Odmowę zmiany można zaskarżyć

Co prawda zadania związane ze zmianą imion i nazwisk wykonują gminy – dokładnie kierownicy urzędów stanu cywilnego – ale nie są to zadania własne gmin. Kompetencje kierownika USC (jego zastępcy) związane ze zmianą tych danych osobowych należą bowiem do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. Dlatego też to na wojewodach ciąży obowiązek sprawowania nadzoru nad realizacją tych zadań.

Wojewoda jest również organem wyższego stopnia w sprawach prowadzonych na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=292328]ustawy z 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (DzU nr 220, poz. 1414 ze zm.)[/link]. Oznacza to, że jest organem właściwym do rozpatrywania wnoszonych odwołań od wydanych decyzji w postępowaniach dotyczących zmiany imion i nazwisk.

[srodtytul]Zgoda lub odmowa w decyzji[/srodtytul]

Jak wynika z treści art. 12 ust. 1, decyzję o wyrażeniu zgody na zmianę imienia lub nazwiska bądź o odmowie wyrażenia zgody na proponowaną przez wnioskodawcę zmianę wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego wnioskodawcy albo jego zastępca.

W przypadku, gdy wnioskodawca nie posiada aktualnego stałego miejsca pobytu, właściwym jest kierownik USC ze względu na ostatnie miejsce stałego pobytu wnioskodawcy albo jego zastępca. Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób wskazany powyżej, o zmianie imienia (nazwiska) rozstrzyga kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy albo jego zastępca.

O fakcie zmiany imienia lub nazwiska kierownik urzędu stanu cywilnego ma obowiązek poinformować trzy grupy podmiotów. Do pierwszej zalicza się kierowników USC właściwych ze względu na sporządzenie aktu urodzenia i małżeństwa wnioskodawcy, a także miejsca sporządzenia aktów urodzenia jego małoletnich dzieci. Doręczona im decyzja o zmianie imienia (nazwiska) stanowi podstawę do zamieszczenia wzmianek dodatkowych na marginesach aktów stanu cywilnego.

Drugą grupą podmiotów, które o zmianie danych należy poinformować, są właściwe organy prowadzące ewidencję ludności. Są to organy gminy albo minister spraw wewnętrznych, który prowadzi ewidencję ludności w formie danych osobowych PESEL. Ministra zawiadamia się w przypadku, gdy zmiana dotyczy wnioskodawcy (jego małoletnich dzieci), który nigdy nie posiadał miejsca stałego pobytu na terytorium RP (np. uchodźca).

Trzecią grupą podmiotów, które o zmianie powinny zostać powiadomione, są organy, które wydały dowody osobiste wnioskodawcy i jego małoletnim dzieciom, jeżeli zmiana nazwiska rozciąga się na dzieci.

[srodtytul]Odwołanie według k.p.a.[/srodtytul]

W przypadku gdy wnioskodawca uzyskał decyzję odmawiającą zmiany imienia (nazwiska), może się odwołać do wojewody. Tak bowiem stanowi art. 14 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=292328]ustawy o zmianie imienia i nazwiska[/link].

Jednocześnie jej przepisy nie zawierają żadnych szczególnych regulacji określających tryb postępowania przed wojewodą w tych sprawach, co oznacza, że stosować należy przepisy ogólne zawarte w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FEBF877810A694D887EFA3AF1E7616A4?n=1&id=133093&wid=296180]kodeksie postępowania administracyjnego[/link].

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Termin na wniesienie odwołania wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ustnie ogłoszona – od dnia jej ogłoszenia.

Co ważne, odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z jego treści wynika, że strona nie jest zadowolona z decyzji. Ponieważ przepisy szczególne – w tym wypadku ustawy o zmianie imienia i nazwiska – nie zawierają żadnych szczególnych wymogów co do treści odwołania, to uznać należy, że zasada ta – wyrażona w art. 128 k.p.a. – jest w omawianym przypadku wiążąca.

Warto również pamiętać, że zgodnie z treścią art. 132 k.p.a. kierownik USC może po wniesieniu odwołania uznać, że zasługuje ono na uwzględnienie w całości i wydać nową decyzję, w której zmieni lub uchyli tę zaskarżoną. Jeżeli tak nie postąpi, to ma obowiązek przesłać wojewodzie odwołanie wraz z aktami sprawy w terminie 7 dni od dnia, w którym pismo to otrzymał.

Wojewoda, rozpatrując odwołanie, może – z urzędu lub na wniosek strony – przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie. Może też zlecić dokonanie tych czynności kierownikowi USC, który zaskarżoną decyzję wydał.

Następnie wojewoda wydaje decyzję, w której utrzymuje zaskarżoną decyzję w mocy, uchyla ją w całości lub w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy bądź – uchylając decyzję – umarza postępowanie pierwszej instancji albo umarza postępowanie odwoławcze. Może również uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.

[ramka][b]Obligatoryjny brak zgody[/b]