Badanie przeprowadziły w pierwszych dniach lipca Polski Fundusz Rozwoju i Polski Instytut Ekonomiczny. To szósta fala badania, które ruszyło w czasie pandemii, w połowie kwietnia tego roku. Kolejne jego odsłony powtarzane są co dwa tygodnie.
Najnowsza pokazuje, że sytuacja przychodowa i popytowa polskich przedsiębiorstw jest coraz stabilniejsza. Liczba nowych zamówień w dalszym ciągu rośnie: deklaruje ją 21 proc. przebadanych firm. 22 proc. z nich deklaruje wzrost wartości sprzedaży. W obu przypadkach to poprawa o 2 pkt proc. w stosunku do piątej fali badania przeprowadzonej pod koniec maja.
Dziś już 60 proc. firm deklaruje, że ma zapasy gotówki na ponad trzy miesiące, a tylko 5 proc. nie ma żadnych rezerw finansowych. W połowie kwietnia było to odpowiednio 39 proc. i 11 proc.
– Wyniki badania są bardzo spójne ze wskaźnikami gospodarczymi, które pokazują, że dołek recesji w Polsce był w kwietniu. Od trzeciego kwartału wchodzimy w nowy etap ekspansji gospodarczej z oczekiwanym wzrostem PKB około 5 proc. w stosunku do drugiego kwartału – mówi Paweł Borys, prezes PFR. Przekonuje, że firmom pomaga odmrożenie gospodarki oraz pomoc z tarcz antykryzysowych oraz tarczy finansowej PFR. – Za ich sprawą w 100 dni w drugim kwartale do firm trafiło ponad 100 mld zł, czyli 5 proc. PKB. Te pieniądze skutecznie ustabilizowały sytuację finansową przedsiębiorstw oraz rynek pracy – mówił szef PFR.
Na początku lipca 31 proc. ankietowanych firm deklarowało, że ma gotówkę na jeden–trzy miesiące. W połowie kwietnia tak swoją sytuację oceniała blisko połowa przedsiębiorstw. Dziś brak płynności finansowej zgłasza 5 proc. firm, w szczycie pandemii było ich dwa razy więcej.
Autorzy badania o ocenę kondycji firm poprosili też pracowników. 48 proc. z nich uważa, że kondycja finansowa ich pracodawcy nie uległa zmianie w porównaniu z lutym 2020 r. 10 proc. pracowników deklaruje nawet poprawę, ale 36 proc. pracowników zaobserwowało pogorszenie sytuacji przedsiębiorstwa. W opinii pracowników najtrudniejsza sytuacja występuje w handlu i usługach.
Aż 79 proc. przebadanych firm planuje utrzymanie obecnego zatrudnienia. To poprawa o 1 pkt proc. stosunku do poprzedniej fali badania. O tyle samo wzrosła też jednak liczba przedsiębiorstw deklarujących potrzebę przeprowadzenia zwolnień.
Stabilizację widać także w kontekście płac. Po raz pierwszy od początku pandemii więcej firm planuje podwyżki (14 proc.) niż obniżenie wynagrodzeń (12 proc.). – To znaczna poprawa, jeśli przypomnimy sobie sytuację z końca marca, kiedy ta relacja wynosiła odpowiednio 3 proc. do 50 proc. – mówi Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Stabilną sytuację kadrową potwierdzają badania przeprowadzone na pracownikach. Aż 83 proc. respondentów stwierdziło, że w ich zakładzie pracy w ogóle nie doszło do zwolnień. Tylko 5 proc. ankietowanych zaobserwowało liczne zwolnienia, a 6 proc. – nieliczne. Ponad połowa (52 proc.) przebadanych pracowników otrzymuje takie samo wynagrodzenie jak przed pandemią, a spośród 31 proc. tych, którzy zadeklarowali zmniejszenie pensji, 79 proc. miało także obniżony wymiar czasu pracy. Obniżenie wynagrodzeń dotknęło najsilniej osoby w wieku 40–49 lat, a zmniejszony wymiar czasu pracy pracowników sektora produkcji oraz osoby młode.
Blisko 1/3 przebadanych przedsiębiorstw uważa, że koronawirus stanowi długookresowe wyzwanie, z którym będziemy musieli się mierzyć latami. Tylko co piąta firma spodziewa się, że pandemia potrwa najwyżej do końca 2020 r. – W naszych pierwszych badaniach, przeprowadzanych po wybuchu pandemii, 42 proc. ankietowanych twierdziło, że sytuacja się unormuje do wakacji. Te oczekiwani się a nie sprawdziły – mówił Piotr Arak.
Firmy zaczynają płacić faktury. Jednak ciągle blisko co piąta (18 proc.) deklaruje trudności z regulowaniem własnych zobowiązań wobec kontrahentów. Najczęściej są to małe firmy, najrzadziej duże przedsiębiorstwa.
Badanie przeprowadzono na 453 firmach i 692 pracownikach i będzie kontynuowane.
