Atak na polskie szkoły czasowo powstrzymany

Sześciu litewskich posłów w ostatniej chwili wycofało swoje podpisy pod wnioskiem o przyjęcie w trybie nadzwyczajnym nowelizacji ustawy o oświacie. Przekonali ich do tego parlamentarzyści Akcji Wyborczej Polaków na Litwie.

Projekt podpisało wstępnie 48 posłów, ale po wycofaniu się sześciu w 141-osobowym Sejmie zabrakło wymaganej jednej trzeciej głosów, by w trybie przyspieszonym wprowadzić ustawę do porządku obrad.

Podpisy wycofali posłowie z partii Porządek i Sprawiedliwość oraz Partii Chrześcijańskiej. – Prowadziliśmy z nimi rozmowy, tłumacząc, że ustawa godzi nie tylko w szkoły mniejszości narodowych, ale jest również szkodliwa dla szkół litewskich – powiedział „Rz” poseł AWPL Jarosław Narkiewicz.

Julius Veselka, jeden z posłów, którzy wycofali swoje podpisy, tłumaczył, że „ustawa niszczy szkoły średnie na Litwie”.

Teoretycznie Sejm może przegłosować nowelizację ustawy w najbliższy wtorek, o ile jej zwolennikom uda się zebrać brakujące podpisy. Jednak zdaniem Narkiewicza parlament zajmie się ustawą prawdopodobnie dopiero podczas sesji wiosennej, czyli w marcu przyszłego roku. Chyba że zostanie zwołana sesja nadzwyczajna.

– To pierwsza od czasów sowieckich tak niebezpieczna sytuacja dla polskiej oświaty na Litwie – mówi „Rz” Michał Dworczyk ze Wspólnoty Polskiej.

– Cel litewskich władz jest jasny: zlikwidować polskie szkolnictwo – wtóruje mu prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Polskich na Litwie Macierz Szkolna Józef Kwiatkowski.

Tadeusz Aziewicz (PO), szef polsko-litewskiej grupy parlamentarnej, podkreśla: – Ta ustawa to efekt nastrojów nacjonalistycznych i odreagowywania na Polakach kryzysu gospodarczego. Nie zgadzamy się, by państwo litewskie rozwiązywało swoje problemy kosztem polskiej mniejszości – mówi „Rz”.

Na Litwie jest obecnie 112 polskich szkół, w których wszystkie przedmioty – z wyjątkiem języka litewskiego, języków obcych oraz historii Litwy – wykładane są w języku polskim. Jeżeli ustawa zaczęłaby obowiązywać, ich liczba może zmniejszyć się o połowę.

– Do tego celu władze Litwy dążą od kilkunastu lat. A teraz nacjonaliści mają wyjątkowo duże wpływy w Sejmie i rządzie, więc na całego forsują ustawę – mówi Kwiatkowski.

Zgodnie z ustawą więcej przedmiotów będzie musiało być wykładanych po litewsku. Wybierze je Ministerstwo Oświaty. Według Polaków wprowadzenie wymogu nauczania choćby jednego przedmiotu po litewsku oznacza likwidację prawa do wykształcenia średniego w języku ojczystym przysługującego mniejszości polskiej m.in. na podstawie traktatu polsko-litewskiego.

Ustawa zakłada też likwidowanie polskich klas we wsiach, gdzie dziś istnieją dwie szkoły: polska i litewska. Jeśli polska szkoła nie będzie w stanie skompletować klas 11. i 12., we wsi pozostaną tylko klasy litewskie.

– Efekt można przewidzieć. Rodzice będą woleli od razu posłać dziecko do szkoły litewskiej, niż ryzykować to w klasie maturalnej – mówi Michał Dworczyk.

Gwoździem do trumny polskiego szkolnictwa ma być ujednolicenie egzaminu z języka litewskiego dla szkół litewskich i szkół polskich. – Jeśli nasze dzieci będą musiały zdawać taki sam egzamin jak Litwini już w 2013 roku, to wielu Polaków go po prostu nie zda – mówi Kwiatkowski.

Według litewskich ustawodawców te zmiany mają podnieć poziom znajomości języka litewskiego wśród mniejszości polskiej. Polacy rozważają ogłoszenie strajku szkolnego podobnego do prowadzonego w latach 1901 – 1902 we Wrześni przeciwko germanizacji.

[ramka][srodtytul]Opinie dla „Rz” [/srodtytul]

[b]Jarosław Narkiewicz, poseł na litewski Sejm, Akcja Wyborcza Polaków na Litwie [/b]