Zgodnie z przepisami ustawy o ewidencji ludności dane z rejestru PESEL oraz z rejestru mieszkańców mogą być udostępnione osobom i jednostkom organizacyjnym, jeżeli wykażą w tym swój interes prawny. W przeciwnym razie organ rozpatrujący wniosek odmawia ich udostępnienia.
Czytaj także: Brak PESEL nie może blokować procesu
Ewa K. (dane zmienione) zwróciła się do urzędu miasta o udostępnienie z miejskich rejestrów adresu zameldowania i numeru PESEL właścicielki działki sąsiadującej z jej nieruchomością. Wyjaśniła, że ma interes prawny w ich uzyskaniu, ponieważ zamierza wezwać sąsiadkę do zaprzestania działań zakłócających korzystanie z nieruchomości. Żądane informacje są też niezbędne do złożenia do sądu powszechnego pozwu o ochronę dóbr osobistych. Żeby udowodnić słuszność żądań, zwróciła się również o przeprowadzenie rozprawy administracyjnej, przesłuchanie świadka i przeprowadzenie wizji lokalnej na działce sąsiadki. Urząd tych dowodów nie przeprowadził, natomiast wezwał petentkę do uzupełnienia wniosku poprzez wykazanie interesu prawnego uprawniające go do uzyskania żądanych danych.
Prezydent miasta uznał, że Ewa K. nie spełniła tego warunku i na podstawie przepisów ustawy o ewidencji ludności odmówił udostępnienia danych osobowych z Rejestru Mieszkańców Miasta Tarnowa. Również wojewoda małopolski, do którego odwołała się Ewa K., stwierdził, że ewentualny zamiar wystąpienia z pozwem do sądu, bez przedłożenia stosownej dokumentacji, np. wezwania sądu do uzupełnienia pozwu, nie może być uznany za wystarczający do posiadania interesu prawnego. Interes prawny musi istnieć aktualnie, a nie hipotetycznie oraz pozostawać w bezpośrednim związku z przedmiotem sprawy administracyjnej. Ciężar wykazania interesu prawnego spoczywa na wnioskodawczyni, która powinna podać odpowiedni przepis prawa, załączyć potwierdzające dokumenty lub wskazać okoliczności uzasadniające żądanie. W ocenie wojewody tych warunków nie dopełniono, więc utrzymał w mocy decyzję prezydenta miasta.
Rozpatrując skargę Ewy K. na decyzję wojewody, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uznał, że upatrywała ona istnienie interesu prawnego w uzyskaniu danych osobowych sąsiadki w „wezwaniu do zaprzestania działań zakłócających korzystanie z nieruchomości". Jak również w celu złożenia pozwu w sądzie powszechnym. Interes ten nie został jednak przez skarżącą w żaden sposób wykazany – stwierdził WSA. Nie toczy się postępowanie sądowe, a ewentualne wniesienie pozwu może nastąpić dopiero po uzyskaniu żądanych informacji. Wyprowadzenie interesu prawnego z okoliczności przyszłych i niepewnych, nie ma więc usprawiedliwionych podstaw – stwierdził sąd. Niedopuszczalna byłaby bowiem sytuacja, w której już samo złożenie wniosku o udostępnienie danych osobowych, z podaniem przepisu oraz z zadeklarowaniem chęci ochrony swych praw na drodze sądowej, powodowałoby obowiązek udostępnienia tych danych, co godziłoby w konstytucyjną ochronę prawną prywatności – orzekł WSA, oddalając skargę.
