Jak się można było spodziewać, wcale nie było to łatwe zadanie. Nie kierowaliśmy się bowiem twardą metodologią, a więc o pozycji wśród „najważniejszej dziesiątki" nie decydowały tylko i wyłącznie konkretne wskaźniki finansowe za ostatnie lata.

Co więc miało wpływ na naszą, redakcyjną decyzję? Staraliśmy się pokazać różne, istotne branże dla naszej gospodarki i ich liderów, którzy często mają wręcz dominującą pozycję nie tylko w Polsce czy w Europie, a nawet już znaczącą, wypracowaną pozycję na świecie.

Pod uwagę wzięliśmy też kilka najważniejszych – naszym zdaniem – danych finansowych za 2019 rok, jak przychody, zysk netto czy wartość płaconych podatków. Aby zdywersyfikować „redakcyjną" reprezentację uwzględniliśmy również poniesione nakłady inwestycyjne firm i liczbę zatrudnianych osób. Lokomotywą polskiej gospodarki jest eksport, dlatego też nieobojętna była nam wartość wyeksportowanych dóbr czy usług. Do tego wszystkiego dołożyliśmy element subiektywny, w postaci własnych, już kilkudekadowych „gospodarczych" doświadczeń, obserwacji i intuicji redaktorów oraz dziennikarzy.

Mamy jednak świadomość, że tak naprawdę po przeanalizowaniu wielu wskaźników i informacji spokojnie moglibyśmy wyłonić kilka, a nawet kilkanaście „najważniejszych dziesiątek" dla polskiej gospodarki.

Numer 1 w regionie

PKN Orlen to zdecydowanie największy koncern nie tylko w Polsce, ale i Europie Środkowo-Wschodniej. Swoją pozycję zawdzięcza głównie rafineriom i zakładom petrochemicznym w Polsce i Czechach oraz rafinerii na Litwie. Posiada też ok. 2,8 stacji paliw w pięciu krajach, z czego ok. 1,8 tys. nad Wisłą. Grupa mocno stawia na rozwój w branży energetycznej. Jeszcze przed przejęciem Energii była jednym z największych krajowych producentów ciepła i prądu. Pozycja rynkowa grupy może dodatkowo wzrosnąć, jeśli dojdzie do przejęcia Lotosu i realizacji wielomiliardowych inwestycji zaplanowanych na najbliższe lata.

Wielokanałowy gigant

Grupa Cyfrowy Polsat to największa pod względem obrotów grupa łącząca marki telewizyjne i telekomunikacyjne w Polsce. W jej skład wchodzą największa pod względem liczby abonentów satelitarna platforma telewizji płatnej Cyfrowy Polsat, jedna z dwóch największych grup nadawczych telewizja Polsat z szeregiem stacji tematycznych, a w części telekomunikacyjnej sieć komórkowa Plus, pierwszy w kraju dostawca usług komercyjnych sieci LTE, a teraz także 5G, oraz stacjonarny telekom Netia. W sumie świadczy usługi blisko 6 mln klientom indywidualnym, firmom prywatnym i państwowym oraz administracji publicznej. W 2019 r. przychody Grupy Cyfrowy Polsat wyniosły 11,7 mld zł, a zatrudniała ponad 7 tys. osób. Głównym akcjonariuszem grupy jest Zygmunt Solorz.

Nowe obszary działania

Emitel to istniejący od 50 lat największy w Polsce dostawca sygnału radiowo-telewizyjnego i jedna z największych firm infrastrukturalnych w sektorze TMT. Z jego usług korzystają stacje telewizyjne, radiowe i operatorzy telekomunikacyjni. Pierwotnie należał do kontrolowanej przez państwo Telekomunikacji Polskiej, a obecnie jego właścicielem jest amerykański fundusz Alinda Capital Partners. Sieć masztów Emitela liczy 464 obiektów. Firma rozwija stopniowo kompetencje w nowych obszarach: projektowania i budowy sieci telekomunikacyjnych, w tym także najnowszej generacji 5G oraz rozwiązań Smart City. W 2019 roku wypracował 447 mln zł przychodu.

Lider w nawozach

Grupa Azoty jest największym w Polsce i drugim w Unii Europejskiej producentem nawozów azotowych i wieloskładnikowych. W skład tej chemicznej grupy wchodzą m.in. zakłady w Tarnowie, Puławach, Policach i Kędzierzynie-Koźlu, a także Compo Expert z siedzibą w Niemczech. Azoty poza biznesem nawozowym specjalizują się też w produkcji tworzyw i wyrobów chemicznych. Obecnie grupa realizuje projekt budowy fabryki polipropylenu w Policach za 7 mld zł. To jedna z największych inwestycji w historii polskiego przemysłu chemicznego.

