Ostrze noża zamiast ręki

Po zabiegu mężczyzna pozostawał pod opieką i mimo urazu wrócił do zdrowia. – Mamy tu do czynienia z oczywistym przypadkiem wysiłku wspólnoty, aby stworzyć jej członkowi odpowiednie warunki do wyleczenia. Możliwe to było tylko przy utrzymywaniu rany w czystości i opiece pielęgniarskiej w początkowej fazie choroby. Wydaje się mało prawdopodobne, żeby jakiś przestępca otrzymał tego rodzaju wsparcie i opiekę zdrowotną – konkluduje prof. Micarelli.

Podczas szczegółowej analizy amputowanego przedramienia badaczka odkryła ślady po „ucisku biomechanicznym" – dzięki temu dokonało się przemodelowanie dwóch kości, które utworzyły jeden zrost kostny. W ten sposób przy łokciu powstała ostroga kostna, kikut.

Zmiany takie mogły powstać pod wpływem ucisku wywieranego przez protezę – rodzaj skórzanego kaptura przytwierdzonego rzemieniem owiniętym wokół kikuta. W grobie proteza przedramienia zmarłego spoczywała na jego brzuchu. Wokół miejsca połączenia protezy z kością zachował się pierścień ciemniej zabarwionej ziemi – powstał on z rozkładu materii organicznej, w tym przypadku skórzanego kaptura i rzemienia.

Proteza, nie ozdoba

Najstarsza na świecie znana proteza pochodzi z Egiptu. Archeolodzy z Uniwersytetu w Bazylei odkopali ją na pochodzącym sprzed 3500 lat cmentarzysku w Szejch-abd-el-Kurna niedaleko Luksoru. Było to miejsce pochówku ludzi z ówczesnej elity.

W jednym z grobów badacze znaleźli szczątki kobiety. Przy jednej z jej kończyn przetrwał sztuczny fragment nogi. Drewniana proteza była wykonana po mistrzowsku, jej twórcy posiadali zaawansowaną wiedzę z zakresu anatomii.

Początkowo naukowcy sądzili, że zginający się w trzech miejscach sztuczny paluch był jedynie ozdobą włożoną do trumny przed pochówkiem. Okazało się jednak, że przedmiot ma ślady używania. Proteza była bardzo zbliżona do kształtu nogi kobiety, która straciła duży palec i połowę prawej stopy. Protezę utrzymywał systemu rzemieni i zapięć. Zdjęcia rentgenowskie mumii i obrazy tomograficzne wykazały, że była kilka razy zmieniana i dopasowywana w miarę dorastania kobiety. ©?