Katolickie feministki łączą siły

Na razie jest ich ponad 20. Są wśród nich teolożki, socjolożki, prawniczki, arabistka, dziennikarki. Mężatki, singielki, matki wielodzietne, zakonnice, członkinie świeckich instytutów życia konsekrowanego. Wszystkie świetnie wykształcone i od dawna obecne w życiu Kościoła.

Na spotkaniach dyskutują o wszystkim oprócz polityki. Co je łączy? Przekonanie o konieczności promocji kobiet w Kościele i społeczeństwie. W połowie grudnia zarejestrowały się jako stowarzyszenie Amicta Sole (pojęcie z Apokalipsy św. Jana oznaczające niewiastę „obleczoną w słońce”).

[srodtytul]Pod skrzydłami urszulanek [/srodtytul]

– Chcemy z szacunkiem i w harmonii z mężczyznami szukać miejsca kobiet w Kościele w kontekście zmieniających się warunków cywilizacyjnych i kulturowych – mówi Alina Petrowa-Wasilewicz, inicjatorka stowarzyszenia, przewodnicząca Krajowej Rady Katolików Świeckich przy Konferencji Episkopatu Polski, dziennikarka KAI i wiceprezeska Amicta Sole. – Miejsce kobiet w społeczeństwie tak bardzo się zmieniło, że nie można już ich ról w Kościele redukować do kobiecych stereotypów.

– Chcemy sprawić, żeby w Polsce była lepiej znana posoborowa nauka na temat roli świeckich i kobiet w Kościele. By zaczęło wreszcie działać prawo, które jest martwe, a które daje możliwości wykorzystania charyzmatu kobiet – dodaje dr Maria Rogaczewska, socjolog z Uniwersytetu Warszawskiego. – Chcemy, aby głos kobiet w Kościele był bardziej słyszalny, a ich obecność bardziej widoczna. Teraz kobieta, aby być dopuszczona do głosu, musi mieć „stempel”: być albo szanowaną starszą panią profesor, albo zakonnicą, albo matką pięciorga dzieci. Natomiast młode kobiety, które nie mają rodziny i realizują inne powołania, nie są traktowane poważnie.

Stowarzyszenie przygarnęły pod swój dach urszulanki, których założycielka matka Urszula Ledóchowska znana była z nowatorskich form promocji kobiet. – Założycielkom stowarzyszenia nie chodzi o wojujący feminizm, ale o rozsądną i odpowiedzialną refleksję nad rolą i miejscem kobiet w Kościele, o pogłębione studium myśli Kościoła, a przede wszystkim nauczania Jana Pawła II na temat kobiet – mówi matka Jolanta Olech, do niedawna przełożona generalna urszulanek.

[srodtytul]Biskup przeprosił[/srodtytul]

To, że w tej dziedzinie jest wiele do zrobienia, przyznał niedawno biskup płocki Piotr Libera przy okazji seminarium z okazji 20-lecia listu Jana Pawła II „O godności i posłannictwie kobiety”. Papież położył w nim fundamenty pod program nazywany nowym feminizmem. Bp Libera dokonał rzeczy w Polsce niezwykłej: w imieniu Kościoła płockiego przeprosił panie za to, że często we wspólnotach „niedoceniany jest, a nawet lekceważony geniusz kobiety”.

On sam nie tylko powołał niedawno pierwszą w Polsce świecką kobietę na stanowisko rzecznika diecezji, ale zapowiedział, że w płockim seminarium będzie wykładana teologia kobiety.

To są symptomy zmian. Jak wiele jest jeszcze do zrobienia, pokazują badania dr Małgorzaty Chrząstowskiej, socjolog z UAM w Poznaniu. Mimo że Jan Paweł II pojęcie „nowy feminizm” zaczął wprowadzać niemal 30 lat temu i jest ono przedmiotem wykładów na uczelniach katolickich na świecie, w Polsce nie słyszało o nim 85 proc. badanych. Ci zaś, którzy słyszeli, w większości w ogóle nie łączą go z Kościołem.

– Nowy feminizm jako pomysł Jana Pawła II na twórczą i aktywną obecność kobiet wierzących w życiu społecznym i podjęcie dialogu także z ludźmi o innych poglądach właściwie nie jest znany środowisku wierzących w Polsce. To pokazuje nikłą znajomość nauczania własnego Kościoła – mówi dr Chrząstowska.

[srodtytul]Nie wystarczy mówić o godności[/srodtytul]

Jej badania pokazują również, że zdecydowana większość Polaków nie ma pojęcia o tym, że prawo Kościoła powszechnego zezwala kobietom pełnić funkcje liturgiczne – jako nadzwyczajnym szafarkom Eucharystii (w Polsce są to wyłącznie kobiety konsekrowane), lektorkom, ministrantkom. Panie mogą także wykładać w seminariach duchownych.

W polskich seminariach kobiety najczęściej zatrudniane są jako lektorki języków obcych, nauczycielki śpiewu, wykładowczynie katechetyki. Do wyjątków należą seminaria, w których nauczają teolożki, a już zupełnym wyjątkiem jest wyższe seminarium duchowne w Siedlcach, gdzie kobiety są także wychowawczyniami kleryków.

Kobiety poszukują nie tylko swojego miejsca w Kościele. Szukają także w nauczaniu Kościoła odpowiedzi na pytania, jak godzić role rodzinne ze społecznymi oraz jak realizować różne kobiece powołania.

– Dzisiaj nie wystarczy już mówić ogólnie o godności kobiety. Potrzebna jest pogłębiona refleksja na temat kobiety w Kościele i społeczeństwie, która pomoże paniom wyjść ze stanu dezorientacji czy nawet kryzysu. Pomoże im przemyśleć i na nowo podjąć te wszystkie role społeczne, w które kobieta chce i musi wchodzić – uważa siostra Małgorzata Krupecka, urszulanka, członkini zarządu Amicta Sole. – Nauczanie Jana Pawła II na temat kobiety jest jednym z wielu nieodrobionych zadań domowych, które zostawił nam papież.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki