Antyrakiety umacniają przyjaźń Putina i Erdogana

Jest to najważniejszy kontrakt w najnowszej naszej historii – w taki sposób wyraził się prezydent Recep Taayip Erdogan kilka dni temu w chwili, gdy do Turcji dotarły pierwsze komponenty rosyjskiego systemu antyrakietowego S-400. Takie słowa wywołały burzę w Waszyngtonie.

Prezydent Erdogan nie uległ presji zza oceanu, skąd płynęły od dawna ostrzeżenia, że realizacja kontraktu z Rosją oznacza koniec dla kontraktu z USA opiewającego na 100 supernowoczesnych myśliwców F-35.

Gdyby miały współpracować z S-400, musiałoby dojść do wyposażenia systemów radarowych rosyjskiej broni w informacje dotyczące funkcjonowania technologii „stealth" F-35. Tym samym pilnie strzeżone tajemnice „niewidzialnego", a właściwie trudno wykrywalnego, samolotu mogłyby dostać się w ręce Rosjan.

– Podłączenie rosyjskiego systemu do sieci NATO będzie miało katastrofalne konsekwencje dla bezpieczeństwa sojuszu – twierdzi Waszyngton i zapowiada nałożenie na Turcję sankcji.

Przeczytaj także: Prezydent Erdogan brnie w kłopoty

Umożliwia to przyjęta w 2017 roku ustawa o przeciwdziałaniu wrogom Ameryki poprzez sankcje (CAATSA), która była reakcją na ingerencję Rosji w proces wyborczy w USA. Ustawa daje prawo prezydentowi nałożenia sankcji w sytuacji działań zagrażających bezpieczeństwu państwa. Zgodnie z CAATSA Trump w zasadzie musi nałożyć sankcje, ale do niego należy decyzja zarówno o ich zasięgu, jak i czasie wprowadzenia.

Oświadczył właśnie, że rozumie nawet wybór Turcji w postaci rosyjskiego systemu S-400, gdyż – jak zapewnił – poprzednia administracja waszyngtońska odmówiła Turcji sprzedaży amerykańskich patriotów.

– Ale administracja Trumpa przez 17 miesięcy nie reagowała na oferty Turcji dotyczące zakupu wyrzutni Patriot – tłumaczy „Rzeczpospolitej" Sinan Ülgen z Fundacji Carnegie w Stambule. To skłoniło Erdogana do sięgnięcia po ofertę Moskwy. Zdaniem Ülgena amerykańskie sankcje z całą pewnością zostaną nałożone, ale Trump uczyni wszystko, aby były jak najbardziej łagodne.

Obejmą najprawdopodobniej osoby fizyczne i firmy zaangażowane bezpośrednio w zakup S-400 zarówno w Turcji, jak i w Rosji. Nie doprowadzą jednak do nieodwracalnego kryzysu w relacjach pomiędzy Ankarą a Waszyngtonem.

Podobnego zdania jest Asli Aydintasbas, ekspertka z European Council on Foreign Relations. W jej opinii prezydentowi USA nie zależy na dalszym pogorszeniu relacji z Turcją. Argumentuje, że relacje turecko-rosyjskie nie osiągnęły jeszcze takiego stopnia współpracy strategicznej, który stanowiłby zagrożenie dla USA czy NATO. Opierać się mają w zasadzie na wzajemnym zrozumieniu i osobistej sympatii pomiędzy prezydentami Putinem i Erdoganem. W końcu Turcja zawsze preferowała współpracę z Zachodem.

– Nasza współpraca wojskowa jest nadal ścisła. Reakcja na ostatnie wydarzenia (zakup S-400 – przyp. red.) jest sprawą oddzielną od całej gamy wspólnoty interesów w sferze bezpieczeństwa – podkreślił na środowej konferencji prasowej David Trachtenberg, zastępca sekretarza obrony.