Jeszcze nie koniec z al Kaidą

Rozmowa z profesor Amy Zegart, specjalistką d spraw służb specjalnych i bezpieczeństwa z Hoover Institution

Publikacja: 11.09.2011 22:14

Amy Zegart

Amy Zegart

Foto: www.publicaffairs.ucla.edu

RZ: Czy zamachy z 11 września rzeczywiście tak bardzo zmieniły Amerykę?

Amy Zegart:

Z pewnością Amerykanie są teraz o wiele bardziej świadomi niebezpieczeństwa związanego z atakami terrorystycznymi. Przybyło kontroli. Zmieniły się reguły dotyczące bezpieczeństwa lotów. Zamachy z 11 września drastycznie zmieniły też naszą politykę zagraniczną. Sprawiły, że terroryzm jest obecnie jednym z głównych zagrożeń, które Ameryka bierze pod uwagę. Wynikiem tego były wojny w Afganistanie i w Iraku, zmiana sposobu działania służb wywiadowczych i nowa polityka dotycząca przetrzymywania podejrzanych.

Nastąpiła też dramatyczna zmiana w sprawie metod przesłuchiwania podejrzanych. Chociaż były one bardzo kontrowersyjne, to społeczeństwo amerykańskie nie zażądało jednogłośnie ich zaprzestania. Zdania były podzielone.

Podzielona jest też w tej sprawie światowa opinia publiczna.

Podziały dotyczą niejedynie tej kontrowersyjnej sprawy, ale ogólnie walki z terroryzmem i oceny tego, jak poważne jest to zagrożenie. Te rozbieżności są jednym z powodów, dla których NATO nie przykłada się do wojny w Afganistanie nawet w zbliżonym stopniu tak, jak chciałyby Stany Zjednoczone.

Wiele państw zachodnich stosuje teraz techniki inwigilacji do kontroli własnych obywateli. Dzięki temu świat rzeczywiście stał się bezpieczniejszy?

Nie zgodzę się z tezą zawartą w pana pytaniu. Uważam, że państwa zachodnie wcale nie wykorzystują technik inwigilacji do kontrolowania obywateli. Używają ich do ochrony społeczeństw, a więc jednocześnie do ochrony praw obywatelskich.

Ta ochrona jest skuteczna?

Tę kwestię trzeba rozpatrywać na szczegółowych przykładach. Czy inwigilacja korespondencji i rozmów podejrzanych o terroryzm sprawiła, że jesteśmy bezpieczniejsi? Tak. Komisja ds. 11 września wykazała, że przed atakami z 2001 roku w naszym wywiadzie istniała poważna luka dotycząca właśnie komunikacji między potencjalnymi terrorystami działającymi na terenie USA a ich komórkami za granicą. Teraz prowadzona pod kontrolą sądu inwigilacja elektroniczna tę lukę wypełnia.

Przestrzegałabym przed formułowaniem generalnych ocen dotyczących inwigilacji elektronicznej. Mówienie o kontrolowaniu obywateli nie jest bowiem właściwym opisem tego, co rząd próbuje robić.

Wspomniała pani o amerykańskiej interwencji w Afganistanie. Czy ona pomogła w walce z terroryzmem?

Nie ma wątpliwości, iż początkowo inwazja na Afganistan była pożyteczna. Zniszczyła bowiem bezpieczną przystań al Kaidy, znacznie obniżyła potencjał tej organizacji i zmusiła ją do przejścia do defensywy. Teraz jednak, gdy al Kaida jest osłabiona, a Osama bin Laden nie żyje, trzeba zadać sobie pytanie o cel afgańskiej misji i o to, czy jest on wart ceny, którą płacimy w pieniądzach i w ludziach.

Czy po zabiciu Osamy bin Ladena i dziesięciu latach walki jesteśmy już blisko zakończenia tak zwanej wojny z terrorem?

Przestrzegałabym przed ogłaszaniem kategorycznego zwycięstwa nad al Kaidą. Istnieje bowiem wiele przesłanek, które nie pozwalają uznać, iż zagrożenie terroryzmem jest już za nami. Al Kaida stała się czymś więcej niż tylko organizacją terrorystyczną. To też ideologia wyznawana przez różne grupy na świecie oraz przez lokalnych ekstremistów. A z takim zagrożeniem o wiele trudniej się walczy.

Nadal istnieje także ryzyko, że w przyszłości terrorystom uda się zdobyć broń masowego rażenia. Taki scenariusz niepokoił rządy jeszcze zanim bin Laden stał się znany wszystkim Amerykanom. Sądzę więc, że jest za wcześnie, aby stwierdzić, na jakim etapie tej bez wątpienia długotrwałej wojny obecnie się znajdujemy.

— rozmawiał Jacek Przybylski

RZ: Czy zamachy z 11 września rzeczywiście tak bardzo zmieniły Amerykę?

Amy Zegart:

Pozostało 98% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!