Kazimierz Szwajcowski, Mirosław Hakiel i Bronisław Buniowski otrzymali z MSWiA decyzje uchylające obniżenie emerytur na mocy ustawy dezubekizacyjnej – ustaliła „Rzeczpospolita". Ci wpływowi, choć mający w karierze kontrowersyjne karty, funkcjonariusze policji z przeszłością m.in. w ZOMO, są w grupie 39 byłych funkcjonariuszy, wobec których zastosowano art. 8a ustawy, czyli wyłączenia w „wyjątkowych przypadkach".
Mgliste kryteria
Artykuł ten mówi, że minister może odstąpić od dezubekizacji „w szczególnie uzasadnionym przypadku", jeśli służba w aparacie represji (przed 31 lipca 1990 r.), trwała krótko, a po 12 września 1989 r. funkcjonariusz szczególnie zasłużył się dla wolnej Polski.
Dezubekizacja objęła ponad 38 tys. byłych funkcjonariuszy, odwołanie do ministra w oparciu o art. 8a złożyło 4,6 tys.
O ile przywrócenie pełnej emerytury gen. Szwajcowskiemu decyzją szefa MSWiA (wiceministra Jarosława Zielińskiego) nie budzi zastrzeżeń w środowisku, to podobne potraktowanie dwóch pozostałych wysokich funkcjonariuszy służb – już zdecydowanie tak.
Szwajcowski podpadł pod ustawę, bo pod koniec lat 80. przez kilka miesięcy pracował w pionie przestępczości gospodarczej SB. Jednak epizod z ZOMO (gdzie trafił wbrew swojej woli) odrobił z nawiązką. Stał się legendą śląskiej policji, całe życie ścigał przestępców – w Katowicach i po ściągnięciu do Warszawy, gdzie w KGP kierował „pezetami", był wiceszefem Centralnego Biura Śledczego, i przez cztery lata (do 2012) zastępcą komendanta głównego. Wtedy policja wykryła aferę starachowicką i rozbijała gangi.
W tle tragedia Wujka
Bronisław Buniowski, wieloletni szef prewencji z Rzeszowa, ma za sobą krótką pracę w strukturach bezpieczeństwa państwa PRL – w styczniu 1987 r. przeniesiono go z funkcji dowódcy ZOMO w komendzie wojewódzkiej w Rzeszowie na naczelnika inspekcji wojewódzkiego urzędu spraw wewnętrznych. – Kontrolowaliśmy wyniki garnizonu – przekonuje nas Buniowski.
W inwentarzu IPN czytamy, że w WUSW cały czas był funkcjonariuszem MO. – Jak trafiłem do WUSW? Zostałem oddelegowany, o zdanie nikt mnie nie pytał. Po dziewięciu miesiącach napisałem raport o odejściu z zastrzeżeniem, że w innym wypadku odejdę ze służby – zapewnia Buniowski.
Nie wypiera się ZOMO – ta struktura nie podlegała jednak SB, ale Milicji Obywatelskiej, której nie wymienia ustawa. Jednak w opracowaniach IPN o pacyfikacji kopalni Wujek Buniowski się pojawia – był dowódcą grupy szturmującej bramę nr 1. Zomowcy używali broni długiej i strzelali do górników. Dziewięciu zginęło, dziesiątki raniono.
Buniowski w wolnej Polsce w prewencji służył 16 lat. – Liczyłem na sprawiedliwość – mówi dziś o decyzji ministra.
Zdumiony jest szeregowy policjant. – Rozgrzesza się za Wujka i dowodzenie strukturą używaną do tłumienia oporu przeciwko ówczesnej władzy – ocenia.
Niezatapialny
Największe kontrowersje budzi pozytywna decyzja wobec Mirosława Hakiela – byłego funkcjonariusza komunistycznej bezpieki, o którym głośno było, gdy w 2013 r. ówczesny szef MSWiA Bartłomiej Sienkiewicz obsadził go w roli „pełnomocnika ds. kiboli" – do walki z przestępczością stadionową – ujawnił to „Dziennik Gazeta Prawna", przypominając, że Hakiel wcześniej jako szef CBŚ brał udział „w jednym z największych skandali" w historii policji.
Hakiel w 1989 r. był inspektorem w wydziale polityczno-wychowawczym WUSW w Krakowie. Wydział odpowiadał za kontrolę funkcjonariuszy SB i MO, ich rodzin i koordynowanie pracy „ideowo– wychowawczej, wspólnie z organizacjami partyjnymi".
Później Hakiel szefował policyjnemu CBŚ w Krakowie i Rzeszowie. Za jego kadencji w Krakowie gangster ps. Goebbels z broni, na którą dostał pozwolenie od policji, zastrzelił konkubinę, jej znajomego, ranił jej ojca i się zabił. Ówczesny komendant główny policji Marek Bieńkowski odwołał Hakiela ze stanowiska.
– Uzbroili regularnego bandytę. Efekt: trzy osoby zabite, czwarta do końca życia będzie na „na twardej desce", z przestrzelonym kręgosłupem – mówi o tamtej sprawie wysokiej rangi oficer z KGP.
W 2008 r. Hakiel przyszedł do Straży Granicznej na szefa Zarządu Spraw Wewnętrznych, który tropi nadużycia. – Zawsze był czyimś znajomym i spadał na cztery łapy – ocenia jeden z byłych szefów policji.
„Rzeczpospolita" pytała o uzasadnienie tych 39 wyjątkowych decyzji – MSWiA nam odmówiło. Powód? RODO.
Pozytywne decyzje ministra, które pozwolą Buniowskiemu i Hakielowi znowu brać wysokie emerytury, są ciekawe jeszcze z innego powodu – obaj mają związki z regionem znanym z afery podkarpackiej mającej dwie odnogi – dotyczącą m.in. posła PSL Jana Burego, i sutenerów, w których agencjach towarzyskich miano nagrywać wpływowych klientów. Chodzi o agencje ukraińskich braci Jewgenija i Aleksieja R., o których wielokrotnie pisaliśmy. Gdy CBŚ rozbijało podobne „przybytki", to należące do R. długo były nietykalne – dziś wiemy, że oficerowie CBŚ z Podkarpacia brali łapówki za spokój agencji braci.
Przypadek czy coś więcej?
Uznaniowość i nietransparentność decyzji ministra oburza zdezubekizowanych. – Cała ustawa jest zła, bo wszystkich wrzuca do jednego worka. A przepis 8a wprowadzono dla „swoich", dlatego są w nim tak nieostre kryteria – komentuje Zdzisław Czarnecki z Federacji Stowarzyszeń Służb Mundurowych. Jak dowiedziała się „Rzeczpospolita", minister, co zaskakuje, nie objął „łaską" Wojciecha Majera, byłego dyrektora Biura Operacji Antyterrorystycznych w KGP, choć zatrzymywał niemal wszystkich najgroźniejszych gangsterów, a jego zasługi w zwalczaniu przestępczości są nie do przecenienia (sam Majer się o to nie starał, a za 12 oficerami, których objęła dezubekizacja ujął się komendant główny policji Jarosław Szymczyk - minister wydał pozytywne decyzje wobec czterech osób).
Ustawa dezubekizacyjna miała przywrócić sprawiedliwość dziejową, ale wszystkich potraktowała jednakowo. Obok funkcjonariuszy SB, objęła też np. maszynistki z MSW, urzędników bazy PESEL i kierowców BOR, które nigdy nie było w strukturach SB.
