Państwo sprzeda akcje, a nie odda kontroli

Do końca 2010 r. Skarb Państwa pozbędzie się kontrolnych pakietów akcji tylko w trzech dużych firmach: Enei, Bogdance i Giełdzie Papierów Wartościowych. Pozostałe projekty dotyczą znaczących firm, ale obejmą niewielkie – co nie znaczy, że mało warte – pakiety.

Minister skarbu i minister gospodarki, których dzielił dotychczas pogląd na prywatyzację energetyki, wybrali kompromisowe rozwiązanie. W przyszłym roku państwo zbędzie tylko drobne pakiety akcji dwóch grup energetycznych: Tauronu i PGE, zyskując tym samym spory przypływ środków do budżetu, a jednocześnie nie zmieniając właścicielskiego status quo. W obu przypadkach będzie to sprzedaż poprzez giełdę – po wcześniejszym podniesieniu kapitału. O ile w przypadku PGE już teraz jest mowa o pakiecie do 10 proc., to skarb unika równie jednoznacznych deklaracji w odniesieniu do Taurona. Jak się dowiedzieliśmy nieoficjalnie, może znacznie zmniejszyć zaangażowanie, wzorując się na PKN Orlen, gdzie posiadanie tylko 28 proc. akcji nie wyklucza utrzymywania kontroli nad spółką.

Rada Ministrów zaaprobowała też wczoraj podobne rozwiązanie dla KGHM: do inwestorów indywidualnych trafi do 10 proc. papierów spółki. Oznacza to, że na ten cel muszą przygotować kolejne 1,6 mld zł. Już teraz widać, że te pieniądze trzeba będzie „wziąć” z rynku. Wczoraj, kiedy pojawiła się informacja rządu o sprzedaży pakietu walorów KGHM, notowania spółki znacząco zniżkowały. Podobnie zresztą zachowywały się walory wszystkich spółek, w których państwo ma istotne udziały.

Nadzwyczajna aktywność państwa na rynku może też pokrzyżować plany potencjalnym kandydatom na parkiet. Firmy, które będą chciały pozyskać z giełdy pieniądze na rozwój, mogą mieć z tym kłopot nie tylko z uwagi na wielkość podaży, ale też czas, w jakim rząd zamierza uzyskać dodatkowe przychody z prywatyzacji.

Nie zmienia się natomiast plan sprzedaży kontrolnego pakietu akcji Enei, który będzie stanowić gros przychodów prywatyzacyjnych w tym roku. – Do 14 sierpnia czekamy na oferty inwestorów – mówi „Rz” wiceminister skarbu Adam Leszkiewicz, nadzorujący Departament Projektów Prywatyzacyjnych.

Przykład Enei pokazuje, że spółki energetyczne są łakomym kąskiem. Od listopada ubiegłego roku, kiedy to Enea zadebiutowała na giełdzie, do dziś jej notowania wzrosły o 55 proc., a spółka praktycznie nie doświadczyła bessy. Tak więc na zakup kolejnej firmy z branży inwestorzy mogą uwalniać gotówkę, sprzedając pakiety posiadanych w portfelach akcji. Jeśli dodamy do tego oczekiwaną na rynku korektę, może to spowodować wyhamowanie trwającego od wiosny trendu wzrostowego na parkiecie lub nawet jego załamanie.

Nowymi punktami na liście kluczowych projektów prywatyzacyjnych na lata 2009 – 2010 są jedynie KGHM i Lotos. Pozostałe firmy już wcześniej były uwzględnione w czteroletnim planie, tyle że wcześniej Skarb Państwa zamierzał rozłożyć sprzedaż swoich akcji na cztery lata, a nie półtora roku. Zmieniły się więc głównie terminy, a w mniejszym stopniu także tryby niektórych zapowiadanych prywatyzacji.

[wyimek]450 projektów prywatyzacyjnych realizuje obecnie Ministerstwo Skarbu Państwa[/wyimek]

Na liście spółek przeznaczonych do prywatyzacji na przełomie 2009 i 2010 r. znalazł się Ruch (jak już pisaliśmy, trwa wybór doradcy prywatyzacyjnego dla spółki). W tym roku skarb chciałby upłynnić też tzw. pierwszą grupę chemiczną (Ciech, Zakłady Azotowe w Tarnowie i Kędzierzynie), GPW, resztówkę Telekomunikacji Polskiej. Pozostałe to mniejsze spółki: Mondi Packaging Papier Świecie, Sklejka Pisz, Elektrociepłownia Zabrze, Cersanit czy Elektrobudowa. W sumie sprzedaż akcji 15 firm ma się złożyć na ok. 11 mld zł tegorocznych przychodów (w budżecie zapisano 12 mld zł).

Dużych prywatyzacji będzie więc niewiele. Plan zakłada, że w przyszłym roku Skarb Państwa sprzeda też poprzez giełdę papiery kopalni Bogdanka (najpierw rząd będzie musiał zmienić obowiązującą strategię dla górnictwa). Na ladę, tak jak planowano, trafią też m.in. walory Energi (prawdopodobnie w trybie negocjacji z inwestorem), resztówkowy pakiet Pekao SA, zakładów chemicznych Puławy i Police, Mennicy, kopalni węgla brunatnego Adamów i Konin.

Kosmetycznym zabiegiem będzie również zapowiadana wcześniej sprzedaż walorów Lotosu. Państwowy akcjonariusz pozbędzie się 12 proc. akcji, schodząc do poziomu sprzed dokapitalizowania papierami Petrobalticu i rafinerii południowych. To też pozwoli mu zachować kontrolę nad firmą.

Docelowo, jak zapowiedział premier Donald Tusk, rząd chce utrzymać w spółkach strategicznych dla gospodarki, tylko taki udział, jaki jest niezbędny, by realizować założone wcześniej cele.

[ramka][srodtytul]10 najcenniejszych spółek, których udziały zamierza sprzedać do końca 2010 r. Skarb Państwa [/srodtytul]

[srodtytul]Enea[/srodtytul]

- Wartość sprzedawanych akcji Skarbu Państwa: [b]8 mld zł[/b]

- 2009 r.

- Oferowany pakiet:76,48 proc.

- Duży popyt na spółki energetyczne gwarantuje sukces, zagrożenie – sprzedaż po zbyt niskiej cenie

[srodtytul]PGE[/srodtytul]

- Wartość sprzedawanych akcji Skarbu Państwa: [b]4,8 mld zł[/b]

- 2010 r.

- Oferowany pakiet: do 15 proc.

- Skarb Państwa zachowa kontrolę nad spółką dzięki zmianom zapisów w statucie, jak w przypadku Orlenu

[srodtytul]TAURON[/srodtytul]

- Wartość sprzedawanych akcji Skarbu Państwa: [b]2,7 mld zł[/b]

- 2010 r.

- Oferowany pakiet: do 15 proc.

- Podobnie jak w przypadku PGE zmiany w statucie umożliwią zachowanie kontroli nad spółką

[srodtytul]KGHM[/srodtytul]

- Wartość sprzedawanych akcji Skarbu Państwa: [b]1,6 mld zł[/b]

- 2010 r.

- Oferowany pakiet: do 10 proc.