Reklama

Jak za stalinizmu

Rozmowa z profesorem Janem Żarynem, historykiem

Aktualizacja: 18.10.2014 18:09 Publikacja: 18.10.2014 02:00

Poświęcenie sztandaru „Solidarności” Huty Warszawa w „Żoliborskim sanktuarium”. Ks. Teofil Boguski d

Poświęcenie sztandaru „Solidarności” Huty Warszawa w „Żoliborskim sanktuarium”. Ks. Teofil Boguski drugi od lewej

Foto: Forum, Andrzej Szymański AS Andrzej Szymański, Adam Szymański Adam Szymański

Rz: Jutro 30. rocznica zamordowania księdza Jerzego Popiełuszki. Jak wyglądała walka władz PRL z Kościołem w czasach stanu wojennego?

Jan Żaryn:

Beneficjentami 16 miesięcy jawnego i legalnego funkcjonowania NSZZ „Solidarność" byli między innymi polscy katolicy i Kościół. Reaktywowano wtedy Komisję Wspólną Rządu i Episkopatu, udało się wymusić różnego rodzaju ulgi i prawa na rzecz katolików – obecność krzyża w miejscach publicznych, w szpitalach i szkołach. Świeccy otrzymali możliwość tworzenia  nowych Klubów Inteligencji Katolickiej.

Ale to wszystko skończyło się 13 grudnia 1981 roku...

Reżim Jaruzelskiego nie był w pierwszym okresie stanu wojennego zainteresowany wzmacnianiem wrogości do Kościoła. Biskupi, z prymasem Glempem na czele, byli potrzebni reżimowi do łagodzenia napięć społecznych.

Reklama
Reklama

Kiedy to się zmieniło?

W 1982 roku. Władze dały do zrozumienia, że jeśli Kościół nie będzie bardziej spolegliwy wobec władz, Jan Paweł II nie przyjedzie do Polski.

Na kiedy przypada główny okres nacisku propagandowego?

Na lata po stanie wojennym. Wykorzystywano przede wszystkim rzecznika rządu Jerzego Urbana i jego biuro prasowe. Początek ostrego nacisku propagandowego na Kościół to rok 1983, druga pielgrzymka Jana Pawła II.

Jak wyglądał ten nacisk?

W gazetach pojawiały się artykuły skierowane przeciwko ludziom Kościoła, przeciwko ks. Henrykowi Jankowskiemu czy ks. Jerzemu Popiełuszce. Organizowano prowokacje, ostentacyjnie zdejmowano krzyże w szkołach, czego efektem były demonstracje obrońców krzyża. Pracownicy odpowiednich wydziałów KC PZPR otrzymali od Jaruzelskiego polecenie stworzenia koncepcji „wyzwalania społeczeństwa od religianctwa".

Reklama
Reklama

Komuniści tę walkę przegrali...

To była ostatnia próba nawiązania do niechlubnych czasów stalinowskich. Gdy pod koniec lat 80. Jaruzelski zaczął wykorzystywać Jana Pawła II do odblokowania swojej pozycji na arenie międzynarodowej, religia i Kościół przestały być atakowane. >P22 – 23

Jan Żaryn jest historykiem, redaktorem naczelnym miesięcznika „W Sieci Historii"

Rz: Jutro 30. rocznica zamordowania księdza Jerzego Popiełuszki. Jak wyglądała walka władz PRL z Kościołem w czasach stanu wojennego?

Jan Żaryn:

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Reklama
Wydarzenia
RZECZo...: powiedzieli nam
Materiał Promocyjny
Garden Point – Twój klucz do wymarzonego ogrodu
Wydarzenia
Czy Unia Europejska jest gotowa na prezydenturę Trumpa?
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
Materiał Promocyjny
Sprzedaż motocykli mocno się rozpędza
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Reklama
Reklama