Co dzieje się z drewnianymi budynkami w Warszawie

W domach z drewna nadal żyją ludzie. Choć budynki mają plastikowe okna, to zazwyczaj ogrzewane są piecami. Część z nich to zabytki, ale niektóre trzeba rozebrać – mówią specjaliści

Publikacja: 17.01.2011 11:25

Osiedle Jazdów składa się z 30 drewnianych domów jednorodzinnych. Powstały one w 1945 roku na tyłach

Osiedle Jazdów składa się z 30 drewnianych domów jednorodzinnych. Powstały one w 1945 roku na tyłach parku Ujazdowskiego

Foto: Fotorzepa, Przemek Wierzchowski

Budynek Romów tuż obok Cmentarza Żydowskiego przy ul. św. Wincentego. Kilkanaście lat temu wydawało się, że się zawali. Ale dziś ma nowe okna, tętni życiem.

– To prywatny dom, nie znamy nawet jego właściciela – przyznaje burmistrz Targówka Grzegorz Zawistowski. Dodaje, że drewniana zabudowa to jedna z atrakcji dzielnicy. – Pokazuje, jak wyglądało kiedyś życie na Targówku. Tu przez wieki toczyły się bitwy i domów murowanych nie warto było budować – dodaje.

Ale władze dzielnicy przyznają, że o drewniane domy i tak dbać nie mogą. Są własnością prywatną, jak np. dom przy ul. Siedzibnej na Bródnie czy przy ul. Julianowskiej.

 

 

Po prawej stronie Wisły są też inne unikatowe obiekty drewnianej architektury: kościół św. Michała Archanioła z połowy XVI w. przy ul. Głębockiej oraz dom przy ul. Środkowej. Tam od kilkudziesięciu lat mieści się siedziba Zespołu Ognisk Wychowawczych im. K. Lisieckiego „Dziadka”. W środku są piec kaflowy, a na suficie rozeta. Do ostatnich reliktów drewnianej zabudowy na Szmulkach należy dom przy ul. Kawęczyńskiej. Zdobią go obramienia okien, drewniane gzymsy i daszki. – Ale mieszka się tam niełatwo – przyznaje Cezary Szajewski z północnopraskiego urzędu dzielnicy. – Są woda i kanalizacja. Ale ogrzewanie jest piecowe. Raz do roku przeprowadzamy kontrolę.

 

 

W stolicy jest kilkadziesiąt zabytków architektury drewnianej. Na stronie internetowej PTTK znajdziemy ich spis. Jest tam m.in. dom w Wawrze przy ul. Derkaczy, osiedle Jazdów (miejsce piękne, jak mówi jeden z taksówkarzy, ale zacni dziadkowie, których wożę, skarżą się na warunki życia), dom na Mokotowie przy ul. Jodłowej i dom w Wawrze z lat 30. ubiegłego wieku przy ul. Zasobnej.

Jaką trwałość mają „drewniaki”? Czy da się je zachować? – O drewniane zabytki trzeba szczególnie dbać – tłumaczy Iza Gadoś studiująca konserwację drewna w SGGW. – Są dużo mniej odporne niż budynki murowane i zaniedbywanie remontów szybko może je doprowadzić do kompletnej ruiny. Dodaje, że ochrona drewnianych budynków nie jest łatwa. Coraz częściej w Polsce powstają skanseny drewnianej architektury. – W wyjątkowych przypadkach, aby uratować budynek, zgadzam się na przeniesienie go w inne miejsce – przyznaje wojewódzka konserwator zabytków Barbara Jezierska.

Tak się stało np. z jednym z legionowskich obiektów, który był w fatalnym stanie technicznym. Skansen ma też powstać na Ursynowie, gdzie mają być przeniesione zgliszcza spalonego drewnianego domu z ul. Kokosowej. – Nie był on zwykłym mieszkalnym barakiem, lecz jednym z budynków dawnego folwarku Wolica. Wzniesiono go w XIX w., a według niektórych źródeł, nawet pod koniec XVIII w. – mówi varsavianista Przemysław Boguszewski. – Dzielnica Ursynów straciła więc kolejną z jakże nielicznych na tym obszarze pamiątek historycznych.

Może warto, by w skansenach znalazły się też inne warszawskie „drewniaki”? – Ale przecież nie można wszystkich domów przenieść do muzeum. Trzeba o nie dbać na miejscu – uważa mazowiecka konserwator. I dodaje, że te budynki mają dużą wartość historyczną i architektoniczną. – „Drewniaki” kojarzą się z biedą i traktowane są jako gorsze. Dlatego są niedoceniane i rozbierane – mówi Barbara Jezierska.

 

 

Budynek Romów tuż obok Cmentarza Żydowskiego przy ul. św. Wincentego. Kilkanaście lat temu wydawało się, że się zawali. Ale dziś ma nowe okna, tętni życiem.

– To prywatny dom, nie znamy nawet jego właściciela – przyznaje burmistrz Targówka Grzegorz Zawistowski. Dodaje, że drewniana zabudowa to jedna z atrakcji dzielnicy. – Pokazuje, jak wyglądało kiedyś życie na Targówku. Tu przez wieki toczyły się bitwy i domów murowanych nie warto było budować – dodaje.

Pozostało 85% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!