Co jeśli Grecy nie ustąpią?

Myślę, że dojdzie do porozumienia. Ale nawet gdyby doszło do bankructwa Grecji, to obawy z tym związane są przesadzone. Unijna gospodarka w niewielkim stopniu jest uzależniona od Grecji. Nie byłoby wielkiego wstrząsu. Co innego gdyby zbankrutowały Włochy. Ale wydarzenia w Grecji wcale się nie przekładają na wzrost oprocentowania papierów wartościowych we Włoszech. To, że włoskie obligacje były niepokojąco wysoko oprocentowane, wynikało z wewnętrznej włoskiej polityki i problemów z wdrażaniem reform.

Czy greckie kłopoty mogą zaszkodzić unii fiskalnej?

Decyzja w sprawie paktu fiskalnego została podjęta i teraz czekamy, aż umowa zostanie podpisana. Nie nazwałbym jej unią fiskalną, bo wprowadzono tylko mechanizm dyscyplinujący kraje do przestrzegania obowiązujących zasad. Jeśli podejmowane działania, w tym ze strony Europejskiego Banku Centralnego, okażą się skuteczne, to nie tylko Grecja powinna stanąć na nogi, ale sytuacja może się zacząć poprawiać także w innych krajach – Hiszpanii, Portugalii czy Włoszech. Nie można jednak wykluczyć drugiego scenariusza, w którym włoskie reformy okazują się niewystarczające. To byłby wstrząs, bo włoska gospodarka ma olbrzymi wpływ na całą UE i mogłaby doprowadzić do upadku euro. Dopiero wtedy mogłaby powstać prawdziwa unia fiskalna m.in. ze wspólnym ministrem finansów, który we wszystkich krajach euro mógłby ustalać podatki, i ze wspólnie kontrolowanym systemem bankowym.

Zsolt Darvas jest ekspertem Brussels European and Global Economic Laboratory (Bruegel)