabywać zielone obligacje emitowane przez inne instytucje lub firmy, po to aby wesprzeć projekty zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Santander Bank Polska występuje w każdej z tych ról, aktywnie wspierając inwestycje w projekty ekologiczne oraz promując rozwój ekonomiczny w zgodzie z celami zrównoważonego rozwoju.

A jak zrównoważona transformacja przebiega w samym banku Santander?

Od 2020 roku działamy zgodnie z naszą globalną Strategią Net Zero. Oznacza to, że dostosowujemy nasz portfel do celów Porozumienia paryskiego, wspieramy naszych klientów w ich transformacji oraz ograniczamy nasz wpływ na środowisko. Do 2050 roku planujemy osiągnąć zerowy poziom emisji netto. Cel ten dotyczy całego łańcucha wartości Grupy Santander. Z roku na rok zwiększamy wolumen i zakres transakcji związanych z finansowaniem projektów zrównoważonych środowiskowo.

W 2023 roku powołaliśmy wewnętrzny panel ekspertów, który analizuje zrównoważone transakcje i produkty pod kątem zgodności z Taksonomią UE oraz naszym systemem klasyfikacji zrównoważonego finansowania (SFCS). Dzięki temu możemy precyzyjnie określić, czy nasze finansowanie jest rzeczywiście zrównoważone. Według tej analizy, kwota takiego finansowania udzielonego przez Grupę Santander Bank Polska za rok 2023 wyniosła 7 671 mln zł. Środki te wspierają głównie odnawialne źródła energii i niskoemisyjne budynki.

Sami także się zmieniamy. Już w 2020 wyeliminowaliśmy jednorazowe tworzywa sztuczne w naszych budynkach. 88 proc. kupowanej przez nas energii elektrycznej w 2023 roku pochodziło ze źródeł odnawialnych.