Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) w interpretacji z 9 stycznia 2019 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.872. 2018.1.AD) rozstrzygnął kwestie wysokości stawki podatku obowiązującej dla czynności wniesienia aportem oczyszczalni ścieków do spółki, prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego związanego z jej modernizacją oraz sposobu dokonania tego odliczenia.
Czytaj także: VAT a przeniesienie własności gruntu przez województwo na spółkę - wyrok NSA
Do końca 2017 r. w ramach struktury organizacyjnej gminy funkcjonował samorządowy zakład budżetowy, którego przedmiotem działalności było wykonywanie zadań własnych gminy wynikających z ustawy o samorządzie gminnym, w tym w szczególności zadań z zakresu m.in. uzdatniania i dostarczania wody oraz usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych.
Do realizacji powyższych zadań zakładowi powierzona została infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna. Zakład odpłatnie wykonywał zlecone mu zadania, pokrywając koszty swojej działalności między innymi z przychodów własnych uzyskiwanych z tytułu realizacji tych zadań, w tym z pobieranych opłat za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki oraz działalności cmentarnej. Gmina z dniem 31 grudnia 2017 r. dokonała przekształcenia zakładu w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i jest jej jedynym udziałowcem.
Gmina jest obecnie w trakcie realizacji inwestycji dofinansowanej przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w ramach której ulepszona zostanie gminna oczyszczalnia ścieków. Wartość inwestycji przekroczy 15 tys. zł, jak również całkowita wartość wydatków na ulepszenie oczyszczalni przekroczy 30 proc. wartości początkowej obiektu. Pierwsze wydatki inwestycyjne związane z powyższym projektem zostały poniesione przez gminę już w 2015 r., tj. jeszcze przed powstaniem spółki gminnej.
Wnioskodawca zamierza wnieść powstały majątek w formie aportu rzeczowego do spółki natychmiast po oddaniu zmodernizowanej oczyszczalni do użytkowania. Oczyszczalnia będzie wykorzystana zarówno do świadczenia odpłatnych usług z zakresu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na rzecz podmiotów zewnętrznych, w szczególności na rzecz mieszkańców gminy, jak również na potrzeby gminy w zakresie świadczenia ww. usług na rzecz nieruchomości gminnych.
We wniosku o interpretację gmina zadała pytania dotyczące właściwej stawki VAT dla transakcji aportu zmodernizowanej oczyszczalni do spółki, prawa do odliczenia podatku naliczonego od inwestycji, a także metody dokonania korekty podatku. Zdaniem gminy, planowana transakcja aportu zmodernizowanej oczyszczalni do spółki będzie stanowić pierwsze zasiedlenie w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i tym samym będzie podlegać opodatkowaniu VAT stawką podstawową, z uwagi na niespełnienie przesłanek do zastosowania zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz 10a ustawy o VAT.
W związku z opodatkowaniem podatkiem VAT transakcji aportu oczyszczalni gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na inwestycję w pełnej wysokości. Wnioskodawca twierdził również, że będzie uprawniony do bieżącego obniżania kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego już w trakcie realizacji inwestycji. Gmina stwierdziła też, że może dokonywać korekt stosownych deklaracji VAT za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Dyrektor KIS w świetle obowiązującego stanu prawnego uznał, że stanowisko gminy jest prawidłowe i odstąpił od uzasadnienia prawnego.
Konkurs dla startupów i innowacyjnych firm
Janina Fornalik doradca podatkowy, partner w MDDP
Stanowisko zaprezentowane przez dyrektora KIS w omawianej interpretacji jest moim zdaniem słuszne. Elementem kluczowym stanu faktycznego jest założenie, że gmina zamierza wnieść aportem zmodernizowaną oczyszczalnię do spółki komunalnej od razu po zakończeniu inwestycji. Ponieważ nakłady na modernizację przekroczą 30 proc. wartości początkowej, istotnie aport podlegać będzie opodatkowaniu według 23 proc. stawki VAT (dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia), a tym samym gminie powinno przysługiwać pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego od dokonanej inwestycji. Sytuacja byłaby bardziej skomplikowana, gdyby aport nastąpił już po pewnym okresie wykorzystania inwestycji przez gminę, ponieważ odliczenie VAT powinno być wówczas dokonane według określonego prewspółczynnika (problemem byłoby określenie właściwej metody jego obliczenia), a następnie w momencie aportu należałoby dokonać odpowiedniej korekty odliczenia. Każda transakcja dotycząca nieruchomości powinna być indywidualnie przeanalizowana pod kątem skutków w zakresie VAT, również z uwzględnieniem wpływu na rozliczenie funduszy unijnych.
