Uszkodzenie skóry w cukrzycy nie ogranicza się do opisywanej już stopy cukrzycowej. Powoduje wiele innych zmian, wśród których znajdują się groźne zakażenia grzybicze czy bakteryjne. Eksperci Amerykańskiej Akademii Dermatologii (American Academy of Dermatology) przekonują, że w niektórych przypadkach to właśnie skóra może dawać pierwsze symptomy cukrzycy, i wyróżniają 12 zmian skórnych, które powinny zaniepokoić. To m.in. żółte, czerwonawe lub brązowe płaty na skórze, przez które czasem prześwitują naczynia krwionośne i które swędzą i bolą, złuszczanie lub nadmierna suchość skóry, a także kanarkowo-żółty odcień.
Słaba bariera ochronna skóry
Diabetolodzy powtarzają, że w cukrzycy największym problemem nie jest podwyższony poziom glukozy we krwi, ale jego szkodliwy wpływ na naczynia krwionośne – te najmniejsze, czyli włośniczki, tętniczki i żyły, co w konsekwencji daje upośledzenie układu naczyniowego i niedożywienie skóry. Staje się ona sucha, cieńsza i bardziej wrażliwa, co sprawia, że łatwiej pęka i ulega owrzodzeniom.
Dlaczego tak się dzieje? Utrzymujący się wysoki poziom glukozy we krwi upośledza funkcję białych krwinek, które przestają sobie radzić z intruzami takimi jak grzyby czy bakterie. Ale niekontrolowana cukrzyca przyczynia się też do słabszego krążenia, które sprawia, że odpowiedzialne za przenoszenie tlenu i substancji odżywczych czerwone krwinki poruszają się wolniej. To nie tylko pozbawia skórę części niezbędnych składników, ale także powoduje wolniejsze gojenie się ran. W dodatku, na skutek uszkodzenia nerwów, czyli neuropatii, cukrzycy często nie zdają sobie sprawy z uszkodzenia skóry, co opóźnia podjęcie leczenia i zwiększa ryzyko zakażenia rany. Wielu cukrzyków ma rany, które nie goją się miesiącami, a nawet takie, które nigdy nie zagoją się całkowicie. Dlatego tak ważna jest właściwa pielęgnacja nie tylko miejsc zmienionych chorobowo, ale całej powierzchni skóry, która w każdej chwili może przegrać walkę z drobnoustrojami.
Nawilżanie i kontrola
Jak dbać o skórę w cukrzycy? Przede wszystkim nawilżać. Do mycia najlepiej stosować emolienty, które nie tylko nawilżają i uelastyczniają naskórek, ale także zostawiają na nim powłokę chroniącą przed utratą wody. Sprawdzają się też preparaty ze zmiękczającą alantoiną, która ułatwia usuwanie spękań i zgrubień, a także przyspiesza gojenie. Cukrzyk powinien być uważny – na skutek neuropatii wiele zmian nie boli. Warto wiedzieć, że charakterystyczne dla tej choroby zakażenia grzybicze pojawiają się często między palcami rąk i stóp, pod piersiami, w okolicy pachwin oraz w fałdach skórnych. Otyłość i cukrzyca sprzyjają też powstawaniu włókniaków, czyli „brodawek”, które można usunąć u dermatologa.
Dotykające nawet 15 proc. chorych owrzodzenia cukrzycowe – bolesne rany mogące prowadzić do amputacji stopy – wymagają interwencji specjalisty, a ich pielęgnacja powinna odbywać się według zaleceń lekarza. Ważne, by im zapobiegać przez prawidłowe leczenie choroby i stałą kontrolę poziomu glukozy we krwi.
