Ministrowie finansów Unii uzgodnili we wtorek dodanie kolejnych 10 krajów do wykazu „jurysdykcji podatkowych niechętnych współpracy". Ta czarna lista obejmuje obecnie 15 państw. Są to: Guam, Samoa, Samoa Amerykańskie, Trynidad i Tobago, Wyspy Dziewicze USA, Barbados, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Wyspy Marshalla, Aruba, Belize, Bermudy, Fidżi, Oman, Vanuatu i Dominika.
Oprócz tego UE ma też szarą listę krajów, które nie współpracują wystarczająco i w razie braku postępów mogą trafić na czarną listę. Są tam 34 państwa. Za sukces można uznać to, że 25 jurysdykcji wpisanych na szarą listę właśnie zostało z niej usuniętych i nie będzie już stale monitorowane.
G20 na celowniku
Decyzje o wpisaniu na czarną listę zapadają jednomyślnie. Jeszcze w poniedziałek wydawało się, że Zjednoczone Emiraty Arabskie nie znajdą się na niej z powodu sprzeciwu Włoch i Estonii. Ostatecznie jednak te kraje zgodziły się z większością. Zdaniem włoskiego ministra finansów ZEA i tak wkrótce wypełnią unijne zalecenia i zostaną wycofane z czarnej listy.
UE podjęła także decyzję, że zajmie się monitorowaniem krajów z grupy najbardziej rozwiniętych gospodarek G20. W tym chce przeanalizować systemy podatkowe Rosji, Meksyku i Argentyny i ewentualnie zdecydować o wpisaniu ich na szarą listę.
Groźba utraty funduszy
– Dzięki wspomnianej procedurze sporządzania wykazu dziesiątki krajów zniosły szkodliwe systemy podatkowe i spełniają obecnie międzynarodowe normy w zakresie przejrzystości i sprawiedliwego opodatkowania. Kraje, które nie spełniły wymogów, zostały wpisane na czarną listę i będą musiały stawić czoła konsekwencjom, jakie się z tym wiążą – powiedział Pierre Moscovici, komisarz ds. gospodarczych i finansowych, podatków i ceł.
Konsekwencje to przede wszystkim wykluczenie z listy beneficjentów unijnych funduszy, ściślejsze kontrolowanie przepływów finansowych, większe obowiązki audytorskie. Unijna lista rajów podatkowych powstała dopiero w grudniu 2017 roku, fakt jej istnienia będzie dopiero uwzględniany w kolejnych przepisach. Na przykład projekty nowych rozporządzeń unijnych mówią o konieczności szczegółowych sprawozdań finansowych dla firm, które korzystają z takich jurysdykcji podatkowych.
Jak można trafić na czarną listę
Bruksela, decydując o wpisaniu na czarną listę, bierze pod uwagę trzy kryteria. Po pierwsze, przejrzystość, czyli wypełnianie międzynarodowych standardów wymiany informacji podatkowej.
Po drugie, uczciwa konkurencja podatkowa. Kraje muszą udowodnić, że stosują unijny lub zatwierdzony przez OECD kodeks dobrych praktyk. W praktyce oznacza to, że stosowane przez nich zerowe stawki podatkowe wiążą się z faktyczną działalnością gospodarczą, a nie są wykorzystywane tylko przez wirtualne siedziby firm.
Wreszcie, po trzecie, muszą pokazać, że wprowadzają w życie przyjęte przez OECD tzw. standardy BEPS, które mają zapobiegać zaniżaniu podatków.
