Niemiecka lustracji do poprawki

Rząd w Berlinie nie zamierza dłużej tolerować obecności agentów Stasi w centrali niemieckiego IPN

Publikacja: 14.09.2011 01:48

Trzeba wreszcie zmienić ustawę, tak aby pozbyć się z urzędu do spraw akt Stasi współpracowników NRD-owskich służb bezpieczeństwa – ogłosiło grono zwolenników nowelizacji ustawy lustracyjnej z FDP i CDU, partii koalicji rządowej.

Zamierzają oni wystąpić z odpowiednią inicjatywą ustawodawczą, gdyż ich zdaniem tylko w ten sposób można będzie wręczyć wymówienia 47 pracownikom, którzy przetrwali wszelkie zawirowania i nie spadł im do tej pory włos z głowy. Takie pomysły wywołują jednak w Niemczech nową dyskusję na temat lustracji.

Sprawa jest skomplikowana. O tym, że w niemieckim odpowiedniku polskiego IPN pracują nadal byli agenci, wiadomo od dawna. Zostali przejęci niejako z dobrodziejstwem inwentarza i okazali się bardzo potrzebni w początkowej fazie działalności urzędu ds. akt Stasi. Wiedzieli, gdzie czego szukać, i swą wiedzą dzielili się chętnie z mniej doświadczonymi pracownikami urzędu.

Obecnie zatrudniani są na stanowiskach administracyjnych, pełnią funkcję kierowców czy portierów. Mają stałe umowy o pracę i zwolnić ich nie można. Wśród 1,6 tysiąca innych pracowników urzędu są praktycznie niewidoczni. Jednak ich obecności w tej instytucji nie zamierzają tolerować jej nowe władze. – Uważam, że nie powinni nadal tutaj pracować i trzeba znaleźć dla nich inne zajęcie. Przyznaję, że nie wszyscy są takiego zdania, ale ja nie zamierzam ustąpić. Nie kieruję się bynajmniej chęcią osobistej zemsty czy odwetu, co zarzucają mi niektórzy moi przeciwnicy – przekonywał w rozmowie z „Rz" Roland Jahn, od kilku miesięcy szef placówki. W czasach NRD siedział w więzieniu za ostentacyjne prezentowanie flagi „Solidarności".

– Takie inicjatywy jak pomysł Jahna uważam za szkodliwe z punktu widzenia praworządności i państwa prawa – twierdzi jednak Wolfgang Thierse (SPD), były szef Bundestagu i działacz opozycji w czasach NRD. Rzecz w tym, że nowa ustawa miałaby działać wstecz. Zdaniem liberalnej „Süddeutsche Zeitung" w 21 lat po zjednoczeniu Niemiec nie ma sensu kruszenie kopii o zaszłości historyczne i sprawę należy odłożyć ad acta.

Tym bardziej że najdalej w 2019 roku urząd ma ulec likwidacji, a jego zbiory mają zostać przekazane do archiwum państwowego. Nie brak też opinii, że w wypadku pozbycia się z urzędu byłych pracowników bezpieki należałoby wykluczyć z życia publicznego wielu innych byłych agentów. Nadal zasiadają oni w parlamentach landów wschodnich, są policjantami, prokuratorami i pełnią wiele innych funkcji.

Tak jest na przykład w sąsiadującej z Polską Brandenburgii, gdzie agentem był pierwszy po zjednoczeniu premier Manfred Stolpe, później minister w rządzie Gerharda Schrödera. Jest to możliwe, gdyż niemiecka ustawa lustracyjna nie przewidywała żadnych automatycznych sankcji za współpracę z bezpieką byłej NRD.

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1026
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022