Cyfrowa pieczęć na papierowym hobby

Cyfryzacja przyspiesza na całym świecie, także w Polsce, i obejmuje coraz to nowe obszary naszego życia zawodowego i prywatnego. Pandemia stała się katalizatorem, który znacznie przyspieszył cyfrowe zmiany we wszystkich sferach naszego życia, a przede wszystkim w edukacji i pracy zdalnej, administracji czy handlu.

Cyfrowy wkład do PKB

Dynamicznie rosnące znaczenie cyfryzacji w gospodarce potwierdzają dane. Według ostatniego raportu „Digital Challengers”, firmy doradczej McKinsey & Company, Polska ma największą gospodarkę cyfrową w Europie Środkowo-Wschodniej. W 2021 r. jej wartość wyniosła 44 mld euro. Nasz kraj ma również największy w regionie rynek e-commerce, który w 2021 r. był wart 27 mld euro.

Jak szacują analitycy McKinsey & Company, w Polsce do 2030 r. gospodarka cyfrowa może przynieść dodatkowe 78 mld euro, czyli ponad 360 mld zł. „W sumie gospodarka cyfrowa może być warta prawie 123 mld euro w 2030 roku, stanowiąc 9 proc. prognozowanego PKB”, uważają autorzy raportu.

Przyspieszenie cyfryzacji produkcji przemysłowej widać też w przygotowywanym przez firmę Siemens wskaźniku DIGI INDEX. Jego odczyt w 2022 r. pokazał wzrost aż o jedną czwartą w minionych 12 miesiącach.

Z kolei według raportu dotyczącego poziomu cyfryzacji Polski, przygotowanego przez Fundację Digital Poland wraz z firmą Microsoft, stan cyfryzacji usług publicznych w Polsce jest 14 proc. powyżej średniej dla państw z regionu objętych badaniem.

Nic dziwnego, że cyfrowy świat wkracza do kolejnych dziedzin życia, nawet tych kojarzących się dotąd wyłącznie z podejściem tradycyjnym. Cyfrowa rewolucja obejmuje właśnie… znaczki pocztowe.

Nowa odsłona tradycyjnego hobby

Filatelistyka była niegdyś jednym z najpopularniejszych hobby w Polsce. Miłośnicy znaczków z całego świata nie tylko je zbierali, ale tworzyli całą społeczność (w czasach gdy nie było internetu, nie było to więc takie łatwe i oczywiste, jak dziś!), która się nimi wymieniała i spotykała na licznych wystawach.

Jednak z czasem, wraz ze zmianami społecznymi, prawdziwą eksplozją popularności internetu i postępującą cyfryzacją – a także pojawieniem się nowych przedmiotów, które stały się obiektem pożądania kolekcjonerów – zasięg tego hobby zaczął się mocno kurczyć. Filatelistyką zajmują się już tylko prawdziwi pasjonaci, przywiązani do swoich kolekcji. Potwierdza to Henryk Monkos, prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Filatelistów, organizacji istniejącej od 1950 r.

– Dziś zdecydowana większość filatelistów w Polsce to osoby w wieku 65+. Znaczna część z nich nie posługuje się internetem, nie mają smartfonów – mówi „Rzeczpospolitej” Henryk Monkos.

Dlatego Poczta Polska postanowiła ożywić tradycje filatelistyczne wśród młodych ludzi. I sięgnęła po nowe technologie i rozwiązania, przy których smartfon jest niemal nieodzowny – a młodsze pokolenia praktycznie nigdzie się bez niego nie ruszają.

W tych dniach na rynek trafia na rynek pierwsza w Polsce seria kryptoznaczków – cyfrowych odpowiedników papierowych znaków pocztowych, które od setek lat wypełniają klasery kolekcjonerów na całym świecie. Poczta łączy przy tym dwa światy: równocześnie ukazują się znaczki tradycyjne i wirtualne.

– Dzięki połączeniu tradycyjnych znaczków z wersjami cyfrowymi egzemplarz fizyczny kryptoznaczka może znaleźć się w klaserze kolekcjonera, a token NFT w kryptoklaserze na stronie nft.poczta-polska.pl. Tym samym projekt kryptoznaczka łączy tradycyjne kolekcjonerstwo z wirtualnym światem. W naszych kryptoklaserach kolekcjonerzy mogą gromadzić nie tylko polskie kryptoznaczki, ale też znaczki innych krajów. Tym samym tworzymy całą społeczność skupioną wokół tematu światowej cyfrowej filatelistyki – mówi Krzysztof Górski, dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej i Filatelistyki Poczty Polskiej.

Znaczek od sztucznej inteligencji

Seria Polska w Kosmosie składa się z czterech znaczków, na których zostały przedstawione misje satelitarne związane z badaniami Ziemi i testowaniem nowych technologii. W przygotowaniu wszystkich tych misji uczestniczyli polscy naukowcy. Wersje tradycyjne znaczków ukazały się w grudniu. Teraz na rynek trafiają ich odpowiedniki cyfrowe – kryptoznaczki (kategorie 1–4). Projektantem całej kolekcji kryptoznaczków emisji Polska w Kosmosie jest Roch Stefaniak.

