Z roku na rok coraz mniej firm ogłasza sprawozdania finansowe w państwowych Monitorach Sądowych i Gospodarczych. Maleje więc transparentność polskiej ekonomii. Z danych zebranych przez wywiadownię gospodarczą Dun & Bradstreet wynika, że za 2009 rok zrobiło to jedynie 31,5 proc. zobowiązanych do tego prawem przedsiębiorstw. Raporty za 2008 rok opublikowało zaś 36,2 proc. firm, a za 2007 r. – 40,7 proc.
Jeśli chodzi o ostatni rok, to wśród firm, które wywiązały się z tego obowiązku, dominują spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, choć ogółem w przypadku tego typu firm zrobiło to 33 proc. z nich. Najgorzej sytuacja wygląda w przypadku spółek osobowych (partnerskich czy komandytowych), gdzie jedynie 22,6 proc. złożyło sprawozdania, a wśród akcyjnych wiedzą o swoich finansach podzieliło się aż 42,4 proc.
– Przyczyn należy upatrywać w słabych dla polskiej gospodarki ostatnich dwóch latach, kiedy to systematycznie spadała kondycja polskich firm. W konsekwencji wykazały się spadkiem zarówno zysku, jak i przychodu ze sprzedaży – mówi Tomasz Starzyk z Dun & Bradstreet. Jednak – jak wyjaśnia – to niejedyne przyczyny tak niskiego odsetka firm, które to robią. – Brak zgody na niepublikowanie sprawozdań finansowych częstokroć wynika z polityki samych korporacji – dodaje.
Faktycznie ogłaszania sprawozdań finansowych unikają zarówno firmy niewielkie, jak i duże, zwłaszcza polskie oddziały zagranicznych koncernów. Powód jest zazwyczaj oficjalnie taki sam – polityka centrali polegająca na publikowaniu wyników tylko na poziomie globalnym. – Dane o finansach to newralgiczny obszar – obrazuje kondycje firmy, pozwala wnioskować co do możliwości inwestycyjnych, a nawet kierunkach ekspansji konkurentów – mówi Piotr Rogowiecki, ekspert z organizacji Pracodawcy RP.
Powodem mogą też być niskie kary grożące za niewywiązywanie się z tego narzuconego obowiązującym prawem obowiązku. Jest to bowiem jedynie około 5 tys. zł, co dla dużych firm jest w zasadzie żadnym obciążeniem. Dodatkowo jest porównywalna do kosztu opublikowania sprawozdania, wynosi bowiem ok. 750 zł za stronę.