Zgodnie z ustawą o pracownikach urzędów państwowych jednym z wymogów selekcyjnych, jakie musi spełnić osoba ubiegająca się o zatrudnienie na stanowisku urzędnika państwowego jest posiadanie odpowiedniego wykształcenia i odbycie aplikacji administracyjnej. Wymogi kwalifikacyjne urzędników szczegółowo reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z 2 lutego 2010 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek (DzU nr 27, poz. 134 ze zm.).
Ani to rozporządzenie ani ustawa nie przewidują sytuacji, aby osoba starająca się o dane stanowisko mogła zostać zwolniona (choćby czasowo) od posiadania wymaganego wykształcenia. Oznacza to, zatem, że w chwili zatrudnienia pracownik powinien posiadać wykształcenie wymagane na stanowisku, na jakie aplikuje. Pracodawca może go natomiast zwolnić z odbycia aplikacji administracyjnej. Pozwala mu, na to § 9 rozporządzenia Rady Ministrów z 8 listopada 1982 r. w sprawie aplikacji administracyjnej oraz ocen kwalifikacyjnych urzędników państwowych (DzU nr 39, poz. 258) . Zgodnie z nim od obowiązku odbycia aplikacji może być zwolniona osoba, która wykaże się wymaganą programem aplikacji wiedzą teoretyczną, umiejętnościami stosowania tej wiedzy w praktyce, znajomością organizacji i funkcjonowania urzędu, w którym jest lub ma być zatrudniona, oraz znajomością metod i technik pracy biurowej. Decyzję w sprawie zwolnienia od obowiązku odbycia aplikacji podejmuje minister lub wojewoda. Kierownik urzędu może zaliczyć też na poczet aplikacji, w wymiarze określonym w art. 7 ust. 2 ustawy o pracownikach urzędów państwowych uprzednie zatrudnienie:
- na stanowisku kierowniczym lub samodzielnym w jednostce gospodarki uspołecznionej, w tym w organizacji społecznej,
- w charakterze nauczyciela akademickiego dyscypliny związanej z organizacją i funkcjonowaniem aparatu państwowego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Oznacza to, że aplikacja, która co do zasady trwać powinna 12 miesięcy może zostać skrócona o połowę.
podstawa prawna: Art. 3, art.7 ustawy z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 2142 ze zm.)