Nie tylko ubezpieczenia

Grupa PZU to już nie tylko największy w naszej części Europy ubezpieczyciel, jeden z największych w Polsce fundusz emerytalny OFE PZU Złota Jesień czy znane niemal wszystkim Polakom fundusze inwestycyjne z TFI PZU. W skład grupy wchodzą również dwa banki: Alior Bank i przede wszystkim „żubrowy" Bank Pekao, przejęty w 2016 roku z rąk włoskiego UniCreditu. W 2019 roku Grupa PZU osiągnęła najlepsze wyniki w swojej historii. Zysk netto wyniósł 3,2 mld zł, a sprzedaż przekroczyła wartość 24 mld zł. Co ważne, grupa z powodzeniem dynamicznie rozwija działalność na rynku prywatnych usług zdrowotnych, co jest ważnym, „wizjonerskim" wręcz elementem jej długoterminowej strategii. —red.

Handlowy potentat

Jeronimo Martins Polska, czyli operator sieci Biedronka, to największa firma z udziałem kapitału zagranicznegoi drugie co do wielkości przedsiębiorstwo w Polsce z przychodami za 2019 r. 55,6 mld zł. To również największy pracodawca prywatny, zatrudniający ok. 66 tys. osób. Firma co roku inwestuje w Polsce co najmniej kilkaset milionów złotych, głównie w nowe sklepy oraz modernizację istniejących, których ma już 3 tys. Spółka należy do portugalskiej grupy Jeronimo Martins, która przez drugą spółkę w Polsce prowadzi także sieć drogerii i aptek Hebe.

Globalny gracz

KGHM jest w pierwszej dziesiątce globalnych wydobywców miedzi i drugim na świecie producentem srebra. Jest także jednym z filarów warszawskiej giełdy. Fundamentem grupy są złoża w Polsce, eksploatowane są także kopalnie w Chile, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Flagowym zagranicznym projektem jest 55 proc. udziałów w zakładzie górniczym Sierra Gorda w Chile, który po uruchomieniu pięć lat temu osiąga coraz lepsze parametry. Grupa KGHM zatrudnia ponad 34 tys. osób, z czego 31,5 tys. w Polsce. Należy do największych w kraju płatników CIT, do budżetu dokłada się również w postaci podatku od kopalin.

Kluczowy dostawca

PGNiG ma fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania polskiego rynku gazu ziemnego. Koncern zapewnia zdecydowaną większość surowca potrzebnego do funkcjonowania krajowego przemysłu. Jest też dominującym dostawcą dla gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej. Do grupy należą wszystkie podziemne magazyny gazu i zdecydowana większość gazociągów dystrybucyjnych. PGNiG to także największa krajowa firma zajmująca się wydobyciem ropy i gazu. Jest drugim wytwórcą energii cieplnej nad Wisłą i jednym z większych dostawców prądu. W najbliższych latach duży nacisk chce położyć m.in. na rozwój zielonej energii.

Czołowy eksporter

Niemal co piąta puszka napoju w Europie pochodzi z jednej z fabryk grupy Can-Pack, z siedzibą w Krakowie. Daje to jej czołowe miejsce wśród największych producentów aluminiowych opakowań dla przemysłu spożywczego i chemicznego oraz butelek i zamknięć koronowych na Starym Kontynencie. Od kilku lat firma, której historia zaczęła się w 1992 r. w Krakowie, z powodzeniem zdobywa także globalny rynek opakowań do produktów spożywczych – w Azji, Afryce i Ameryce Południowej. Na rynki poza Polską przypada zdecydowana większość sprzedaży, która w 2019 r. sięgnęła niemal 8,5 mld zł. Firma, której właścicielem jest amerykański Giorgi Global Holdings wyeksportowała produkty o wartości 7,2 mld zł – co daje jej tytuł jednego z największych polskich eksporterów. Zatrudnia blisko 8000 osób na całym świecie i prowadzi operacje w 19 krajach.

Zwrot w stronę OZE

Polska Grupa Energetyczna jest największym polskim koncernem energetycznym. Zajmuje się głównie produkcją energii, jej sprzedażą i dystrybucją, a ponadto ma własne kopalnie węgla brunatnego. W minionym roku grupa uruchomiła dwa nowe bloki węglowe w Elektrowni Opole, których budowa pochłonęła 11,6 mld zł. Plan na kolejne lata to rozwój odnawialnych źródeł energii. PGE aspiruje do tytułu lidera zmian w polskiej energetyce, w związku z czym planuje największe w kraju inwestycje w morskie elektrownie wiatrowe i w instalacje fotowoltaiczne.