Alitalia musi zwrócić pomoc publiczną. Ale tej linii już nie ma

Negocjacje w sprawie przejęcia włoskich linii ITA, spadkobiercy Alitalii są na ostatniej prostej. Tymczasem Komisja Europejska uznała, że Alitalia musi zwrócić 400 mln euro nienależnej pomocy.

Publikacja: 29.03.2023 17:46

Alitalia musi zwrócić pomoc publiczną. Ale tej linii już nie ma

Foto: Alessia Pierdomenico/Bloomberg

Komisja Europejska stwierdziła, że pożyczka państwowa w wysokości 400 mln EUR udzielona przez Włochy w 2019 r. spółce Alitalia Società Aerea Italiana S.p.A. i jej spółce zależnej Alitalia CityLiner S.p.A. ( czyli razem Alitalia) jest nielegalna w świetle unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa. W tej sytuacji rząd włoski musi odzyskać nielegalną pomoc państwa wraz z odsetkami od Alitalii.

Tyle, że nie wiadomo od kogo. Komisja Europejska stwierdziła już we wrześniu 2021 r., że ITA Airways, które nabyło część aktywów Alitalii w 2021 r., nie jest następcą gospodarczym Alitalii i w związku z tym nie jest zobowiązane do zwrotu niezgodnej z prawem pomocy państwa otrzymanej przez Alitalię.

Nieobjęta klauzulą poufności wersja decyzji zostanie udostępniona pod numerem SA.55678 w rejestrze pomocy państwa na stronie internetowej KE dotyczącej konkurencji po rozwiązaniu wszelkich kwestii związanych z poufnością. I tam trzeba szukać odpowiedzi. Na razie jej nie ma.

Czytaj więcej

Alitalia zbankrutowała. Ale i tak poleci

W maju 2017 r. włoskie linie lotnicze Alitalia zostały objęte specjalnym postępowaniem zgodnym z włoskim prawem upadłościowym, w tym czasie przewoźnik nie zawiesił swojej działalności. Aby jednak Alitalia mogła nadal funkcjonować, w 2017 ( dwukrotnie) i raz w 2019 roku rząd udzielił spółce pożyczek na kwoty odpowiednio 900 mln euro i 400 mln euro. Pożyczki te nigdy nie zostały spłacone.

W związku z tym KE wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia, czy obie pożyczki udzielone w 2017 r. były zgodne z unijnymi zasadami pomocy państwa. W lutym 2020 r. Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia, czy kolejna, już trzecia, pożyczka państwowa w wysokości 400 mln EUR udzielona przez Włochy 26 października 2019 r. była zgodna z unijnymi zasadami pomocy państwa. We wrześniu 2021 r. Komisja stwierdziła, że pożyczki państwowe dla Alitalii w wysokości 900 mln euro były nielegalne w świetle unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa.

Z kolei 27 marca 2023 r. Komisja stwierdziła, że przyznając w 2019 r. pożyczkę w ramach pomocy państwa w wysokości 400 mln EUR, Włochy nie postąpiły tak, jak zrobiłby podmiot prywatny, ponieważ nie oceniły z góry prawdopodobieństwa spłaty pożyczek, wraz z odsetkami. Zastrzyk finansowy miał jedynie zapewnić nieprzerwaną obsługę lotów. A to z kolei dało przewoźnikowi nieuczciwą przewagę gospodarczą w stosunku do konkurentów na trasach krajowych, europejskich i światowych.

Ponadto KE stwierdziła, że pomoc nie mogła zostać zatwierdzona jako ratunek zgodnie z wytycznymi w sprawie wsparcia dla podtrzymania działalności i restrukturyzacji. Tym bardziej, że Alitalia skorzystała już z wcześniejszej pomocy czyli z dwóch pożyczek udzielonych w 2017 r. Nowa pożyczka była zatem sprzeczna z wymogiem dotyczącym jednorazowej pomocy określonym w wytycznych dotyczących ratowania i restrukturyzacji.

Na tej podstawie KE stwierdziła, że żaden prywatny inwestor nie udzieliłby pożyczki spółce w tamtym czasie oraz ,że pożyczka dała

Tymczasem spadkobierca Alitalii, ITA Airways, ogłosił stratę netto w wysokości 598 mln USD w 2022 r., pomimo przychodów w wysokości 1,9 mld USD. To zadziwiająco zły wynik w sytuacji, kiedy w 2-22 roku linie lotnicze w Europie korzystały z boomu na rynku przewozów pasażerskich. Pozytywne wyniki finansowe pozwalają kolejnym liniom na zwrócenie pomoy publicznej. O gotowości do spłaty części pandemicznego długu informowała m.in. p.o prezesa LOT.

Skąd wzięły się złe wyniki ITA? Według informacji przewoźnika, w ciągu roku wykonała on około 97 000 regularnych lotów i przewiózł około 10,1 miliona pasażerów, w porównaniu z 1,3 miliona w 2021 roku. Przychody były w pierwszych miesiącach ograniczone z powodu pandemii, a na wyniki „istotny wpływ” miał późniejszy wzrost kosztów paliwa po wybuchu konfliktu rosyjsko-ukraińskiego.

Linia ITA Airways powstała w październiku 2021 r., kiedy ówczesny rząd włoski zgodził się na zawarcie umowy z Komisją Europejską, która umożliwiłaby jej zainwestowanie do 1,35 mld euro.

W listopadzie 2022 roku łączna suma inwestycji osiągnęła ponad 1,1 miliarda euro. Jak informowały włoskie media szacunkowa wartość ITA Airways miała wynosić od 450 do 480 milionów euro.

Komisja Europejska stwierdziła, że pożyczka państwowa w wysokości 400 mln EUR udzielona przez Włochy w 2019 r. spółce Alitalia Società Aerea Italiana S.p.A. i jej spółce zależnej Alitalia CityLiner S.p.A. ( czyli razem Alitalia) jest nielegalna w świetle unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa. W tej sytuacji rząd włoski musi odzyskać nielegalną pomoc państwa wraz z odsetkami od Alitalii.

Tyle, że nie wiadomo od kogo. Komisja Europejska stwierdziła już we wrześniu 2021 r., że ITA Airways, które nabyło część aktywów Alitalii w 2021 r., nie jest następcą gospodarczym Alitalii i w związku z tym nie jest zobowiązane do zwrotu niezgodnej z prawem pomocy państwa otrzymanej przez Alitalię.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Transport
Polskie Porty Lotnicze mają już nowego prezesa i wiceprezesa
Transport
Plany podatku od aut spalinowych do kosza
Transport
Dlaczego samoloty rosyjskich linii nadal latają. Skąd się biorą części zamienne
Transport
Plany Lufthansy dla lotniska w Brukseli. Belgowie ich nie chcą
Transport
Izrael doradza ukraińskim lotnikom. Ostrzega: wznowienie lotów nie będzie łatwe