Zięć ma prawo zapłacić za teściową do 1000 zł podatku

Kwestie regulowania zobowiązań podatkowych podatnika ustalają przepisy ordynacji podatkowej (dalej: o.p.).

Za termin zapłaty podatku uważa się – przy zapłacie gotówką – dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub w kasie podmiotu obsługującego organ podatkowy lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej (w rozumieniu ustawy z 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe), w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w biurze usług płatniczych, w instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta. Z kolei w obrocie bezgotówkowym dzień zapłaty podatku to dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego na podstawie polecenia przelewu lub zapłaty za pomocą innego niż polecenie przelewu instrumentu płatniczego. Co prawda nie ma ustawowej definicji momentu obciążenia rachunku bankowego, niemniej za obciążenie konta uważa się zapisanie transakcji na danym koncie (wyrok WSA w Warszawie z 4 czerwca 2014 r., V SA/Wa 2313/13).

Wyjątkowo gotówka

W przypadku regulowania podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów, taka zapłata powinna nastąpić w formie polecenia przelewu. Wyjątkiem jest tu zapłata opłaty skarbowej przez ww. podatników oraz przez mikroprzedsiębiorców w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, która może nastąpić w gotówce. Zasady stosowania przelewu w zapłacie podatków nie stosuje się do zapłaty podatków niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przelew nie jest konieczny także w sytuacji, gdy zapłata podatku, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, jest dokonywana papierami wartościowymi lub znakami akcyzy, lub gdy danina jest pobierana przez płatników lub inkasentów.

Z udziałem rodziny

Zapłata podatku przez podatnika ma istotne znaczenie, ponieważ prowadzi do realizacji zobowiązania podatkowego i tym samym do jego wygaśnięcia (wyrok WSA w Krakowie z 10 października 2013 r., I SA/Kr 1267/13). Określenie podmiotów, które mają prawo jako nie-podatnicy zapłacić podatek za podatnika ma niebagatelne znaczenie. Może się bowiem okazać, że mimo zapłaty przez osobę trzecią zobowiązanie podatkowe nie wygasło.

Ustawodawca wyszedł naprzeciw podatnikom i zezwolił na uiszczenie podatku, który powinien zapłacić podatnik, przez inną osobę, niż ten podatnik.

Aby jednak taka zapłata została uznana przez organ podatkowy, a więc aby nastąpiło wygaśnięcie zobowiązania podatkowego podatnika wskutek uiszczenia odpowiedniej kwoty przez osobę trzecią na rzecz podatnika, konieczne jest spełnienie pewnych przesłanek.

Stosownie do art. 62b o.p. zapłata podatku może nastąpić również, oprócz wskazanych powyżej sposobów, przez:

1) małżonka podatnika, jego zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, przy czym jeżeli treść dowodu zapłaty nie budzi wątpliwości co do przeznaczenia zapłaty na zobowiązanie podatnika, to uznaje się, że wpłata pochodzi ze środków podatnika;

2) aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym;

3) inny podmiot, gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł, a jeśli treść dowodu zapłaty nie budzi wątpliwości co do przeznaczenia zapłaty na zobowiązanie podatnika, to uznaje się, że wpłata pochodzi ze środków podatnika.

Aby osoba trzecia mogła zapłacić kwotę podatku, kwota ta powinna być ustalona.

Trzy kategorie

Ustawodawca wskazał trzy kategorie podmiotów, które mogą taki podatek za podatnika uiścić.

1. Do pierwszej kategorii podmiotów, które mogą uiścić podatek jako osoby trzecie za podatnika należą: małżonka (małżonek) podatnika (podatniczki), jego/jej zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha. W takiej sytuacji nie ma znaczenia wysokość kwoty podatku, gdyż ustawodawca nie określił limitu kwoty możliwej do zapłaty przez osoby trzecie.

Uwaga! W tej kategorii osób ustawodawca nie ujął synowej czy zięcia uznając, że to nie są członkowie rodziny.

Należy zwrócić uwagę, że ustawodawca precyzyjnie określił katalog podmiotów – osób z najbliższej rodziny podatnika. Jako zstępnego należy wskazać osobę spokrewnioną w najprostszej linii – potomków wywodzących się od jednej osoby. I tak, zstępnymi dziadka będą: jego syn, jego córka, wnuk (wnuczka), prawnuczek (prawnuczka). Określenie „zstępny" dotyczy również dzieci adoptowanych lub przysposobionych.

Przykład

Zstępnym taty pani Katarzyny, która nie ma rodzeństwa, a ma dwoje dzieci (syna i córkę), jest pani Katarzyna i dwójka jej dzieci.

Z kolei wstępni to przodkowie, od których się wywodzimy. Chodzi tu więc o rodziców, dziadków czy pradziadków. Osoby te są spokrewnione w linii prostej.