Chora rodzina

Od piątku w kinach „Sztuka płakania”. Poruszający obraz świata, w którym molestowanie seksualne jest czymś normalnym

Publikacja: 13.05.2008 00:58

Chora rodzina

Foto: VIVARTO

Duński debiutant Peter Schonau Fog odsłania patologiczny świat rodziny żyjącej w latach 70. na jutlandzkiej prowincji. Wkracza w sferę tabu, ale nie po to, by epatować drastycznością tematu lub sensacyjną atmosferą. Chce głębiej zrozumieć problem, uchwycić mechanizm, który najpierw prowadzi do rodzinnej tragedii, a potem sprawia, że wszyscy spychają ją poza świadomość. Nie feruje wyroków. Unika moralizowania, które prowadziłoby do czarno-białego schematu. Skłania widza, by sam zajął stanowisko.

Jak mu się ta sztuka udała? Opowieść oglądamy z perspektywy 11-letniego Allana. Chłopczyk komentuje zdarzenia, ale jest zbyt mały, by zrozumieć ich sens, pojąć rozgrywający się na jego oczach dramat. A ten odbywa się zawsze wedle tego samego scenariusza.

Ojciec Allana, żałosny kabotyn, wpada w histerię. Krzyczy, że się zabije. Zmęczona matka ma już dość. Bierze tabletkę na sen i idzie spać. Problem z głowy.

Jak uszczęśliwić ojca? Kochający go Allan zna tylko jeden sposób. Prosi starszą siostrę Sanne, by pocieszyła tatę. Nie wie, na czym ta pociecha polega. Instynktownie rozumie tylko, że potem ojciec czuje się lepiej. A Sanne spełnia te prośby, bo w przeciwnym razie ofiarą stałby się brat. Naiwność i niewinność Allana zostają zderzone z ponurym dramatem. Efekt jest zaskakujący. Komentarze chłopca sprawiają, że tragedia płynnie przechodzi w groteskę. Pojawia się nawet czarny humor, gdy Allan szuka innych metod poprawienia tacie nastroju – np. stara się „dostarczyć” mu zmarłych, by ojciec dowartościował się podczas mowy pogrzebowej.

Fog z psychologicznym wyczuciem żongluje nastrojami, prowadząc do przejmującego finału – Allan w końcu odkrywa, jak bardzo ojciec manipuluje rodziną.

Uczucie ulgi pojawia się tylko na chwilę. Chłopczyk zrozumiał, gdzie jest granica między dobrem a złem. Prawda wychodzi na jaw. Jednak jeszcze dotkliwiej kaleczy rodzinę. Boleśnie szczere kino!

„Sztuka płakania”. Dania 2007. Reż. Peter Schonau Fog. Dystrybucja: Vivarto

Film
Bono specjalnie dla „Rzeczpospolitej": U2 pracuje nad nową płytą
Film
Zaskakujący zwycięzcy Millenium Docs Against Gravity. Jeden z szansą na Oscara
Film
Cannes’25: Tom Cruise walczy z demonem sztucznej inteligencji i Rosjanami
Film
Festiwal w Cannes oficjalnie otwarty. Nagroda za całokształt twórczości dla Roberta De Niro
Film
Cannes 2025: Trump kontra europejskie kino