Obiecują gruszki na wierzbie, a ludzie niepotrzebnie płacą

Wystarczy w jakąkolwiek wyszukiwarkę internetową wpisać hasło: usuwanie historii w BIK, a zaraz pojawiają się oferty biur, kancelarii czy nawet osób prywatnych. Oferta jest naprawdę bogata.

– Jeśli zdarzyło się, że nie zapłaciliście w terminie raty albo mieliście chwilowe problemy ze spłatą kredytu czy zapomnieliście o debecie, to możemy pomóc. Nawet jeśli ktoś ma już negatywną historię w BIK! – reklamuje się jedna z takich firm. Podkreśla, że jej usługa pomoże ustalić stan prawny i ewentualnie wyczyścić negatywne wpisy, które powodują, że niemal 70 proc. składanych w bankach wniosków kończy się odrzuceniem.

Opłata za każde zobowiązanie

W swoim folderze firma podkreśla, że najczęstszą przyczyną odmowy udzielenia kredytu lub przyznania gorszych warunków są wpisy w rejestrach, o istnieniu których klienci zazwyczaj nawet nie widzą.

90 proc. danych w BIK to informacje pozytywne, dotyczące terminowo spłacanych zobowiązań

– Nasza usługa polega na sprawdzeniu stanu prawnego i złożeniu zgodnie z prawem wniosku o usunięcie wpisów – tłumaczy firma.

I przedstawia sposób działania. Najpierw analizowana jest sytuacja klienta, a potem firma podejmuje decyzję, czy może się zająć jego sprawą. Jeśli decyzja jest pozytywna, ustala się, jaki bank i z jakiej przyczyny wprowadził do bazy BIK negatywny wpis.

– Potem czyścimy rejestr klienta w Biurze Informacji Kredytowej, Bankowym Rejestrze Klientów Nierzetelnych, KRD,  Infomonitorze i innych bazach – zapewnia firma.

Dodaje, że po ustaleniu instytucji, która dodała klienta do listy w BIK, wysyła w jego imieniu wnioski o wykreślenie negatywnych wpisów.

Kosztuje to 500 zł za jedno zobowiązanie. Jeśli jest ich więcej, cena wzrasta.

Czy negatywną historię z BIK można usunąć? Czy banki dostają takie prośby od swoich klientów? Jak do nich podchodzą?

Indywidualne podejście

BGŻ nie chce się wypowiadać na ten temat. – To są nasze wewnętrzne informacje – mówi Magdalena Paciorek z BGŻ.

Joanna Fatek z PKO BP informuje, że klienci występują z wnioskami o zaprzestanie przetwarzania ich danych w BIK po spłacie zobowiązań.

– Odnotowujemy wzrost liczby tego rodzaju wystąpień – dodaje przedstawicielka banku.

Jak PKO BP reaguje na takie prośby? – Każdy wniosek podlega indywidualnej analizie. Po jej zakończeniu klientowi jest przekazywana stosowna informacja – twierdzi Joanna Fatek.

115 mln o takiej liczbie rachunków są informacje w BIK; dotyczą one 22 mln osób

Dodaje, że decyzja dotycząca ewentualnego zaprzestania przetwarzania danych po spłacie kredytu za każdym razem jest podejmowana na podstawie analizy danego zobowiązania.

– W niektórych przypadkach są przesłanki do wyrażenia zgody na zaprzestanie przetwarzania danych – mówi przedstawicielka PKO BP. Nie chce się wypowiadać na temat firm, które pomagają „czyścić" historię w BIK.

Prośby o wykreślenie z BIK trafiają także do ING Banku Śląskiego.

– Każdy taki przypadek jest rozpatrywany indywidualnie. Decyzja o wykreśleniu jest uzależniona od spełnienia przez klienta przesłanek wynikających z przepisów prawa, umożliwiających usunięcie danych przed upływem pięciu lat – mówi Miłosz Gromski z biura prasowego ING Banku.

Dodaje, że usunięcie danych wynika z obowiązujących przepisów prawa oraz zapisów umowy z BIK i ZBP.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki  j.blikowska@rp.pl

Aleksandra Sikora | Biuro Informacji Kredytowej

Nie da się usunąć negatywnej historii kredytowej. Negatywny wpis zostaje automatycznie usunięty z bazy BIK dopiero po upływie pięcioletniego terminu przetwarzania danych klienta bez jego zgody; termin ten jest liczony od momentu spłaty zobowiązania.

