Archeolodzy za nami nie przepadają

Firma Deep Ocean Search wydobyła z wraku brytyjskiego statku City of Cairo kilkadziesiąt ton srebrnych monet. Pan też szuka skarbów, tylko na mniejszą skalę. Dlaczego?

Artur Boratczuk: Przez ciekawość. Jeszcze jako dziecko chodząc po lasach znajdowałem różne stare rupiecie. Polubiłem to. Kiedy dowiedziałem się, że wykrywacz metali to narzędzie nie tylko dla saperów, ale że jest powszechnie dostępny, to kupiłem sobie taki sprzęt i zacząłem z nim chodzić. To po prostu jeden ze sposobów na spędzanie czasu; pasja.

Dla której porzucił pan pracę dziennikarza...

Wyobrażałem sobie, że znajdę skarb, który uda mi się drogo sprzedać albo za który dostanę taką nagrodę, że będę mógł żyć jak pączek w maśle do końca swych dni. Ale bardzo szybko przekonałem się, że to naiwne myślenie. Ostatecznie zająłem się pszczelarstwem. A poszukiwanie skarbów traktuję jako hobby.

Czyli nie jest to opłacalne?

W Polsce chętniej ściga się nas jako podejrzanych o popełnienie przestępstwa niż wręcza nam nagrody za oddane znaleziska. A jeżeli już ktoś nagrodę dostanie, to zazwyczaj jest nią dyplom i uścisk dłoni konserwatora zabytków. Czasem zdarzają się wyróżnienia pieniężne, ale są one śmieszne – kilkaset złotych, co najwyżej kilka tysięcy. Na większą hojność państwa nie można liczyć.

Chce pan przez to powiedzieć, że znalezienie skarbu nie jest celem?

W rzeczywistości nie chodzi o znalezienie cennych przedmiotów, tylko o aktywność, spacerowanie w gronie znajomych np. po lesie. Określenie „skarb" jest tu na wyrost. Dodaje tajemniczości, wprowadza nutę romantyzmu. Na tysiąc poszukiwaczy, prawdziwy skarb znajdzie może jedna osoba. Przeważnie znajduje się przedmioty bez żadnej wartości.

Każdy może zostać poszukiwaczem skarbów?

Każdy może spróbować, ale to, czy ktoś nim zostanie jest kwestią charakteru i oczekiwań. To hobby dla ludzi dociekliwych, otwartych. Nie są wymagane żadne uprawnienia ani kwalifikacje. Nie istnieje prawna definicja skarbu; żadne przepisy nie określają działalności poszukiwacza skarbu. Najczęściej stosuje się przepisy ustawy o zabytkach, której treść jest mętna i niejednoznaczna – nawet dla prawników. Powstają z tego same problemy.

Na przykład jakie?