Każdy kryptoznaczek składa się z dwóch części. Jedna to tradycyjny znaczek pocztowy, druga reprezentowana jest przez unikalne tokeny NFT na sieci Polygon w standardzie ERC1155, który umożliwia obsługę wielu typów tokenów w ramach jednej aplikacji w środowisku blockchain.

Tokeny NFT (ang. non-fungible token, czyli niewymienialny token) to oparte na technologii blockchain certyfikaty autentyczności danego dobra fizycznego bądź cyfrowego. Nie można ich podrobić ani skopiować, można natomiast je sprzedać albo przekazać. W tokenie zapisywane są pliki tekstowe, graficzne, audio, wideo czy dowolne inne.

Jest jeszcze kryptoznaczek kategorii 5 – wydany tylko w wersji wirtualnej. Jako pierwszy w historii polskiej filatelistyki został on zaprojektowany za pomocą sztucznej inteligencji. Obraz, wykorzystany do projektu znaczka, to interpretacja hasła „polski satelita naukowy eksplorujący przestrzeń kosmiczną”. Kryptoznaczek przedstawia komputerową sieć neuronową, czyli całkowicie syntetyczny system przetwarzania danych, wzorowany na działaniu ludzkiego mózgu. Powstały w ten sposób efekt graficzny został jeszcze poddany ingerencji człowieka – dla lepszego dostosowania do ludzkiej percepcji oraz formy znaczka.

Warto przypomnieć, że pierwszy na świecie oficjalny kryptoznaczek został wydany w maju 2018 r. przez Królewską Pocztę Gibraltaru. Przedstawia on skałę gibraltarską. Z kolei w czerwcu 2019 r. swój kryptoznaczek wydała poczta austriacka. Do dziś na jej stronie widnieje informacja, że jest to pierwszy na świecie znaczek oparty na blockchainie. Obecnie swoje kryptoznaczki mają już także m.in. Chorwacja, Rumunia, Szwajcaria, Liechtenstein, Malezja, Tajlandia czy Zjednoczone Emiraty Arabskie, a także ONZ.

JAK rozpocząć zbieranie kryptoznaczków

Do pobrania Tokena NFT – np. kryptoznaczka – niezbędne jest pobranie portfela MetaMask na urządzeniu mobilnym oraz rozszerzenia na przeglądarkę Chrome na komputerze. Jeśli korzystasz z innej przeglądarki, musisz otworzyć przeglądarkę Chrome i następne kroki realizować, korzystając właśnie z niej.

Jak to zrobić krok po kroku:

> Krok 1. Instalacja aplikacji MetaMask na urządzeniu mobilnym. Znajdź aplikację MetaMask w App Store lub Play Store, pobierz ją i otwórz.

> Krok 2. Po instalacji i otwarciu aplikacji rozpocznij tworzenie swojego konta w MetaMask – postępuj zgodnie ze wskazówkami w aplikacji. Cały proces jest intuicyjny. Podczas tworzenia portfela kryptowalut w MetaMask będziesz musiał stworzyć hasło do aplikacji oraz otrzymasz „Secret Recovery Phrase” – hasło zawierające od 10 do 16 słów, które w razie utraty dostępu do konta pozwoli Ci odzyskać utracone konto. „Secret Recovery Phrase” będzie Ci również potrzebne w późniejszych krokach. Po założeniu portfela na urządzeniu mobilnym przejdź do kolejnego kroku.

> Krok 3. Instalacja rozszerzenia MetaMask na przeglądarce Chrome na komputerze. Wejdź na oficjalną stronę MetaMask (https://metamask.io/) i przejdź do podstrony umożliwiającej pobranie portfela jako rozszerzenie do przeglądarki.

> Krok 4. Zainstaluj rozszerzenie do przeglądarki Chrome.

> Krok 5. Pobrane rozszerzenie powinno być widoczne w prawym górnym rogu przeglądarki. Jeśli nie widzisz tam symbolu MetaMask, kliknij symbol puzzla i z listy rozszerzeń wybierz pinezkę wyświetloną przy rozszerzeniu MetaMask.

> Krok 6. Teraz otwórz portfel MetaMask, klikając symbol MetaMask w prawym górnym rogu przeglądarki.

> Krok 7. Wyświetli się strona powitalna MetaMask. Wybierz „Rozpocznij”.

> Krok 8. Ponieważ już wcześniej założyłeś portfel MetaMask na swoim urządzeniu mobilnym, wybierz „Importuj portfel”. Będziesz musiał wprowadzić „Secret Recovery Phrase” oraz swoje hasło. W ten sposób posiadasz już portfel MetaMask w przeglądarce Chrome oraz na urządzeniu mobilnym.

Następnym krokiem jest skonfigurowanie portfela MetaMask. Konfigurację będziesz musiał wykonać osobno w przeglądarce i osobno na urządzeniu mobilnym.

Opinia partnera Cyklu "Rzeczpospolitej" - Perspektywy dla Polski:

Krzysztof Falkowski, prezes Poczty Polskiej.

Foto: materiały prasowe