Postępowania grupowe a rynek usług prawnych

Kancelaria, która nie dołoży należytej staranności podczas dochodzenia roszczeń w postępowaniu grupowym, sama może zostać pozwana przez swoich klientów – pisze prawnik w kancelarii DLA Piper

Aktualizacja: 25.03.2009 07:03 Publikacja: 25.03.2009 00:40

Postępowania grupowe a rynek usług prawnych

Foto: Fotorzepa, BS Bartek Sadowski

Red

W razie uchwalenia przez Sejm ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym na rynku usług prawniczych z pewnością pojawią się wyspecjalizowane kancelarie, które będą oferowały usługi przygotowywania pozwów zbiorowych oraz prowadzenia tego rodzaju spraw w imieniu i na rzecz setek a może nawet tysięcy klientów. Kancelarie już istniejące z pewnością poszerzą swoją ofertę o świadczenie tego rodzaju usług.

[srodtytul]Nad Potomakiem i nad Wisłą[/srodtytul]

W Stanach Zjednoczonych dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym (tzw. class action lawsuits) to jedna z najbardziej dochodowych form działalności kancelarii prawnych. Pozwy zbiorowe opiewają tam często na miliardy dolarów, astronomiczne są również wynagrodzenia prawników. Przykładowo, w rozstrzyganej obecnie sprawie Dukes v. Wal-Mart Stores, Inc. pracownicy domagają się od największego na świecie właściciela supermarketów ponad 11 mld dolarów odszkodowania z powodu dyskryminacji. W innej znanej sprawie Merck & Co., producent leku Vioxx, na skutek pozwu zbiorowego zdecydował się na zawieranie ugód, których wartość wraz z wynagrodzeniem prawników wyniosła prawie 5 mld dolarów.

W Polsce spory o tak dużej wartości wydają się raczej mało prawdopodobne. Bez trudu można sobie jednak wyobrazić pozwy opiewające na dziesiątki lub setki milionów złotych. Wystarczy, że ponad 500 pracowników, zwolnionych na przykład w ramach procedury zwolnień grupowych, wspólnie pozwie byłego pracodawcę na 100 tys. zł każdy, i już wartość przedmiotu sporu wyniesie ponad 50 mln zł. Nietrudno też sobie wyobrazić setki lub nawet tysiące konsumentów pozywających wspólnie na zdecydowanie większe kwoty banki lub towarzystwa funduszy inwestycyjnych.

Kancelarie prawne z całą pewnością będą się starały dotrzeć do jak największej liczby osób, które będą mogły przyłączyć się do sporu w postępowaniu grupowym, gdyż od wysokości zasądzonej przez sąd kwoty będzie zależało ich wynagrodzenie.

Zgodnie z projektem ustawy umowa regulująca wynagrodzenie pełnomocnika może określać wynagrodzenie w stosunku do kwoty zasądzonej na rzecz powoda.

[srodtytul]Wyzwanie także dla ubezpieczycieli [/srodtytul]

Poważny problem pojawi się, gdy kancelaria na skutek swoich zaniedbań lub uchybień przegra sprawę o bardzo dużej wartości. Wtedy, paradoksalnie, jej klienci mogą wystąpić przeciwko niej z pozwem zbiorowym o odszkodowanie w wysokości równej kwocie dochodzonej uprzednio w danej sprawie.

Znakomita większość polskich kancelarii jest ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywanej działalności na bardzo niewielkie kwoty. Z rankingu kancelarii prawniczych „Rz” z 2008 r. wynika, że nawet duże polskie kancelarie, które na co dzień obsługują wielomilionowe transakcje, są ubezpieczone na kilka lub co najwyżej kilkanaście milionów złotych. Taka sytuacja może stanowić istotne ryzyko dla kancelarii reprezentujących klientów w postępowaniach grupowych. Ich problem może polegać również na tym, iż ubezpieczyciele nie są odpowiednio przygotowani na ubezpieczanie takiego rodzaju ryzyka.

Zawierane w Polsce umowy ubezpieczeń dotyczące odpowiedzialności cywilnej czy odpowiedzialności za produkt prawie zawsze wyłączają odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń za szkody powstałe na terenie Stanów Zjednoczonych lub Kanady – właśnie ze względu na istnienie w tych krajach szczególnego ryzyka wniesienia pozwu zbiorowego. W razie wejścia w życie ustawy ubezpieczyciele będą musieli przygotować nowe produkty nie tylko dla kancelarii prawnych, ale również potencjalnych pozwanych – banków, towarzystw funduszy inwestycyjnych, firm farmaceutycznych, przewoźników, spółek notowanych na giełdzie o rozproszonym akcjonariacie itp.

Powyższych problemów nie będą raczej miały międzynarodowe kancelarie sieciowe, które z reguły ubezpieczone są na dużo wyższe kwoty.

Przyjęcie ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym stworzy wiele nowych możliwości całej branży usług prawniczych. Należy jednak pamiętać, że niesie też ze sobą pewne ryzyko, o którego zabezpieczaniu kancelarie powinny myśleć już teraz.

W razie uchwalenia przez Sejm ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym na rynku usług prawniczych z pewnością pojawią się wyspecjalizowane kancelarie, które będą oferowały usługi przygotowywania pozwów zbiorowych oraz prowadzenia tego rodzaju spraw w imieniu i na rzecz setek a może nawet tysięcy klientów. Kancelarie już istniejące z pewnością poszerzą swoją ofertę o świadczenie tego rodzaju usług.

[srodtytul]Nad Potomakiem i nad Wisłą[/srodtytul]

Pozostało 88% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów