Rosja szuka korzyści z kryzysu w strefie euro

Korzystając z kryzysu w eurolandzie, Rosja dąży do zwiększenia swych wpływów w UE i w krajach z nią sąsiadujących. Jednak osiągane sukcesy są na razie skromne, a największą siłą Rosji pozostaje obstrukcja - uważa James Sherr z ośrodka badawczego Chatham House

Publikacja: 13.10.2012 10:01

Rosja szuka korzyści z kryzysu w strefie euro

Foto: Bloomberg

Sherr sądzi, że pod rządami prezydenta Władimira Putina, Rosja pozostanie dla Zachodu trudnym partnerem.

"Putin nie wskrzesił totalitaryzmu, ale stoi na czele państwa, w którym trudno rozgraniczyć władzę od pieniądza, w którym służby wywiadowcze zostały skomercjalizowane, a w biznesie rozpowszechniły się praktyki wywiadowcze" - twierdzi ekspert w artykule opublikowanym w dwumiesięczniku ośrodka Chatham House, "The World Today".

Uruchomiony już gazociąg Nord Strem i planowany South Stream to - zdaniem Sherra - przykłady, jak daleko Rosja gotowa jest pójść dla osiągnięcia geoekonomicznych korzyści. Oba gazociągi mają na celu osłabienie Ukrainy i innych państw tranzytowych dla rosyjskiego gazu, a także uzależnienie europejskiego rynku błękitnego paliwa od rosyjskich dostaw na dziesięciolecia - zaznacza analityk.

"Projekt South Stream zapoczątkował grę, której celem jest zabezpieczenie strategicznych udziałów Rosji w firmach i instalacjach, mogących wspierać konkurencyjne projekty UE takie, jak Nabucco" - wskazuje Sherr.

Jako przykłady podaje zaangażowanie Gazpromu w prywatyzację sektora energetycznego Grecji z pomocą trzech spółek, naciski na Chorwację, by przyłączyła się do South Stream zanim wejdzie do UE, wreszcie zakomunikowanie bez ogródek Bułgarii, że jeśli nie sformalizuje stosunków z South Stream będzie płacić za gaz najwyższą stawkę w Europie.

Inny przykład to pożyczki dla pogrążonego w kryzysie bankowym Cypru w związku z zainteresowaniem Gazpromu podmorskimi zasobami surowców energetycznych tego kraju. Na Cypr przypada 20 proc. ogółu rosyjskich inwestycji zagranicznych. Rosyjskie wpływy są też silne w Czarnogórze, która przystąpi wkrótce do rozmów akcesyjnych z UE; 40 proc. nieruchomości w tym kraju należy do Rosjan.

Według Sherra sednem problemu w stosunkach Rosji z Zachodem jest to, że "UE i MFW przestały być wystarczającą przeciwwagę dla presji Moskwy" na terenie republik postsowieckich. "Euroazjatycka Unia Celna jest pierwszą lansowaną przez Moskwę spójną organizacją handlową opartą na czytelnych zasadach. Jednak w odróżnieniu od stowarzyszenia z UE nie wymaga od członków stosowania demokratycznych standardów władzy" - pisze Sherr.

Rosyjskie sukcesy nazywa analityk skromnymi, za największy z nich uznając podporządkowanie sobie przez Moskwę białoruskiego systemu gazociągów tranzytowych w 2011 roku.

"Unijne zamiary narzucenia ścisłych rynkowych zasad na wszystkich dostawców energii stwarzają trudności dla Gazpromu oskarżanego o monopolistyczne praktyki" - twierdzi Sherr. Stosunek kanclerz Niemiec Angeli Merkel do Gazpromu jest pełen dystansu, a więc zupełnie inny niż Gerharda Schroedera - dodaje.

"Wprawdzie obecny kryzys osłabił UE, ale osłabła także Rosja na skutek skostnienia jej systemu władzy (...) Dziś najsilniejszą jej kartą jest upór wyrażający się w zdolności do przedłużania żywota przestarzałym praktykom. Moskwa blokuje i przekupuje, ale nie przyciąga. Nie jest to korzystne ani dla UE, ani dla samej Rosji, ani państw położonych między nimi" - konkluduje Sherr.

Sherr sądzi, że pod rządami prezydenta Władimira Putina, Rosja pozostanie dla Zachodu trudnym partnerem.

"Putin nie wskrzesił totalitaryzmu, ale stoi na czele państwa, w którym trudno rozgraniczyć władzę od pieniądza, w którym służby wywiadowcze zostały skomercjalizowane, a w biznesie rozpowszechniły się praktyki wywiadowcze" - twierdzi ekspert w artykule opublikowanym w dwumiesięczniku ośrodka Chatham House, "The World Today".

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Prognozy „Parkietu”.
Jak oszczędzać i inwestować w czasach spadających stóp procentowych?
Finanse
Czego może nas nauczyć Warren Buffett?
Finanse
Warren Buffett przejdzie na emeryturę. Ma go zastąpić Greg Abel
Finanse
Berkshire ze spadkiem zysków, rośnie za to góra gotówki
Finanse
Polacy niespecjalnie zadowoleni ze swojej sytuacji finansowej