Jaka stawka VAT przy zamianie działek

Czynność zamiany niezabudowanych działek, będących własnością gminy, w zamian za inną nieruchomość stanowiącą własność osób fizycznych, będzie stanowić odpłatną dostawę towarów, która powinna zostać opodatkowana z zastosowaniem podstawowej stawki VAT .

Publikacja: 16.04.2019 06:10

Jaka stawka VAT przy zamianie działek

Foto: 123RF

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) w interpretacji z 4 stycznia 2019 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.812. 2018.2.AGW) rozstrzygnął kwestię opodatkowania VAT zamiany działek gruntu. Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, gmina planuje zawrzeć z mieszańcami dobrowolne umowy, na podstawie których zostanie dokonana zamiana nieruchomości. W ten sposób wnioskodawca ma zamiar nabyć działkę, która sąsiaduje z gruntami stanowiącymi już jego własność.

Czytaj także: VAT: opodatkowanie zamiany nieruchomości między gminą i Skarbem Państwa

Zamysłem gminy jest scalenie gruntu i przeznaczenie go na cele sportowe i rekreacyjne, a więc związane z jej zdaniami własnymi wynikającymi z ustawy o samorządzie gminnym. Nieruchomości podlegające zamianie zostały nabyte przez wnioskodawcę z mocy prawa na podstawie przepisów wprowadzających ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych, w związku z czym gmina nie miała prawa do odliczenia VAT z tytułu ich nabycia.

Zbywane przez wnioskodawcę grunty na dzień złożenia wniosku nie były wykorzystywane w sposób, który wskazywałby na uzyskiwanie z nich pożytków, niemniej przed 2011 r. (przed podziałem działek) dwie działki były wielokrotnie oddawane w dzierżawę. Podział działek nastąpił w grudniu 2016 r. We wniosku gmina wskazała również, że należące do niej grunty na dzień dokonania zamiany będą gruntami niezabudowanymi, choć zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego będą stanowiły tereny budowlane.

Gmina zadała we wniosku pytanie, czy dobrowolna zamiana nieruchomości, dokonywana nieodpłatnie (z dopłatą około 1 proc. różnicy wartości) będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Wnioskodawca stanął na stanowisku, że gmina dla planowanej transakcji nie będzie działała jako podatnik VAT, zaś transakcja zamiany nieruchomości gruntowych za obopólną zgodą stron nie będzie opodatkowana VAT.

Dyrektor KIS uznał, że stanowisko gminy w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe i stwierdził, że gmina dokonując zamiany nieruchomości nie będzie mogła skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Organ uzasadnił swoje stanowisko tym, że planowana transakcja nie będzie mieściła się w zakresie zadań statutowych gminy, a ponadto dostawa przedmiotowych działek gruntu będzie dokonana w drodze umowy cywilnoprawnej, nie zaś w trybie władztwa publicznego. W związku z powyższym organ wskazał, że gmina dla tej transakcji nie będzie działała jako podmiot prawa publicznego.

Zdaniem dyrektora KIS, za przyjętym przez niego stanowiskiem przemawia również fakt, że zbywane grunty w latach 1981–2010 były przez wnioskodawcę wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej. Organ stwierdził ponadto, że dostawa działek należących do wnioskodawcy, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, ponieważ będą to tereny budowlane. W sprawie nie znajdzie zastosowania również zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, ponieważ przy nabyciu nieruchomości gminnych, które nastąpiło z mocy prawa, nie był naliczony podatek, który mógłby podlegać odliczeniu.

W związku z powyższym dyrektor KIS uznał, że czynność zamiany niezabudowanych działek, będących własnością gminy, w zamian za inną nieruchomość stanowiącą własność osób fizycznych, będzie stanowić odpłatną dostawę towarów, która powinna zostać opodatkowana VAT z zastosowaniem podstawowej stawki VAT w wysokości 23 proc.

Janina Fornalik doradca podatkowy, partner w MDDP

W mojej ocenie stanowisko organu podatkowego zaprezentowane w omawianej interpretacji jest słuszne, chociaż kwestia opodatkowania zamiany działek w omawianej sytuacji z pewnością nie jest jednoznaczna. Organ zasadnie uznał, że nie można wyłączyć przedmiotowej transakcji z zakresu VAT, jak chciała gmina, uznając że gmina nie działa jako podatnik VAT. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż działki przez pewien okres czasu były wydzierżawione. Orzecznictwo sądów administracyjnych, w ślad za unijnym Trybunałem, wyraźnie podkreśla, iż podatnikiem nie jest podmiot, który dokonuje zbycia własnego majątku (np. nabytego z mocy prawa), który nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej. Brak podstaw do zastosowania zwolnienia z VAT do planowanej zamiany nieruchomości wynika z kolei z tego, że są to działki budowlane. Można by ewentualnie rozważać zwolnienie dla tzw. towarów używanych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, którego warunkiem jest brak prawa do odliczenia VAT. Dyrektor KIS stwierdził jednak, że warunek ten nie jest spełniony w sytuacji gdy przy nabyciu w ogóle nie wystąpił podatek VAT, a zatem nie można mówić o braku prawa do jego odliczenia. Jest to również wykładnia zbieżna z orzeczeniami sądów administracyjnych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) w interpretacji z 4 stycznia 2019 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.812. 2018.2.AGW) rozstrzygnął kwestię opodatkowania VAT zamiany działek gruntu. Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, gmina planuje zawrzeć z mieszańcami dobrowolne umowy, na podstawie których zostanie dokonana zamiana nieruchomości. W ten sposób wnioskodawca ma zamiar nabyć działkę, która sąsiaduje z gruntami stanowiącymi już jego własność.

Czytaj także: VAT: opodatkowanie zamiany nieruchomości między gminą i Skarbem Państwa

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów