Francuskie doświadczenia, polskie realizacje

Materiał Partnera

Pierwsze projekty w tym obszarze podejmowały duże przedsiębiorstwa produkcyjne, które niejako z definicji wywoływane były do tablicy, gdy tylko poruszało się kwestię odpowiedzialności biznesu za pogarszający się stan środowiska.

Okres transformacji i wejście do Polski zagranicznych inwestorów zapoczątkował nowy etap. Wnieśli oni nie tylko kapitał, ale również nowe spojrzenie na myślenie ekologiczne, które w Polsce wówczas praktycznie nie istniało.

Najpierw duże, potem mniejsze

Modernizując linie produkcyjne, firmy zaczynały wprowadzać rozwiązania redukujące ich negatywny wpływ na środowisko. Kolejne lata przyczyniły się do wzrostu świadomości ekologicznej w całym społeczeństwie, przez co również mniejsze firmy – w tym usługowe – zaczęły wprowadzać w swojej działalności rozwiązania prośrodowiskowe, często inicjowane przez firmy zagraniczne.

Cennym źródłem inspiracji są nadal firmy z francuskim kapitałem, które w Polsce zainwestowały do tej pory blisko 82 mld zł i zatrudniają ponad 200 tys. osób. Ich wpływ na rozwój polskiej gospodarki, jak również kreowanie postaw jest zatem niebagatelny.

Jak pokazują wyniki badania CSR w praktyce – Barometr Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej, coraz więcej firm prowadzi projekty z zakresu ochrony środowiska. Już w 2016 roku 71 proc. przedsiębiorstw deklarowało działania w tym obszarze, a w ubiegłym roku było ich ponad 80 proc. W roku 2018 w Barometrze pojawiły się szczegółowe pytania dotyczące angażowania się w obszar „zero waste". Jak się okazuje, jest on bardzo istotny z punktu widzenia biznesu – 75 proc. respondentów deklarowało prowadzenie działań w tym obszarze. Wynika to po części z tego, że „zero waste" jest pojęciem bardzo szerokim i można do niego przypisać różne aktywności. To z kolei pozwala na włączenie się w ten wachlarz projektów również mniejszych organizacji.

Surowce i recykling na czele

Najczęściej firmy prowadzą działania w zakresie ograniczania zużycia surowców (papier – 94 proc. firm, energia – 89 proc.) i recyklingu (79 proc.). Rozwiązania w obszarze zrównoważonego transportu stosowane są w 45 proc. firm, a 26 proc. deklaruje prowadzenie projektów w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym. Te ostatnie wymagają znaczących nakładów i często również wsparcia z poziomu centrali.

Dobrym przykładem jest program „Sharing Beauty with All" firmy L'Oréal, definiujący cele, które firma postawiła przed sobą i zobowiązała się osiągnąć do 2020 r. w zakresie ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko i zwiększania swoich zobowiązań społecznych oraz socjalnych. W Polsce działania te podejmowane są m.in. w największej fabryce grupy w podwarszawskich Kaniach, gdzie udało się wyraźnie zredukować ilość wykorzystywanych w procesie produkcji surowców, a także wprowadza się w życie koncepcję  „suchej fabryki". Według tej koncepcji woda z miasta wykorzystywana jest tylko jako woda trafiająca do produktu gotowego i woda sanitarna, natomiast cała pozostała woda wykorzystywana w fabryce musi zostać poddana oczyszczeniu i wykorzystywana ponownie w tzw. pętli produkcyjnej.

Firmy wprowadzają również wiele rozwiązań pozwalających na oszczędzanie energii, jak chociażby stosowanie energooszczędnych żarówek w sklepach i biurach, systemów monitorujących zużycie energii, montowanie paneli fotowoltaicznych na dachach budynków.

Są to działania, które poza aspektem środowiskowym przynoszą również wymierne korzyści finansowe.

Biznes stara się również dzielić wiedzą i promować wśród swoich dostawców, partnerów, pracowników i klientów postawy prośrodowiskowe. Wiele z takich przedsięwzięć jest realizowanych wspólnie, jak choćby akcja „Odbierz sadzonkę" prowadzona przez Carrefour i SUEZ Polska w jednym z centrów handlowych, w którym oddając makulaturę, można było otrzymać sadzonkę i sporo się dowiedzieć na temat segregacji i ekologii.

Obszarem, który dopiero rozwija się w naszym kraju, jest bioróżnorodność, choć i tutaj możemy przywołać kilka przykładów zaawansowanych projektów prowadzonych przez biznes.

Fundacja Veolia Polska co roku prowadzi nowe nasadzenia, zakłada skrzynki lęgowe dla zagrożonych wyginięciem ptaków, nietoperzy i owadów. W 2018 r. w Poznaniu, Łodzi, Tarnowskich Górach i Warszawie otoczono opieką 100 nietoperzy, 5 pustułek, posadzono ponad 1300 roślin. Przy okazji prowadzone są działania edukacyjne dla uczniów pobliskich szkół i wykłady dla pracowników grupy Veolia.

Wiele przykładów angażowania się firm w obszar bioróżnorodności pochodzi z Francji. EDF – producent i dystrybutor energii – od 2010 r. pracuje wraz z lokalnym stowarzyszeniem nad przywróceniem ekosystemu w starorzeczach Renu w Alzacji. Szeroko zakrojone prace polegające na odtworzeniu wodnistego terenu i posadzeniu odpowiednich roślin skutkowały przywróceniem flory i fauny sprzed industrializacji.

73 mld euro w cztery lata

Bardzo ważnym obszarem, w który chce angażować się coraz więcej firm, jest walka ze zmianami klimatycznymi. Jest to jedno z największych wyzwań współczesnego świata, tak więc i rola biznesu jest tu kluczowa. W sierpniu ubiegłego roku w Paryżu 99 największych francuskich przedsiębiorstw zatrudniających na świecie łącznie ponad 6 mln ludzi potwierdziło konieczność zmian i wprowadzania rozwiązań mających na celu globalną redukcję gazów cieplarnianych. 55 z nich już teraz zadeklarowało, że w latach 2020–2023 przeznaczą 73 mld euro na inwestycje oraz badania w obszarze energii odnawialnej, dekarbonizacji produkcji, zrównoważonych praktyk w rolnictwie.

W Polsce również zagadnienie ochrony klimatu staje się coraz ważniejsze dla przedsiębiorców. Świadczy o tym chociażby ostatnia deklaracja, podpisana wspólnie przez Orange Polska oraz Ministerstwo Rozwoju i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przy okazji I Polsko-Francuskiego Forum Przemysłu Przyszłości. Rozpoczyna ona pilotażowy projekt monitorowania jakości powietrza w 100 szkołach, który ma być rozszerzony na 1000 placówek.