Odmowną decyzję wydał w 2015 r. poprzedni wojewoda śląski. To do niego zwróciła się parafia rzymskokatolicka, powołując się na art. 70a ustawy z 1989 r. o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w RP. W myśl tego przepisu kościelnym osobom prawnym, które po 8 maja 1945 r. podjęły działalność na ziemiach zachodnich i północnych, mogą być, na ich wniosek, przekazane nieodpłatnie na własność grunty z zasobu Państwowego Funduszu Ziemi albo z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (przekształconego następnie w Agencję Nieruchomości Rolnych, a od 1 września 2017 r. w Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa). Ich obszar nie może przekraczać 15 ha dla parafii. Decyzje w takich sprawach wydają wojewodowie za zgodą prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Jeżeli grunty są w zarządzie lub w użytkowaniu osób prawnych, przekazanie ich na własność parafii może nastąpić wyłącznie za zgodą tych osób.

Parafia podkreśliła, że spełnia warunki określone we wspomnianym przepisie. Po 8 maja 1945 r. podjęła działalność na ziemiach zachodnich. Złożyła przewidziany wniosek w Agencji Nieruchomości Rolnych, ubiega się o nieodpłatne przekazanie 15 ha.

Wojewoda śląski ocenił, że parafia nie spełnia wymaganych warunków. Do przekazania nieruchomości w trybie i na zasadach przewidzianych w art. 70a ustawy regulacyjnej wymagana jest zgoda prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych (obecnie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa). Prezes ANR jej nie udzielił, bo obecny dzierżawca – spółka z o.o. – mający umowę dzierżawy do 2023 r. „nie wyraził zgody na wyłączenie działki z przedmiotu dzierżawy".

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie parafia zarzuciła, iż błędnie przyjęto, że zgoda prezesa ANR może zależeć od zgody dzierżawcy. Artykuł 70a ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego nie przewiduje takiego warunku. Uzależnia wprawdzie przekazanie gruntów pozostających w zarządzie lub użytkowaniu osób prawnych od ich zgody, nie ma tu jednak mowy o stosunku obligacyjnym, jakim jest dzierżawa.

W wyrokach z 2015 r. WSA uznał zarzuty za nieuzasadnione, a stanowisko wojewody śląskiego za prawidłowe. Zdaniem sądu ani przepisy ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego, ani ustawy z 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa nie uprawniają wojewody do kwestionowania zgody (lub odmowy jej udzielenia) na nieodpłatne przekazanie nieruchomości – orzekł sąd.

Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył skargę kasacyjną parafii przed miesiącem. Między 2015 r. a końcem 2017 r. w Polsce nastąpiły znaczące zmiany polityczne, zmienił się też wojewoda i ministrowie. Nie zmieniła się natomiast ocena, że decyzja o odmowie przekazania gruntu rolnego parafii miała podstawę prawną w art. 70a ustawy regulacyjnej. W świetle tego przepisu koniecznym warunkiem wydania decyzji o przekazaniu nieruchomości było, aby w dacie jej wydania w obrocie prawnym była też zgoda prezesa ANR.

NSA uznał więc zarzuty parafii za bezzasadne. Orzeczenie jest prawomocne.

Nie wyklucza ono, że obecnie parafia taką zgodę uzyska, i wówczas wojewoda śląski będzie mógł wydać nową decyzję, korzystną dla parafii.