El Sistema to grupa orkiestr młodzieżowych i dziecięcych, które powstają przy specjalnych centrach, tzw. Nucleos. Istnieje ich już 180, łącznie wychowują ok. 350 tys. dzieci! Dla najmłodszych żyjących w wenezuelskich slumsach to schronienie przed ulicą, narkotykami, prostytucją i przemocą. Dzięki muzyce uratowano tysiące osób. Dzisiaj system wykorzystywany jest przez socjalistyczny rząd Hugo Chaveza w celach propagandowych, ale powstał wcześniej – w 1975 roku, gdy krajem rządził prezydent Carlos Andrés Pérez.
Sztandarem El Sistema jest Młodzieżowa Orkiestra Simona Bolivara oraz 28-letni Gustavo Dudamel (na zdjęciu – z prawej), dziś jeden z najbardziej cenionych na świecie dyrygentów młodego pokolenia. On także wychował się w El Sistema. W wieku dziesięciu lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach, studiował również kompozycję i dyrygenturę. Jego międzynarodowa kariera rozwija się w oszałamiającym tempie. Grał już z Israel Philharmonic, Royal Liverpool Philharmonic, a nawet orkiestrą La Scali, gdzie dyrygował „Don Giovannim” Mozarta. – Każdy projekt, który nie daje efektów, nie ma racji bytu – mówi. – Ten jednak ma konkretne rezultaty. Widzę to, bo sam jestem produktem tego programu. Uczyłem się tam muzyki, odkąd skończyłem cztery lata. Nauczyłem się wtedy wielu przydatnych umiejętności, nie tylko muzycznych, ale i czysto życiowych. Myślę, że właśnie w tym leży przyczyna sukcesu El Sistema.
Razem z Dudamelem orkiestra Bolivara objechała już cały świat. Poziomem technicznym i artystycznym dorównują najbardziej znanym orkiestrom świata, ale mają w sobie jeszcze coś: latynoskiego ducha, radość i wielką wdzięczność dla muzyki, która uratowała im życie. 9 maja w TVP Kultura obejrzymy ich wykonanie III Symfonii Ludwiga van Beethovena, 16 maja – występ na festiwalu w Salzburgu, 23 maja – dokument opowiadający o kulisach prób i zajęć pozamuzycznych, a 30 maja – uroczysty występ z okazji otwarcia Sali Koncertowej w Caracas. W 2009 roku Gustavo Dudamel ma objąć stanowisko dyrektora muzycznego Los Angeles Philharmonic.
[i]Maj z Gustavo Dudamelem
9.30 | tvp kultura | sobota[/i]
