Dzwoniłem do kolegów w Rosji, rozmawiałem i naprawdę nikt nie był przygotowany że tak się stanie, jak się stało. Co najwyżej mówiło się, że Putin wkroczy do samozwańczych republik na wschodzie Ukrainy, na terenie Ługańska. Jak rozmawialiśmy – wszyscy są strasznie zdziwieni i wydaje mi się, choć nie mam żadnego kontaktu z politykami, ale widzę po wywiadach, że dla części polityków rosyjskich wojna też jest zaskoczeniem. Mówi się o tym w radiu i internecie.
To się bierze z naszej hybrydowej, quasi wirtualnej rzeczywistości: gdzieś jest wojna, ale życie toczy się dalej. Jak sądzisz jak zachowają się Rosjanie? Będę protesty w Dumie, będą demonstracje, protesty artystów?
Wydaje mi się, że padł rozkaz nie tylko ataku na Ukrainę, ale padł też rozkaz również dla policji, żeby była przygotowana na protesty i reagowała okrutnie. Myślę, że sytuacja dla protestów jest jeszcze bardziej groźna niż ta z Nawalnym. Kiedy lecą rakiety i samoloty – nie ma żartów. Postawienie zarzutów o zdradę może być oczywiste. Ale Władimir Putin popełnił straszny błąd w swojej karierze. To może jest początek końca.
W takich sytuacja jak stan wojenny albo niechciana wojna dyplomaci wybierają wolność, tworzą się emigracyjne ośrodki reprezentujące naród poza niechcianą władzą. Spodziewasz się czegoś takiego? Czy selekcja aparatu państwowego, dyplomatycznego i wojskowego była taka, że nikt się nie zbuntuje?
Rosja jest strasznie podzielona. Inteligencja, ale nie tylko, chciałaby zmienić Rosję, ale nie ma wpływu na sytuację, nie ma siły sprawczej. Tymczasem po drugiej stronie, po stronie władzy, od kilku lat trwała już taka selekcja, że nie ma nigdzie w aparacie władzy wewnętrznej opozycji. Nie ma partii, która powie Putinowi „nie”. Nawalny w więzieniu. Mam złą wiadomość: w otoczeniu Putina nie ma inaczej myślących niż on. Możliwe jest tylko to, że wojna osłabi gospodarkę, na co wpłyną również sankcje, i to wpłynie na sytuację.
Wojna bywa akuszerką rewolucji. A jak zachowają się oligarchowie rosyjscy, którzy przecież żyją w Unii Europejskiej, robią interesy poza Rosją. Jak oni się zachowają?
