Gminy chętniej dopłacają do opieki w żłobku

Zgodnie z danymi Ministerstwa Rodziny gminy w zeszłym roku dotowały 2335 żłobków. Rok wcześniej 1672. Dopłacały też do klubów malucha. W zeszłym roku takich placówek z dotacją było 406, a rok wcześniej – 219. Samorządy coraz chętniej dokładają się do opieki nad najmłodszymi dziećmi. Statystyki te obejmują zarówno prywatne, jak i publiczne placówki, które mają zagwarantowane finansowanie z samorządowego budżetu. Ich liczba lawinowo rośnie. W 2017 r. było 661 żłobków prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i 36 klubów dziecięcych. Na koniec zeszłego roku odpowiednio 760 i 46. Obecnie samorządy prowadzą 828 żłobków i 62 kluby.

Czytaj także: Szczepienie jako kryterium przyjęcia do żłobka - wyrok WSA

Tylko dla mieszkańców

Wsparcie gminy kierują wyłącznie do mieszkańców. Korzystają z wprowadzonej od 2018 r. możliwości przyznawania go na wybrane kategorie dzieci. Wcześniej art. 60 ustawy o opiece na dziećmi w wieku do lat trzech przewidywał bowiem, że dotacja, o ile gmina się na nią decydowała, przysługiwała na każde dziecko przebywające w placówce. Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy wysokość i zasady ustalania dotacji celowej, w tym kategorie dzieci, określa rada gminy w drodze uchwały. Bywa, że samorządy różnicują wysokość dotacji w zależności od kategorii. Tak jest np. w Krakowie.

Czytaj także: Czy rada gminy może określić wysokość opłaty za prywatny żłobek

– Wysokość udzielanej dotacji wynosi 1,70 zł do godziny opieki nad dzieckiem (miesięcznie średnio ok. 357 zł). Od 2018 r. na dzieci niepełnosprawne objęte opieką placówki otrzymują dodatkową dotację w wysokości 2,40 zł do godziny opieki (ok. 504 zł miesięcznie). Dzięki temu opłaty za opiekę ponoszone przez rodziców w placówkach niepublicznych są mniejsze o ok. 30 proc. – mówi Joanna Dubiel z wydziału komunikacji społecznej krakowskiego magistratu.

W większości gmin rodzice do pobytu dziecka muszą dopłacić. Ale są i takie, w których pobyt w publicznym żłobku i placówce dotowanej przez miasto jest bezpłatny. Trzeba się do niej tylko dostać. Wówczas rodzic poniesie tylko koszt wyżywienia. Tak jest np. w Warszawie, która wykupuje coraz więcej miejsc w prywatnych placówkach.

– Do końca roku liczba bezpłatnych miejsc w żłobkach wyniesie ponad 13 tys. Obecnie jest ich 12 tys. Rok temu miejsc w żłobkach zapewnianych przez miasto było ok. 7800 i nie były bezpłatne – wylicza Anna Magdalena Łań ze stołecznego ratusza.

Zróżnicowana pomoc

Wysokość dotacji samorządowych jest różna. Na przykład w Gliwicach do każdego miejsca w żłobku samorząd dopłaca 350 zł miesięcznie, w Sosnowcu 500 zł miesięcznie na każde dziecko objęte opieką w wymiarze nie mniejszym niż osiem godzin dziennie, w Katowicach zaś dotacja z budżetu miasta wynosi 800 zł miesięcznie na każde dziecko, by opłata pobierana od rodziców czy opiekunów prawnych dziecka wyniosła maksymalnie 300 zł miesięcznie. Sopot dopłaca 300 zł do pobytu dziecka w żłobku i 150 zł do pobytu w klubie dziecięcym.

Część samorządów zdecydowała się na bony, czyli pomoc finansową, która trafia bezpośrednio w ręce rodziców. W Warszawie bon żłobkowy wynosi 400 zł miesięcznie. Jest wypłacany, jeśli rodzice lub opiekunowie mieszkają w stolicy i płacą w niej podatki, pracują zawodowo, spełniają kryterium dochodowe (2883 zł netto na osobę w rodzinie) i rezygnują z publicznego żłobka.

W Szczecinie bon w wysokości do 500 zł miesięcznie przysługuje pracującym rodzicom, rezygnującym z publicznego żłobka, którzy mieszkają w Szczecinie i płacą tam podatki. Trzeba też spełnić kryterium dochodowe – 1952,75 zł dla mających na utrzymaniu jedno dziecko lub 2235,20 zł dla mających na utrzymaniu dwoje dzieci. W rodzinach wielodzietnych limit dochodów nie obowiązuje.

Nysa wypłaca 500 zł bonu wychowawczego na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od rozpoczęcia 13. miesiąca życia do ukończenia szóstego roku życia.