Odnawiane polskie nekropolie

Kilkaset nagrobków Polaków, które znajdują się w innych krajach, zostało odrestaurowanych z pieniędzy budżetowych.

Aktualizacja: 31.10.2019 22:35 Publikacja: 30.10.2019 20:21

Odnawiane polskie nekropolie

Foto: Instytut Polonika

– Nie sposób wymienić wszystkich cmentarzy i grobów polskich, które obecnie znajdują się poza granicami kraju. Są ich tysiące – od wielkich nekropolii po maleńkie wiejskie cmentarzyki i pojedyncze groby. Większość z nich wymaga ochrony, prac konserwatorskich, remontowych, porządkowych i zabezpieczających, a także inwentaryzacji – mówi Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu Polonika, który finansuje odnawianie nagrobków Polaków.

Fundacja Dziedzictwa Kulturowego, która przy wielu projektach współpracuje z instytutem, prowadzi w 2019 r. prace konserwatorskie na cmentarzach przy przeszło 200 nagrobkach, m.in. na Ukrainie i we Francji, ale odnawiane są też groby przedstawicieli mniejszości narodowych związanych z historią Polski na stołecznych cmentarzach: żydowskim przy ul. Okopowej (konserwacji poddano 51 grobów) oraz prawosławnym (odnowiono 84 nagrobki żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej) i na cmentarzu tatarskim w Zastawku (odnowiono 60 nagrobków). – Nasza działalność koncentruje się wokół obiektów wspólnego środkowoeuropejskiego dziedzictwa kulturowego – mówi dr Michał Laszczkowski, prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego. – Szczególnie ważne są obiekty, które wskutek tragicznych wydarzeń utraciły opiekunów i wymagają szczególnej ochrony – dodaje.

Na Łyczakowie we Lwowie odnawiane są pomniki nagrobne zasłużonych dla polskiej nauki i życia publicznego, m.in. świętego Zygmunta Gorazdowskiego, Józefa K. Janowskiego – sekretarza Rządu Narodowego podczas powstania styczniowego. Instytut Polonika odnawia na tej nekropolii kaplicę Krzyżanowskich.

Na cmentarzu Bazyliańskim w Krzemieńcu fundacja konserwuje nagrobki profesorów dawnego Liceum Krzemienieckiego. We Francji prowadziła zaś prace przy miejscach spoczynku: Tadeusza Antoniego Mostowskiego, literata i polityka, m.in. ministra spraw wewnętrznych Księstwa Warszawskiego, pochowanego na Montrmartre w Paryżu, oraz Michała Żyromskiego, lekarza uczestnika powstania listopadowego, pochowanego w La Grand-Combe.

– Od początku działalności Instytut Polonika otoczył opieką nagrobki osób ważnych dla polskiej historii i kultury znajdujące się na zagranicznych cmentarzach. Prowadzone tam prace dokumentacyjne, porządkowe i konserwatorskie nie tylko przyczyniają się do pielęgnowania pamięci o osobach, które z różnych przyczyn dziś spoczywają poza ojczyzną, lecz także są jednym ze sposobów zachowania śladów polskiej kultury za granicą – uważa Janiszewska-Jakubiak.

Polscy konserwatorzy pracowali też na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency pod Paryżem, nazywanym polskim panteonem. Z inicjatywy instytutu została przeprowadzona konserwacja nagrobka etnografa Bronisława Piłsudskiego, brata Marszałka, oraz nagrobek żony i syna Ignacego Paderewskiego – Heleny i Alfreda. Z kolei na cmentarzu w Montmorency trwają prace m.in. przy grobie malarki Olgi Boznańskiej oraz neogotyckiej kaplicy Jaroszyńskich.

Społeczeństwo
Psychiatra o zbrodni na UW: Oblaliśmy jako społeczeństwo dwa testy
Społeczeństwo
Imigrant dobry, pod warunkiem, że jest sprawdzony
Społeczeństwo
Najnowsza prognoza pogody na 10 dni. Kiedy wreszcie będzie cieplej?
Społeczeństwo
Kosmiczna szansa dla Polski. Co przyniesie „sławoszomania”?
Społeczeństwo
Sondaż: Polacy nie chcą oddawać życia za ojczyznę