Komisja Europejska opublikowała we wtorek prognozy gospodarcze dla 28 państw UE. Dla Polski przewiduje wzrost gospodarczy na poziomie 4,2 proc. w tym roku w porównaniu z 5,1 proc. w 2018 roku. W 2020 roku będzie jeszcze wolniej i PKB ma się zwiększyć o 3,6 proc. To jednak i tak ciągle bardzo dobry wynik na tle całej Unii. W 2018 roku lepsze od nas były tylko Irlandia i Malta, a w 2019 i 2020 roku wyższą prognozę wzrostu PKB ma tylko Malta.
Zagadka witalności polskiego przemysłu
Motorem wzrostu polskiej gospodarki w czasie rządów PiS pozostaje konsumpcja prywatna. Źródłem finansowania popytu są rosnące płace, w Polsce bezrobocie jest bowiem rekordowo niskie (3,8 proc., oraz transfery socjalne). Ciągle pomagają też nam masowe transfery z unijnego budżetu, które finansują inwestycje publiczne. Ich tempo ulegnie spowolnieniu w 2020 roku, bo obecna perspektywa budżetowa 2014-20 zbliża się ku końcowi. Ale ten ubytek mogą skompensować rosnące inwestycje prywatne. Okres zastoju w tej dziedzinie spowodował, że park maszynowy jest już mocno zużyty, a jednocześnie niskie stopy procentowe oraz wiara w wysoki popyt konsumpcyjny zachęcają przedsiębiorstwa do inwestowania. Eksperci KE doceniają konkurencyjność polskiego eksportu, ostrzegają tylko, że tempo jego wzrostu może ulec spowolnieniu w wyniku ogólnie słabszej dynamiki gospodarczej na świecie. Polsce mogą też zaszkodzić wątpliwości dotyczące jakości wymiaru sprawiedliwości, które — prędzej, czy później — będą zniechęcać inwestorów.
Dynamiczny wzrost gospodarczy to wzrost podatków do budżetu państwa, dzięki czemu w 2018 roku deficyt sektora finansów publicznych spadł do dawno nienotowanego poziomu 0,4 proc. PKB. Jest on nie do utrzymania biorąc pod uwagę hojność w transferach socjalnych. W tym roku deficyt wzrośnie do 1,6 proc. PKB, a rok później powinien ulec nieznacznemu obniżeniu do 1,4 proc. Ta prognoza bierze pod uwagę 13. emeryturę i dodatkowe świadczenia na dzieci w tym roku. Przewidywania na 2020 roku uwzględniają zmiany w podatku dochodowym oraz przekazanie połowy aktywów OFE do systemu powszechnego ubezpieczenia społecznego. Nie biorą natomiast pod uwagę innych zapowiadanych transferów socjalnych i instrumentów fiskalnych, bo w momencie sporządzania prognoz nie były one pewne. Jeśli zostaną zrealizowane, to oczywiście deficyt będzie wyższy. Deficyt będzie niższy od dozwolonego w UE poziomu 3 proc. PKB, ale wyraźnie widać, że rząd nie spełnia unijnych zaleceń równoważenia budżetu w latach dobrej koniunktury. Deficyt strukturalny, który pokazuje wynik finansów publicznych oczyszczony z wahań koniunktury wzrośnie z 1,5 proc. w 2018 roku do 2,75-3 proc. w latach 2019-20.
W całej UE wzrost PKB ma wynieść w tym roku 1,4 proc., a w 2020 roku — 1,6 proc. Prognozy wskazują, że wzrost utrzyma się we wszystkich państwach członkowskie UE i że w przyszłym roku przyspieszy.
— Ryzyko pogorszenia się perspektyw jest jednak nadal znaczące. Jeżeli chodzi o uwarunkowania zewnętrzne, ryzyko obejmuje dalszą eskalację konfliktów handlowych i słabość rynków wschodzących, w szczególności Chin. W Europie powinniśmy mieć na uwadze możliwość wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE bez porozumienia, niepewność polityczną i możliwość ponownego wzmocnienia więzi bank-państwo powiedział Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej. KE ostrzega, że w obecnej fazie wzrost gospodarczy jest wrażliwy na działanie negatywnych czynników, w tym np. na tendencje protekcjonistyczne.
Anna Słojewska z Brukseli
