Reklama

Zmiany w kodeksie karnym i kodeksie postępowania karnego

W czasie epidemii oraz pół roku po niej nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.

Aktualizacja: 22.06.2021 08:13 Publikacja: 21.06.2021 17:27

Zmiany w kodeksie karnym i kodeksie postępowania karnego

Foto: Fotorzepa, Rafał Guz

Zmieniona procedura karna obowiązuje od 22 czerwca. Głównym jej celem jest dostosowanie przepisów kodeksu karnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 marca 2017 r. w sprawie zwalczania terroryzmu. To jednak nie wszystko.

Nowela stanowi, że karze do pięciu lat więzienia podlega nie tylko osoba, która w celu popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym uczestniczy w szkoleniu mogącym umożliwić popełnienie takiego przestępstwa, ale także ta, która „samodzielnie zapoznaje się” z treściami mogącymi ułatwić zamach terrorystyczny.

Czytaj też:

Adwokatura złoży petycję dot. zmian w procedurze karnej

W noweli do tzw. ustawy covidowej z 2 marca 2020 r. dodano zapis mówiący, że „w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu Covid-19 oraz w terminie 6 miesięcy po dniu ich odwołania, nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe”.

Reklama
Reklama

Ponadto ustawa stanowi, że zawarte w niej przepisy o przedawnieniu stosuje się także do czynów popełnionych przed dniem jej wejścia w życie oraz kar orzeczonych przed dniem jej wejścia w życie, „chyba że termin przedawnienia już upłynął”.

Dodatkowo – również w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich – w sprawach o przestępstwa zagrożone karą więzienia, której górna granica nie przekracza pięciu lat, na rozprawie apelacyjnej sąd miałby orzekać w składzie jednego sędziego, jeżeli w pierwszej instancji sąd orzekał w takim samym składzie.

Zmiany czekają także posiedzenie wstępne w sprawach karnych, które odbywa się jeszcze przed formalnym rozpoczęciem rozprawy.

Nowelizacja wprowadza też zmiany w poręczeniach majątkowych – kaucji.

Przesądza zakaz zbiórki środków (pieniędzy) na uiszczenie grzywny orzeczonej za przestępstwo. A to oznacza, że na grzywnę nie będą mogli się zrzucić ani rodzina, ani znajomi, ani instytucje.

– To antyobywatelska propozycja – uważa adwokat Mariusz Paplaczyk i przypomina, że zmiana dotknie wszystkich oskarżonych w wielkich procesach, w tym np. sprawców wypadków drogowych.

Reklama
Reklama

– Przecież organy ścigania podczas zatrzymania zabezpieczają cały majątek oskarżonego, i ten ruchomy, i środki zgromadzone na kontach. Praktycznie nie ma on więc swoich środków na wpłacenie poręczenia – zauważa. Mówi też, że wraz z tą zmianą prokuratura dostaje kolejne gigantyczne uprawnienia do weryfikacji pochodzenia pieniędzy, a przecież mamy do tego specjalne służby, np. kontroli skarbowej.

Jak zmianę uzasadniają autorzy?

– Środek ten zakłada finansową odpowiedzialność oskarżonego bądź innej osoby składającej poręczenie za prawidłowe wykonanie przez oskarżonego jego obowiązków procesowych, w szczególności obowiązku stawiennictwa przed organem procesowym – piszą autorzy. Zmieniają się także regulacje dotyczące listu żelaznego. Chodzi m.in. o zapewnienie wpływu prokuratora na stosowanie go na etapie postępowania przygotowawczego oraz kwestie stosowania listów żelaznych po orzeczonym wcześniej tymczasowym aresztowaniu.

W przypadku odmowy udostępnienia akt pokrzywdzonemu na jego wniosek należy poinformować go o możliwości udostępnienia mu akt w późniejszym terminie.

Z chwilą powiadomienia podejrzanego lub obrońcy o terminie końcowego zaznajomienia z materiałami postępowania przygotowawczego pokrzywdzonemu, jego pełnomocnikowi lub przedstawicielowi ustawowemu nie można odmówić udostępnienia akt, umożliwienia sporządzania odpisów lub kopii oraz wydania odpisów lub kopii. Za zgodą prokuratora akta w toku postępowania przygotowawczego mogą być w wyjątkowych wypadkach udostępnione innym osobom. Prokurator może udostępnić akta w postaci elektronicznej.

Podstawa prawna: nowela z 20 kwietnia, DzU z 7 czerwca 202011 r., poz. 1023.

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama