We wrześniu 2012 roku Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego zwolnił Katarzynę D. (dane zmienione) referenta prawnego w Dowództwie 12 Brygady Zmechanizowanej z zajmowanego stanowiska służbowego i wyznaczył ją na referenta prawnego w Inspektoracie Ministerstwa Obrony Narodowej do spraw Bezpieczeństwa Lotów.
Niezadowolona z takiej decyzji pani Katarzyna zwróciła się do Ministra Obrony Narodowej o stwierdzenie nieważności rozkazu w zakresie przyznanego. Kobieta podała, że od września 2011 roku uzyskała prawo wykonywania zawodu radcy prawnego, a na stanowisku służbowym referenta prawnego, na które została wyznaczona rozkazem personalnym, wykonuje obowiązki radcy prawnego.
Jej zdaniem, zaskarżony rozkaz personalny rażąco naruszał prawo, gdyż wbrew zasadzie określonej w art. 224 ustawy o radcach prawnych, mającej na mocy art. 75 tej ustawy zastosowanie do radców prawnych będących żołnierzami zawodowymi, do wymienionego stanowiska służbowego przypisano grupę uposażenia U:14A, niższą od grupy uposażenia przysługującego głównemu specjaliście (U:16A).
Minister odmówił stwierdzenie nieważności rozkazu, wskazując, że nie ma prawnej nakazującej wyznaczenie żołnierza zawodowego posiadającego uprawnienie radcy prawnego wyłącznie na stanowisko służbowe radcy prawnego, ani też zakazującej wyznaczenia takiego żołnierza na stanowisko inne niż stanowisko radcy prawnego.
Odnosząc się do zarzutu o rażącym naruszeniu art. 224 ust. 1 w zw. z art. 75 ustawy o radcach prawnych, Minister stwierdził, że to o takim naruszeniu można by mówić w sytuacji, gdyby żołnierz zawodowy posiadający kwalifikacje radcy prawnego został wyznaczony na stanowisko radcy prawnego i zaszeregowany do grupy uposażenia niższej niż przewidziana dla głównego specjalisty lub równorzędnego.
Opinię MON potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny, podkreślając, że samo posiadanie uprawnień radcy prawnego jest niewystarczające, aby korzystać z uprawnień wynikających z ustawy o radcach prawnych. Niezbędnym elementem jest zatrudnienie na stanowisku radcy prawnego. - Samo wykonywanie przez skarżącą w ramach stosunku służbowego czynności przypisanych radcy prawnemu nie powoduje, że wykonuje ona zawód radcy prawnego – wskazał WSA.
Wyrok ten podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny, wskazując, iż w przepisach, na które powoływała się pani Katarzyna „chodzi o tych radców prawnych, którzy na podstawie stosunku służbowego wykonują zawód radcy prawnego, a nie o osoby mające uprawnienia do wykonywania zawodu radcy prawnego, którzy wykonują obowiązki służbowe na podstawie stosunku służbowego referenta prawnego".
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 kwietnia 2016 roku (sygn. akt I OSK 1694/14)
Co mówią przepisy
Radca prawny wykonujący zawód na podstawie stosunku pracy ma prawo do wynagrodzenia i innych świadczeń określonych w układzie zbiorowym pracy lub w przepisach o wynagradzaniu pracowników, obowiązujących w jednostce organizacyjnej zatrudniającej radcę prawnego. Wynagrodzenie to nie może być niższe od wynagrodzenia przewidzianego dla stanowiska pracy głównego specjalisty lub innego równorzędnego stanowiska pracy. Jeżeli prawo do dodatków uzależnione jest od wymogu kierowania zespołem pracowników, wymogu tego nie stosuje się do radcy prawnego.
Art. 224 ust. 1 ustawy o radcach prawnych
