Zgodnie z ugruntowanym podejściem urzędów skarbowych do zwolnień w CIT uzyskiwanych na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej, które przyjęło formę decyzji o wsparciu wydawanej na podstawie ustawy o wspieraniu nowych inwestycji w ramach Polskiej Strefy Inwestycji, obejmowało cały dochód z działalności prowadzonej na podstawie zezwolenia (decyzji o wsparciu).
W świetle nowo wydanych indywidualnych interpretacji (np. z 21.05. 2019, 0114-KDIP2-3.4010.55.2018.2.MS i 22.05.2019, 0111-KDIB1-3.4010.113.2019.1.APO) nastąpiła zmiana w podejściu fiskusa, który zwolnienie od podatku dochodowego zaczął wiązać nie z działalnością beneficjenta zwolnienia na określonym obszarze, a z dochodami uzyskanymi w związku z realizacją nowej inwestycji, podstawy przyznania pomocy w postaci zwolnienia od podatku. Wszystko do wysokości limitu przyznanej pomocy publicznej. Argumentując odejście od dotychczasowej interpretacji, dyrektor KIS powołuje się na konieczność wykładni prawa z uwzględnieniem szerszego kontekstu, w tym reguł pomocy publicznej (regionalna pomoc inwestycyjna). Zarazem wskazywany jest cel udzielanego wsparcia tj. wprowadzenie mechanizmu wsparcia stymulującego przedsiębiorców do nowych inwestycji (tworzenie nowych zakładów lub reinwestycje). Zgodnie z tym stanowiskiem pomoc w postaci zwolnień powinna obejmować nie cały dochód z działalności, której dotyczy decyzja o wsparciu, a jedynie ten uzyskany w związku z realizacją celu zwolnienia, tj. nowej inwestycji.
Ta zmiana spowodowała, że odezwały się głosy zaskoczenia i krytyki m.in. doradców finansowych i podatkowych.
Uwzględniając dotychczasową praktykę i jej konsekwencje, warto zauważyć, że zwolnienie z CIT udzielane czy na podstawie decyzji o wsparciu, czy zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej w SSE stanowi de facto pomoc publiczną dla przedsiębiorców udzielaną w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej i trudno od tego abstrahować. Zgodnie unijną definicją z rozporządzenia 651/2014 (tzw. wyłączenia blokowe) regionalna pomoc inwestycyjna oznacza tę przyznawaną na inwestycję początkową lub inwestycję początkową na rzecz nowej działalności. Zasady i mechanizm jej przyznawania wiąże się właśnie z kosztami konkretnej inwestycji początkowej. Na tej podstawie wyznaczana jest też wysokość udzielanej w danym przypadku pomocy, która z kolei wiąże się z zasadą proporcjonalności i niezbędności obowiązującą przy udzielaniu pomocy publicznej.
Ograniczenie pomocy w ramach zwolnień podatkowych do dochodu powiązanego z inwestycją początkową zdaje się wiązać z regułami pomocowymi i z realizacją zasad proporcjonalności pomocy regionalnej oraz jej niezbędności. Skoro pomoc przyznaje się w związku z konkretną inwestycją i ogranicza do minimum, objęcie zwolnieniem dochodów niepowiązanych z inwestycją, pomimo iż dotyczą działalności gospodarczej prowadzonej w ramach przyznanego zezwolenia czy decyzji o wsparciu, może być wątpliwe m.in. w kontekście jej realnego celu i przeznaczenia.
Wątpliwości nie rozwiewa ustawa o wspieraniu nowych inwestycji. Wynika z niej, że gdy przedsiębiorca posiada co najmniej dwie decyzje o wsparciu, rozliczenie pomocy publicznej następuje zgodnie z kolejnością ich wydania. Analogicznie, gdy przedsiębiorca korzysta i z decyzji o wsparciu, i z zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE. Takie podejście faktycznie sugerowałoby, że zezwala on na korzystanie z pomocy publicznej w formie zwolnienia z CIT niezależnie od zrealizowanych inwestycji, w powiązaniu z działalnością gospodarczą, której dotyczy zezwolenie/decyzja.
Jednak już kolejne przepisy wskazują, że rozliczenie pomocy publicznej na podstawie decyzji o wsparciu ma zastosowanie wyłącznie do decyzji, w ramach której inwestycja jest realizowana i w oparciu o nią prowadzi się działalność gospodarczą. To z kolei sugeruje podejście powiązane z inwestycją, odpowiadające nowo wydanym interpretacjom. Pytanie, jak przebiegnie realizacja intencji ustawodawcy i w którą stronę pójdą interpretacje? Mimo iż ustawa o wspieraniu nowych inwestycji korzysta z rozwiązań ustawy o SSE, ta jak i inne wątpliwe kwestie, będą podlegać dalszej dyskusji i pracom, a zweryfikuje je praktyka.
Anna Glapa jest adwokatem, a Aneta Włoszek radcą prawnym w Praktyce Infrastruktury i Energetyki kancelarii Domański Zakrzewski Palinka
