Egzekucja należności publicznoprawnych, w tym należnych gminom podatków i opłat lokalnych, odbywa się na podstawie przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BF53320F73F04F4BFDC8814424FE6E11?id=179915]ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. DzU z 2005 r. nr 229, poz. 1954 ze zm.)[/link]. Oznacza to, że większość gmin dochodzi swoich należności, korzystając z usług naczelników urzędów skarbowych jako organów egzekucyjnych. To oni bowiem, zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 omawianej ustawy, są organami uprawnionymi do stosowania wszystkich środków przewidzianych w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych i do zabezpieczania takich należności.
Tylko nielicznym gminom o statusie miasta ustawodawca przyznał uprawnienia do egzekwowania należności pieniężnych, dla których ustalania i pobierania właściwy jest burmistrz lub prezydent (art. 19 ust. 2 ustawy egzekucyjnej). Uprawnienia te przysługują jedynie organom wykonawczym 46 największych miast w Polsce.
[srodtytul]Uprzywilejowanie miast[/srodtytul]
[wyimek]Ściąganie danin lokalnych to zadanie urzędów skarbowych[/wyimek]
Jak wynika z treści art. 87 i 88 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE39F7C21C707082352455A8BA908000?id=77328]ustawy z 13 października 1998 r. – przepisy wprowadzające ustawę reformującą administrację publiczną (DzU nr 133, poz. 872 ze zm.) [/link]kompetencje organów egzekucyjnych w zakresie należności z tytułu podatków i opłat lokalnych posiada m.in.: Białystok, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Elbląg, Gdańsk, Jastrzębie-Zdrój, Kalisz, Legnica, Łódź, Mysłowice, Olsztyn, Płock, Radom, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice, Tarnów, Wałbrzych, Zabrze, m.st. Warszawa. Tylko prezydenci i burmistrzowie wymienionych miast mogą samodzielnie prowadzić egzekucję należności z podatków od nieruchomości, środków transportowych czy opłat lokalnych. Zaznaczyć jednocześnie trzeba, że burmistrzowie (prezydenci) wymienionych miast nie posiadają kompetencji do prowadzenia egzekucji należności pieniężnych z nieruchomości, dla których ustalenia lub określenia i pobrania są właściwi.