Wcześniej mogą zostać usunięte jedynie dane nieprawdziwe lub błędne, omyłkowo wprowadzone do systemu. Aby dokonać jakiejkolwiek korekty, BIK musi otrzymać dyspozycję od banku lub SKOK-u, który te dane przekazał. Jest to możliwe jedynie w przypadku złożenia przez klienta jednej z tych instytucji wniosku z taką prośbą. I muszą być ku temu podstawy prawne.

Informacje pozytywne, czyli odzwierciedlające rzetelne spłacanie kredytów, są atutem w relacjach z instytucjami finansowymi i mogą ułatwić uzyskanie kolejnego kredytu. Nie warto więc rezygnować z możliwości ich wykorzystania.

Hasło „czyszczenie BIK", rozpowszechnione w reklamach firm oferujących takie usługi, może wprowadzać w błąd wielu konsumentów oraz narażać na niemałe i niepotrzebne wydatki. W większości przypadków chodzi o usunięcie danych pozytywnych, bo dane negatywne znajdujące się w bazie są nieusuwalne. Nie istnieją więc żadne formalne i merytoryczne przesłanki do oferowania i korzystania z takiej usługi.

Kiedy możliwe jest usuwanie danych z BIK

? Art. 105 ust. 4 prawa banko-we-go upoważ-nia bank do prze-twa-rza-nia i prze-ka-zy-wa-nia do BIK bez zgody klien-ta wszyst-kich infor-ma-cji, w tym danych osobo-wych, jakie pozy-skał w związ-ku z wyko-ny-wa-niem czyn-no-ści banko-wej, czyli w związ-ku z rozpa-try-wa-niem wnio-sku złożonego przez klien-ta, w związ-ku ze skła-da-niem ofer-ty zawar-cia umowy dotyczącej kredy-tu lub inne-go produk-tu banko-we-go itd.

? Z kolei art. 105a prawa banko-we-go wska-zu-je, kiedy i na jakich warun-kach takie infor-ma-cje mogą być prze-twa-rza-ne przez banki i SKOK już po wyga-śnię-ciu zobo-wią-za-nia.

? Jeśli klient wyra-ził zgodę na prze-twa-rza-nie danych na temat kredy-tu po jego spła-cie, to infor-ma-cje takie są udostęp-nia-ne bankom i SKOK przez okres wska-za-ny w wyra-żo-nej zgodzie lub do dnia jej wyco-fa-nia.

? Nato-miast jeśli zobo-wią-za-nie nie było spła-ca-ne termi-no-wo, dane prze-twa-rza-ne są w BIK przez okres pięcioletni bez takiej zgody. Jest tak w sytu-acji, jeśli zwło-ka w spła-cie zobo-wią-za-nia prze-kro-czy-ła 60 dni, a także upły-nę-ło kolej-ne 30 dni od poin-for-mo-wa-nia klien-ta przez bank lub SKOK o zamia-rze prze-twa-rza-nia danych i ich prze-ka-za-nia do BIK.

? Usuwa-nie danych z BIK jest zatem możli-we tylko w trzech sytu-acjach: gdy wcze-śniej udzie-lo-na zgoda na podsta-wie art. 105a ust. 2 prawa banko-we-go na prze-twa-rza-nie danych po wyga-śnię-ciu zobo-wią-za-nia kredy-to-we-go zosta-nie odwo-ła-na (może to zrobić każdy samo-dziel-nie, nie ma potrze-by wynaj-mo-wać do tego jakiej-kol-wiek firmy) lub upły-nie termin, na jaki zosta-ła udzie-lo-na zgoda. Jest to również możli-we, gdy upły-nie pięcioletni termin prze-twa-rza-nia danych klien-ta bez jego zgody po wyga-śnię-ciu zobo-wią-za-nia, a także gdy w BIK znala-zły się dane błęd-ne, omył-ko-wo wpro-wa-dzo-ne do syste-mu BIK przez bank lub SKOK (klient samo-dziel-nie może zgło-sić to banko-wi, nie trze-ba za to niko-mu płacić).

? Zjawisko tzw. czyszczenia BIK zazwyczaj polega na skierowaniu do banku lub SKOK prośby o dokonanie  korekty danych lub o restrukturyzację kredytu. Są to działania, które może podjąć każdy we własnym imieniu. Nie trzeba korzystać w tym celu z pomocy zewnętrznej firmy.