Sepsa – choroba na śmierć i życie. Dziś światowy dzień sepsy

Według szacunków lekarzy w Polsce mamy ok. 100 tysięcy przypadków sepsy rocznie. Co trzeci pacjent przyjmowany na oddział intensywnej terapii miał sepsę.

Publikacja: 12.09.2024 20:23

Sepsa – choroba na śmierć i życie. Dziś światowy dzień sepsy

Foto: Adobe Stock

20–30 tysięcy osób rocznie z tego powodu umiera. Większość przypadków sepsy rozwija się poza szpitalem, a 40 proc. chorych to dzieci poniżej piątego roku życia. Śmiertelność u dzieci wynosi ok. 50 proc. Niestety – jak alarmują eksperci – nie mamy w Polsce wciąż rejestru pacjentów z sepsą. Aby tej dramatycznej sytuacji uniknąć, trzeba pilnie wyedukować nie tylko pacjentów, ale i lekarzy na temat znaczenia wczesnego rozpoznania sepsy i wdrożenia leczenia.

Czas, w przypadku sepsy, jest najważniejszy

W przypadku sepsy – podobnie jak w udarze i zawale – liczy się czas. Pacjent jak najszybciej powinien trafić na oddział intensywnej terapii. O tym wszystkich rozmawiają dzisiaj specjaliści i pacjenci w Państwowym Instytucie Medyczny MSWiA w czasie seminarium „Sepsa – wizja przyszłości”. Mimo że wszystkie terapie wymagane przez chorych na sepsę są refundowane, istnieją bariery systemowe – uboga diagnostyka w warunkach przedszpitalnych i w szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR) oraz częste zaniechanie wczesnego rozpoczęcia antybiotykoterapii opóźniają dostęp do skutecznego leczenia. Potrzebna jest również większa wiedza w społeczeństwie nt. objawów sugerujących sepsę, które są łatwe do rozpoznania, jak również roli szczepień i zdrowego stylu życia. Niezbędne jest szkolenie personelu medycznego w zakresie wczesnego rozpoznania i szybkiego leczenia sepsy – wyjaśnia dr n. med. Konstanty Szułdrzyński – dyrektor ds. medycznych Państwowego Instytutu Medycznego MSWiA.

Czytaj więcej

Duże zmiany w opłatach za sanatorium. Nowe stawki już od 1 października

Są leki na sepsję – brakuje czasu

Czym jest sepsa, tłumaczy dr Konstanty Szułdrzyński: – Sepsa, mówiąc najprościej, to sytuacja w której organizm reaguje odpowiedzią obronną na stan zapalny, bo do tego służy układ immunologiczny. Z tym że przy sepsie – jakby przy okazji –broniąc nas, zaczyna uszkadzać własne tkanki i narządy. Początkowo uszkodzenie to ma charakter odwracalny, jednak z czasem dochodzi do sytuacji, w której narządy stają się niewydolne – nawet nieodwracalnie. Jeśli lekarze wdrożą w sensownym czasie leczenie, mogą cofnąć te procesy. – Jeśli pacjent zbyt długo będzie chodził czy leżał z nierozpoznaną sepsą, to szansa na jego uratowanie i powrót do pełnego zdrowia jest znacznie mniejsza. Czasem sepsa wcale nie jest taka łatwa do rozpoznania – tłumaczy dr Szułdrzyński.

Nieoczywiste objawy sepsy

Objawy bowiem nie są oczywiste i nie wynaleziono do tej pory testu potwierdzającego rozpoznanie sepsy. Często np. starszy człowiek leżący w łóżku przy okazji zapalenia płuc, zakażenia dróg moczowych czy innej ciężkiej infekcji nagle zaczyna mieć niższe ciśnienie, nie do końca jest logiczny, nie do końca jest w kontakcie, oddaje trochę mniej moczu, trochę ma przyśpieszony oddech. No i wszyscy stwierdzają, że jest po prostu chory, nikt nie rozpozna sepsy wymagającej niezwłocznego przyjęcia do szpitala Sepsa może się pojawić właściwie u każdego człowieka, młodego, zdrowego, starszego, małego dziecka. Wielu zakażeń nie można oczywiście uniknąć. Wielu jednak się da – za pomocą szczepień. Zwiększając odporność organizmu na infekcje, jednocześnie znakomicie zmniejszamy ryzyko wystąpienia sepsy, bo jeśli rozwój infekcji nie jest tak szybki i organizm nie broni się gwałtownie, to sepsa się nie rozwija.

Czytaj więcej

Tatuowanie może doprowadzić do chłoniaka. Inspektorzy ostrzegają przed niebezpiecznymi atramentami

Niechęć do szczepień i wiara w cudowne ozdrowienia

Z sepsą jest jeszcze jeden ważny problem, który ekspertom spędza sen z powiek. Mówi o nim dr Szułdrzyński: wiara w cudowne rzekomo metody leczenia, niechęć do szczepienia się i inne przesądy to skutki coraz powszechniejszej dezinformacji, z którą trudno skutecznie walczyć. Jednocześnie narasta problem drobnoustrojów odpornych na wiele antybiotyków, co ogranicza skuteczność leczenia. Nie wiemy kompletnie też – o tym również mówią specjaliści – jakie są koszty społeczne sepsy, ile z tych osób wraca do pracy, ile ma trwałe niepełnosprawności, jakie są koszty na przykład świadczeń rentowych u tych osób. Szybka ścieżka diagnostyczno-lecznicza powinna w przypadku sepsy wyglądać dokładnie tak samo jak w przypadku leczenia udarów i zawałów – podsumowuje dr Szuldrzyński.

Nie da się rozpoznać sepsy, jeśli się o niej nie pomyśli. Główne objawy sepsy, które powinny zaniepokoić: zmiany świadomości wszelkiego rodzaju. Podsypianie, utrata kontaktu, niezborne mówienie, spadek ciśnienia, przyśpieszony oddech, zmiana zabarwienia skóry, mniejsza ilość oddawanego moczu.

20–30 tysięcy osób rocznie z tego powodu umiera. Większość przypadków sepsy rozwija się poza szpitalem, a 40 proc. chorych to dzieci poniżej piątego roku życia. Śmiertelność u dzieci wynosi ok. 50 proc. Niestety – jak alarmują eksperci – nie mamy w Polsce wciąż rejestru pacjentów z sepsą. Aby tej dramatycznej sytuacji uniknąć, trzeba pilnie wyedukować nie tylko pacjentów, ale i lekarzy na temat znaczenia wczesnego rozpoznania sepsy i wdrożenia leczenia.

Czas, w przypadku sepsy, jest najważniejszy

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Diagnostyka i terapie
Rośnie liczba przypadków krztuśca. Chorują nie tylko dzieci
Materiał Promocyjny
BaseLinker uratuje e-sklep przed przestojem
Diagnostyka i terapie
Obowiązują nowe normy ciśnienia krwi. W grupie ryzyka więcej osób
Diagnostyka i terapie
Szczepionka na raka płuc testowana m.in. w Polsce. Trwają badania kliniczne
Diagnostyka i terapie
Jeden z najdroższych leków na świecie jest dostępny w Polsce
Diagnostyka i terapie
Zastrzyk na odchudzanie pomoże rzucić palenie? Nowa odsłona semaglutydu